NRC Onbehaarde Apen

11 december 2019 om 16:18

Waarom het Stanford Prison Experiment nu een leugen wordt genoemd

Zijn we van nature goed, of hebben we maar een klein duwtje in de rug nodig om ons te misdragen? Het Stanford Prison Experiment uit 1971 zou het laatste aantonen, maar de laatste jaren is er veel kritiek.

wo · 4 december 2019

Plastic is overal. Is dat erg?

Plastic is op papier een droommateriaal. Makkelijk te produceren, eindeloos vervormbaar en onverwoestbaar. Maar om dat laatste is nu veel te doen, want plastic vervuilt de oceanen en komt in de buiken van dieren terecht. Ook in menselijke organen zijn stukjes plastic gevonden. Maar hoe erg is dat?

wo · 27 november 2019

Waarom zoeken we naar planeten buiten ons zonnestelsel?

Na jaren onderzoek vinden Michel Mayor en Didier Queloz in 1995 de eerste exoplaneet. Sinds die ontdekking zijn er meer dan vierduizend exoplaneten gevonden, en de teller loopt nog door. Waarom wordt er zo fanatiek gezocht naar planeten buiten ons zonnestelsel? En wat kunnen we leren van die verre werelden?

wo · 20 november 2019

Kunnen we in het lab de neushoorn redden?

Sudan, de laatste mannelijke witte neushoorn, stierf op 19 maart 2018. Nieuwe technieken bieden hoop: uit genetisch materiaal wordt geprobeerd een embryo te knutselen. Maar is dat wel wenselijk?

wo · 13 november 2019

Kun je met je gedachten een computer bedienen?

Hanneke de Bruijne heeft ALS en kan de spieren in haar lichaam niet meer gebruiken, maar ze kan in haar gedachten nog wel bewegingen maken. Maar dat klinkt eenvoudiger dan het is.

wo · 6 november 2019

Hoe (on)veilig is kernenergie?

Fukushima, Tsjernobyl en Three Mile Island: de geschiedenis leert dat het met kerncentrales lelijk kan misgaan. Maar kernenergie is ook een relatief schoon alternatief voor stroomopwekking. Moeten we kernenergie weer een kans geven, of is het te gevaarlijk?

wo · 30 oktober 2019

De geschiedenis van het kwaad dat slavernij heet

Macht en minachting: dat zijn de twee belangrijkste factoren die leiden tot slavernij. Een donker fenomeen, maar waarschijnlijk al zo oud als de mensheid zelf.

wo · 23 oktober 2019

Placebo: hoe we onszelf voor de gek kunnen houden

Een kus op een geschaafde knie is onze eerste kennismaking met het placebo-effect. En ook volwassenen kunnen zich beter voelen door pillen die geen medicijn zijn. Hoe werkt dat precies?

wo · 16 oktober 2019

Onbehaarde Apen LIVE. Bier: oerdrank en genetisch experiment

In deze tweede liveshow van Onbehaarde Apen duiken we in de geschiedenis én de toekomst van bier.

wo · 9 oktober 2019

Nobelprijs voor herlaadbare batterij

De ontwikkeling van de herlaadbare batterij begon tijdens de oliecrisis van de jaren ’70. De drie winnaars van de Nobelprijs voor Scheikunde die vandaag bekend zijn gemaakt hebben daar ieder een belangrijke bijdrage aan geleverd.

di · 8 oktober 2019

Nobelprijs voor oerknal en exoplaneten

Dinsdagochtend kregen James Peebles, Michel Mayor en Didier Queloz de Nobelprijs voor Natuurkunde.

ma · 7 oktober 2019

Nobelprijs voor cellen in ademnood

Gregg Semenza, William Kaelin en de Brit Peter Ratcliffe wonnen maandag de Nobelprijs voor Geneeskunde.

wo · 2 oktober 2019

Wat is het verhaal van Gilgamesj?

Gilgamesj is de held in een oeroud gedicht dat tweeduizend jaar lang vergeten was. Hoe ontdek je zo’n verhaal en hoe vertaal je spijkerschrift van vierduizend jaar oud?

wo · 25 september 2019

Wat ligt er voorbij oneindig?

Hoe groot is het heelal? Hoeveel zandkorrels zijn er op aarde? Grote getallen fascineren de mens al eeuwen. Maar het kan altijd groter: oneindig. En is er dan nog iets groters dan oneindig?

wo · 18 september 2019

Hoe erfelijk is homoseksualiteit?

Een groot onderzoek wees vijf DNA-variaties aan die een beetje lijken samen te hangen met homoseksueel gedrag. Maar wat betekent dat precies? Kun je menselijk gedrag wel vangen met genetica?

wo · 11 september 2019

Kan ketamine helpen tegen depressie?

Bekend als partydrug en sinds de jaren ‘60 in gebruik als verdovingsmiddel: ketamine. Maar er zijn ook aanwijzingen dat bij een zware, onbehandelbare depressie ketamine positieve effecten heeft.

wo · 4 september 2019

Deze zomer smolt weer een stuk Groenland weg

Dat de zeespiegel stijgt is geen nieuws. Maar hoe hard gaat het en waar komt al dat water vandaan? Redacteur Marcel aan den Brugh reisde naar Groenland en zag de effecten van klimaatverandering met eigen ogen.

wo · 7 augustus 2019

De horrorzomer van 2019

Terrorteken, steekvissen en hooikoortsplanten: de Nederlander heeft deze zomer flink wat te verduren gehad van de natuur. Wordt de natuur steeds gevaarlijker?

wo · 17 juli 2019

Was de maanlanding een grote PR-stunt?

Op 21 juli is het precies 50 jaar geleden dat Neil Armstrong als eerste mens voet zette op de maan. Inderdaad ‘a giant leap for mankind’ of de grootste PR-stunt uit de geschiedenis van de mensheid?

wo · 3 juli 2019

Met Onbehaarde Apen de zomer door

De zomer is begonnen en dat betekent: vakantie. Onbehaarde Apen gaat er ook tussenuit en om de periode tot september te overbruggen komt bijna de hele wetenschapsredactie langs in deze laatste aflevering met tips voor documentaires, boeken, tentoonstellingen én podcasts.

wo · 26 juni 2019

Hoe werkt 5G en is het schadelijk?

Röntgen, gamma en infrarood: straling kan invloed hebben op het menselijk lichaam. Maar geldt dat ook voor de radiogolven waarop het nieuwe 5G-netwerk vanaf volgend jaar data zal verzenden?

wo · 19 juni 2019

Zijn de emoties van dieren en mensen hetzelfde?

Er is weinig verschil tussen de emoties van dieren en mensen, stelt primatoloog Frans de Waal in zijn nieuwste boek. Schamen krabben en apen zich dan ook?

wo · 12 juni 2019

Wat weten we echt over zwarte gaten?

Een oneindig klein punt dat alles in zijn buurt opslokt: zwarte gaten zijn een mysterieus verschijnsel in het heelal. Toch is het wetenschappers gelukt een zwart gat te fotograferen. Althans: de scháduw van een zwart gat.

wo · 5 juni 2019

Wie was Dzjengis Khan?

In deze aflevering van Onbehaarde Apen duiken we in het levensverhaal en de vernuftige – en wrede – strijdtechnieken van de Mongoolse krijgsheer.

wo · 29 mei 2019

Met de quantumcomputer is geen geheim meer veilig

Een werkende quantumcomputer is er nog niet, toch waarschuwen experts al voor de gevaren van deze nieuwe rekenmachine. Want de versleuteling die we nu gebruiken kan in een wip gekraakt worden met quantumcomputer. In deze aflevering van Onbehaarde Apen alles over qubits, quantumsleutels en of het al tijd is om je geld van de bank te halen.

wo · 22 mei 2019

De angst voor de mug

Ze houden ons wakker, hun beten leveren jeukende bulten op en ze zijn ziekteverspreiders. Waar zijn muggen eigenlijk goed voor? Genetische modificatie biedt misschien mogelijkheden om de mug uit te roeien. Maar moeten we dat wel willen?

wo · 15 mei 2019

Hoe kunnen we depressie genezen?

Naar de oorzaak van depressies wordt nog altijd gezocht. In deze aflevering van Onbehaarde Apen alles over de mogelijke connectie tussen de darmflora en depressieve gevoelens, partydrugs als mogelijk medicijn en nieuw onderzoek naar electroshocktherapie.