Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
Floor Rusman, redacteur bij NRC, schrijft wekelijks een column in NRC Weekend.
Het publieke debat is een eindige ruimte. Alle plek die een verwijderd schilderij inneemt, gaat ten koste van de ruimte voor thema’s waarover een ideeënstrijd gevoerd kan worden.
Floor Rusman
Elon Musk, de nieuwe pleinwacht van Twitter, wil „de toekomst van de beschaving” veiligstellen. Tenminste, dat beweert hij.
Dat framing zich tégen kabinetsbeleid kan keren blijkt uit de levensloop van de ‘dwangwet’, die alweer vertraging oploopt, schrijft Floor Rusman. „’Dwangwet’ suggereert iets extreems, maar alle wetten zijn dwangwetten.”
Van alle woorden die dagelijks worden uitgesproken heeft maar een klein deel grote consequenties, schrijft Floor Rusman. Een nog kleiner deel kan de loop van de geschiedenis bepalen. Maar soms maken woorden, zoals rond Oekraïne, wel zenuwachtig.
Aardig zijn is ook een politieke daad: in een crisiswinter kan een goed humeur bescherming bieden tegen wantrouwen en cynisme.
Politieke stromingen zijn vergelijkbaar met psychische stoornissen: we vinken kenmerken af om te onderzoeken of iets een officieel erkende definitie mag hebben.
Floor Rusman zag hoe Geert Wilders en Thierry Baudet deze week hun politieke tegenstanders demoniseerden. Kun je normaal doen tegen iemand die het normale overhoop haalt, vraagt ze zich af.
Democratie is meer dan je stem uitbrengen en boos worden op antidemocraten. Ze werkt pas goed als genoeg burgers een democratische houding aannemen.
Het is een vast patroon: rampspoed dreigt, ik raak in paniek, maar iets of iemand verzacht de klap. Er zit een airbag tussen mij en het noodlot.
Wat onderscheidt de ene soort mensenrechten van de andere? Wat maakt dat Mark Rutte de Chinese premier kan aanspreken op de Chinese omgang met mensenrechten en dat hij dezelfde week mensenrechten in eigen land opschort?
Het probleem is niet dat ‘Den Haag’ niet luistert naar ‘de samenleving’, schrijft Floor Rusman, maar dat politici ingewikkelde problemen als stikstof en asiel voor zich uit schuiven uit angst hun deel van die samenleving te verliezen.
Floor Rusman vertrouwt er niet op dat politici het algemeen belang boven hun eigenbelang laten gaan. Zelfs als ze dat wel doen vertrouwt ze er niet per se op dat ze competent genoeg zijn om de juiste keuzes te maken.
Hoelang duurt het heden? Of anders gezegd, wanneer is iets niet meer ‘aan de hand’, maar verleden tijd? Het is een vraag die bij me opkomt na een paar op zichzelf staande voorvallen.
Zwaar en licht, het zijn goede woorden om ervaringen mee te categoriseren, net als vol en leeg, in de zin van: vol van betekenis, of betekenisloos. Als je die begrippen op twee assen zet, kun je alles indelen in een matrix.
Driekwart van de Nederlanders zou begrip hebben voor de boeren, dat is best veel. Maar: wat zegt het eigenlijk? Wat is dat, ‘begrip’?
De laatste tijd vertellen opvallend veel mensen aan Floor Rusman hoe blij ze zijn met hun ADHD- of ADD-diagnose, die eindelijk verklaart waarom ze zo anders zijn.
Beter goed leven dan zo lang mogelijk: dat is de boodschap van filosoof Marli Huijer en het Zorginstituut. Maar die gewenste mentaliteitsverandering wordt volgens Floor Rusman ten onrechte gepresenteerd als een ontwikkeling met alleen maar winnaars.
Dreigen met kernwapens is geen taboe meer op de Russische staatstelevisie. De angst voor wederzijdse vernietiging zit er niet meer goed in, schrijft Floor Rusman. Het is om moedeloos van te worden.
Vrienden van Floor Rusman voelen zich in korte tijd veel ouder geworden. Wat is het woord voor dit gevoel, vraagt ze zich af. „‘Antivitaal’ noem ik het maar.”
Zonder na te denken zouden we niet in staat zijn tot introspectie, plannen maken, standpunten bepalen. Maar het lukt niet altijd even goed.
Hoe bizar het eigenlijk is dat politici en journalisten na premier Ruttes verklaring over zijn verwijderde sms'jes deze woensdag routineus aan het factchecken sloegen, vroeg Floor Rusman zich af. Alsof hij een ontrouwe echtgenoot was.
De nineties en zeroes, de decennia waarin ik opgroeide, waren achteloos seksistisch. Nu worden vrouwen nog steeds op hun uiterlijk beoordeeld, maar dat blijft niet meer onbeantwoord.
Eigenlijk zijn er twee soorten mensen: opblazers en lekprikkers. De opblazers maken zich groot en zeggen: kijk mij eens belangrijk zijn! De lekprikkers daarentegen grijpen elke kans aan om zichzelf als een kapotte ballon door de ruimte te laten flubberen.
De kippenvelmomenten in het leven van Floor Rusman hebben één ding gemeen: het gevoel overweldigd te worden door iets dat haar overstijgt. Bijvoorbeeld door iets alledaags als CBS-cijfers.
Veel vormen van zelfreflectie proberen mensen terug te brengen tot hun essentie. Maar Floor Rusman gelooft niet zo in dat verstopte ‘ware zelf’. „Volgens mij kun je heel goed tegelijkertijd optimist en pessimist zijn, of introvert en extravert.”
We hebben de democratie nodig om de mensheid te beschermen tegen zelfvernietiging, schrijft Floor Rusman. Helaas staat juist deze staatsvorm op steeds meer plekken onder druk.
Het ‘duurzaamheid is elitair’-frame leidt de aandacht af, schrijft Floor Rusman. Het echte issue is dat wij in Nederland de elite van de wereld zijn.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2021/09/floor-rusman2-1.png)