Sluit menu
Binnenland
Buitenland
Economie
Den Haag
Cultuur
Wetenschap
Sport
Opinie
Columnisten
Tech en Media
Boeken
Leven
Slim leven
In Beeld
Carrière
Klimaat
Recht
Podcast
Archief
Luister naar
Commentaar
Ombudsman
Puzzels
Magazine
Service
Webwinkel
Familieberichten
Over NRC
Service
Bezorgservice
Onderbrekingsservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
FAQ Digitaal Lezen
Nieuwsbrieven
Veelgestelde vragen
Mijn leeslijst
Digitale krant
Wachtwoord vergeten
Menu
NRC
Mijn nieuws
Podcasts
Digitale krant
Mijn NRC
Terug
Lees meer
Inloggen
Neem een abonnement
Mijn nieuws
Mijn leeslijst
Mijn geschiedenis
Digitale krant
Nieuwsbrieven
Ik ben abonnee
Neem een abonnement
Instellingen
Weergaveopties
Uitloggen
Hoe kunt u ons bereiken?
Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
Service
Privacy-instellingen
Notificaties
Lichte weergave
Donkere weergave
Volg instellingen van mijn apparaat
Bezorgservice
Vakantieservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
Abonnement delen
Gedeeld abonnement
FAQ Digitaal Lezen
Veelgestelde vragen
Wachtwoord vergeten
Beeldende kunst
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
De schilderkunst is springlevend, tonen 16 kunstenaars in De Fundatie
Op de tentoonstelling ‘Brave New World’ in De Fundatie wordt zichtbaar hoe een nieuwe generatie schilders op eigengereide wijze naar de wereld kijkt.
Longread Klimaat & kunst
Hoe de kunstwereld worstelt met duurzaamheid
Klimaatverandering is voor veel kunstenaars een belangrijk thema. Maar hoe doet de kunstwereld het zelf, als het gaat om duurzaamheid? NRC deed onderzoek naar de klimaatdoelen van de cultuursector.
Recensie
expositie
|
●●●●●
Wat maakt de schilderijen van Claude Monet en Joan Mitchell zo hetzelfde en toch zo anders?
Een grote expositie in Parijs vergelijkt de schilderijen van impressionist Claude Monet met die van Joan Mitchell. Zij was een van de grote abstract-expressionisten en hield van Monets late werk.
Vrouwen buiten de kunst
Labels als outsider art en volkskunst maken vrouwelijke kunstenaars minder zichtbaar
Met termen als outsider art en volkskunst maken we een duidelijk onderscheid tussen kunst met en zonder hoofdletter K. Ook van vrouwen. Het is tijd voor meer inclusiviteit.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Deze vrouwen bewezen: kunst is niet alleen een ‘mannenzaak’
De Kunsthal presenteert een mooi overzicht van 24 vrouwelijke kunstenaars uit de eerste helft van de twintigste eeuw, die doorzetten ondanks de mannelijke dominantie.
Recensie
video-installatie
|
●●●●
Het brandt. Het flikkert. De installatie van Steve McQueen op het IFFR is zowel een bezwering als een vloek
Vanaf het Centraal Station tot in Depot Boijmans zijn tijdens het filmfestival IFFR video-installaties te zien. In deze wandelexpositie is Steve McQueens immense ‘Sunshine State’ het sleutelwerk: hartverscheurend, intiem, een verhaal dat een leven tekent.
Gebroeders Donker, kunstenaars
‘Aad was de beste, Gijs de wijste en ik de ruigste. Ik ben in een groot vat met coke en dope gevallen’
Gijs en Justus Donker praten over hun broer Aad die 25 jaar geleden stierf. Met natuurgetrouwe schilderijen hadden ze samen internationaal succes. „Maar toen raakte Aad door een fucking liefdesverhaal helemaal van het padje.”
Interview
Fotografie
Turkse Sabiha Çimen fotografeerde vier jaar op koranscholen: ‘Dit is hun verhaal, maar ook het mijne’
Fotograaf Sabiha Çimen fotografeerde meisjes die in Turkije koranscholen bezoeken. „Als je als fotograaf onderdeel bent van een gemeenschap, kun je heel dichtbij komen.”
Necrologie
Cornelius Rogge (1932-2023)
Introvert schepper van een eigen, mystiek universum
Beeldend kunstenaar Cornelius Rogge maakte stoere sculpturen van roestig ijzer of glimmend staal. Maar zijn robuuste werken gingen over vergankelijkheid.
Recensie
beeldende kunst
|
●●●●
Kunstenaar Kees van Dongen schilderde rauw, wild, gracieus en met milde blik
In het Singer Museum is nu te zien hoe Kees van Dongen rond 1900 uit Rotterdam naar Parijs vertrok en het daar maakte tussen grote namen als Picasso en Matisse, met wie hij in één adem werd genoemd.
Grafregister Vermeer
Johannes Vermeer kreeg een uitvaart met 14 dragers én klokgelui, blijkt uit een archiefvondst
In de aanloop naar een expositie over Vermeer in Museum Prinsenhof Delft deed oud-archivaris Bas van der Wulp een ontdekking: een nog onbekende inschrijving van Vermeer in het begrafenisregister van de Oude Kerk.
Jaarcijfers musea
Museumkaarthouders vinden hun weg terug naar het museum
Het museumbezoek is vorig jaar flink aangetrokken ten opzichte van de coronajaren, maar is nog niet terug op pre-corona niveau.
Kunsthandel
Waarom moest een kunsthandelaar dubieuze verkopen terugnemen?
Een echtpaar koopt voor miljoenen euro’s ruim honderd zeventiende-eeuwse objecten bij één handelaar. Tot een stel kandelaars argwaan wekt. Is die wel zo oud als beloofd? En hoe echt is de wijwateremmer? „Er is misbruik van onze goedheid gemaakt.”
Wereldkunst #34
De foto’s van Diane Arbus gingen aan het stereotype voorbij
Een goede portretfoto toont de unieke kracht van een persoon, vond Diane Arbus. De nieuwe generatie fotografen lijkt dat vergeten.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
De tekenkunst van Rein Dool is kalm en aangenaam
Op een overzichtstentoonstelling in Dordrecht blijkt kunstenaar Rein Dool de maker van zeer uiteenlopend werk. De verbindende factor is een grote liefde voor tekenmaterialen.
Recensie
Fotoexpositie
Zijn foto’s laten zien dat Mondriaan niet alleen een groot kunstenaar was, maar ook een poseur
Piet Mondriaan zette zichzelf graag neer als doodserieuze, visionaire kunstenaar. Een fotoboek en -tentoonstelling laten zien wie hij ook kon zijn.
Expositie Isaac Julien
We gaan meer kleurrijke verhalen vertellen via beelden
2023 is een jaar waarin abstractie in de beeldende kunst verder naar achteren wordt geduwd omwille van het verhaal. De expositie van Isaac Julien is een mooi voorbeeld daarvan.
Architectuur
Afstotelijke glasklomp met huiselijk interieur: het nieuwe Booking.com-gebouw
Een kantoordorp rond mooie open ruimtes hebben de architecten in het nieuwe gebouw van Booking.com in Amsterdam ontworpen
Recensie
Fototentoonstelling
|
●●●
Het grote vergeten rond Franco in een kleine expositie
Fotograaf Bebe Blanco Agterberg brengt met een expositie het omstreden Spaanse ‘vergeetpact’ onder de aandacht.
Restauraties
Wat te doen met een vergeelde wereld?
Met restauratie-technieken zijn veel oorspronkelijke bedoelingen achter een kunstwerk terug te halen. Is het verlangen naar ‘authenticiteit’ cultureel bepaald? En wat te doen als er niets te restaureren valt?
Essay
Kunst
Artificial Intelligence art: maak je eigen astronaut in de stijl van Rembrandt
Het computerprogramma Dall-E zet woorden om in beeld. Daarbij kun je het genre aangeven: getekend, geschilderd of gefotografeerd. En ook in welke stijl: Van Gogh, Rembrandt, Dalí. Dat lijkt eenvoudig, maar de resultaten zijn niet helemaal wat je ervan verwacht.
Recensie
strip
|
●●●●●
Onversneden liefde voor het boek, bezongen in een prachtstrip
‘De boekenezel van Córdoba’ van het Franse stripduo Lupano en Chemineau is een prachtige lofrede op het boek en een onderhoudend pleidooi tegen intolerantie.
Achtergrond
Fotografie
Met haar foto’s van rouwenden en reservisten hoopte Ross de oorlog te stoppen
Meisjes die ijsjes eten, congresleden en reservisten: de Amerikaanse fotograaf Judith Joy Ross fotografeerde ze met grote empathie. In Den Haag is nu de grootste overzichtstentoonstelling tot nu toe te zien.
Verbouwing National Portrait Gallery
National Portrait Gallery koopt openbaar toilet voor uitbreiding
De National Portrait Gallery in Londen heeft een voormalig Victoriaans toiletgebouw in het centrum van Londen gekocht. In de ondergrondse ruimte komt een nieuwe entree van het museum.
Necrologie
Dorothy Iannone (1933-2022), kunstenaar
Dorothy Iannone: radicale kunstenaar vierde de vrouwelijke seksualiteit
De Amerikaanse kunstenaar Dorothy Iannone maakte kunst van de vrouwelijke seksualiteit. Op hoge leeftijd kreeg ze erkenning als vrijheidsstrijder.
Interview
Albert Willem, Kunstenaar
Hoe een uit de hand gelopen hobby van een kantoorklerk een gat in de markt bleek
Tijdens zijn revalidatie na een knieblessure begon de Belgische ambtenaar Martijn Wauters te schilderen onder de naam Albert Willem. Zijn naïeve kunst vond dankzij Instagram een groot publiek en levert nu op veilingen tonnen op.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Kunstenaar Basim Magdy heeft tips voor wat te doen als de dood komt
De Egyptische kunstenaar Basim Magdy heeft voor het eerst een expositie in Nederland. In het Haagse KM21 neemt hij je mee in een wereld van overgangen en ongrijpbaarheid.
Kunstmarkt
Warhols en Picasso’s zijn voor de puissant rijken een appeltje voor de dorst
Ondanks dalende beurskoersen en inflatie was 2022 voor de veilinghuizen een jaar vol records. De duurste werken werden vooral gekocht als belegging door Amerikaanse miljardairs en investeringsmaatschappijen.
Terugblik 2022
Dit is het jaar dat de kunst van vrouwen ter zake doet
Dit was een jaar van kwaliteit, en die werd volop geleverd door vrouwen. In de literatuur, de dans, het toneel, de film, de muziek en in de beeldende kunst.
Recensie
'Bevroren muziek'
|
●●●
In deze expositie leer je luisteren naar architectuur
De expositie ‘Bevroren muziek’ gaat over muziek, geluid en architectuur. Van de akoestiek van crematoria en concertzalen tot de ontworpen klank van een dichtslaande autodeur.
Top 5 exposities
‘Doe jezelf dat plezier, ga kijken, en verrijk je’: de beste exposities van 2022
Wat waren de beste tentoonstellingen van het jaar? In hun persoonlijke top 5’s kijken de recensenten van NRC terug op 2022. Natuurlijk scoorden de spraakmakende Documenta 15 en de drukbezichte Biënnale van Venetië.
Terugblik Beeldende kunst
WO2 bepaalt nog steeds onze blik op kunst en cultuur
Dat kunst maatschappelijk relevant kan zijn, bewees Documenta, dat zeer spraakmakend was. De Biënnale van Venetië trok in 2022 het recordaantal van 800.000 bezoekers.
Een voor- en een tegenspraak over escapisme
Brengt escapisme kunst redding of maakt het kunst overbodig?
Kan verbeelding zonder escapisme, of zit escapisme de verbeelding juist in de weg? Twee visies op (on)zalig escapisme.
Interview
Isa van Lier
Kunstenaar Isa van Lier ‘Alles wat ik maak, is iets wat ik mis of waarnaar ik verlang’
Keramist en schilder Isa van Lier (26) maakt fantastisch, kleurrijk werk dat zich lijkt te onttrekken aan het normale leven. Maar eigenlijk zoekt ze juist schoonheid en bewustzijn ín dit leven.
Necrologie
Ger Luijten (1956-2022)
|
kunsthistoricus
Ger Luijten: een zeldzaam begeesterde kenner van de teken- en prentkunst
Na een carrière bij Museum Boijmans van Beuningen en het Rijksmuseum was Ger Luijten de onvermoeibare directeur van de Fondation Custodia, een Nederlandse kunstverzameling in Parijs. Onder zijn leiding kwam die tot grote bloei.
Biënnale Venetië 2024
Adriano Pedrosa benoemd als curator Biënnale van Venetië
De Braziliaanse curator Adriano Pedrosa mag in 2024 de Biënnale van Venetië samenstellen. Hij is de eerste Latijns-Amerikaanse kunstenaar die de prestigieuze tentoonstelling mag organiseren.
Recensie
Vrouwen op papier
|
●●●
Vier eeuwen vrouwelijke tekenaars: van zelfportret tot Griekse mythe
Het Rijksmuseum werkt aan een grotere zichtbaarheid van vrouwelijke kunstenaars in de eigen collectie. De tentoonstelling Vrouwen op papier toont indrukwekkende tekenaars van wie weinigen ooit zullen hebben gehoord.
Reportage
Nieuw museum
Sydney Modern stelt Aboriginal kunst centraal
In het nieuwe Sydney Modern ligt de focus op Aboriginal kunst. Ondanks alle kritiek op de ambitieuze plannen van het museum, overheerst sinds de opening een jubelstemming. „Dit is het belangrijkste culturele gebouw sinds het Sydney Opera House.”
Recensie
trompe-l’oeil
|
●●●●
De vrolijkmakende kunst van bedrog voor het oog
Kubistische werken die nu behoren tot de grootste schatten uit de musea blijken veel gemeen te hebben met het geminachte genre van trompe-l’oeil.
Het n-woord bij schilderijen
Woorden doen ertoe, dus werden de tekeningen weggehaald
Eindelijk toonden musea deze zomer vergeten kunstwerken van Jeanne Oosting. Onbekende tekeningen van zwarte vrouwen werden weggehaald vanwege de titel. Een reconstructie over de gevoeligheden van het huidige kunstklimaat.
Interview
Lesia Topolnyk
'Ik herinner me de dag dat MH17 werd neergeschoten heel goed'
De Oekraïens-Nederlandse Lesia Topolnyk (33) won de Prix de Rome voor jonge architecten. In een expositie ontleedt ze het beschadigde landschap waar vlucht MH17 neerstortte.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●
Deze protestmars heeft een doel maar geen eindpunt, de kuiten doen het werk
De Argentijnse kunstenaar Sebastián Díaz Morales en de Zuid-Afrikaanse geluidskunstenaar Philip Miller maakten met het videowerk ‘Miles marchan’ een portret van de 21ste-eeuwse mens, zonder dat er een hoofd aan te pas komt.
Reportage
Restauratie De Tong
De terugkeer van de negen meter hoge 'Tong' naar Flevoland
Het metershoge beeld ‘De Tong’ van Rudi van de Wint dat in 2020 tijdens een februaristorm werd geveld, wordt door zijn zoons Gijs en Ruud jr. van de Wint gerestaureerd in Den Helder.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●●
Schilder Nicole Eisenman is een virtuoze chroniqueur van onze tijd
Nicole Eisenman is een van de beste schilders van de afgelopen kwart eeuw. Het Kunstmuseum in Den Haag eert de kunstenaar met een voorbeeldig overzicht, met werk dat tegelijkertijd gevoelig en daadkrachtig is.
Turner Prize
Turner Prize gewonnen door 66-jarige beeldhouwer Veronica Ryan
Veronica Ryan is de oudste Turner Prizewinnaar ooit. De jury prijst haar om de manier waarop ze het persoonlijke op een poëtische manier weet vorm te geven.
Interview
Kunstenaar Hrair Sarkissian: ‘Ik voelde de boosheid van mijn vader’
Ruim een eeuw aan geschiedenis en familieleed komt samen in de indrukwekkende expositie van kunstenaar Hrair Sarkissian in Bonnefanten.
Recensie
audiodocumentaire
|
●●●
Hoe een zwerfkei uit de ijstijd een kunstwerk van Robert Smithson verstoorde
Over het landschapskunstwerk ‘Broken Circle/Spiral Hill’ van Robert Smithson is een audiodocumentaire gemaakt. Sonic Youth-zanger Lee Ranaldo is groot fan en een gedroomde verteller.
Interview
Trevor Paglen
Kunstenaar die een ster aan de hemel wilde plaatsen
Met zijn ‘Orbital Project’ wilde hij een tijdelijke ster aan de hemel plaatsen, als waarschuwing tegen de talloze satellieten die alles zien en horen op aarde. „Zelfexpressie is niks voor mij.”
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
/
●●●●
Betovering blijft regelmatig uit op Stedelijk-expo over ‘bezielde objecten’
De expositie ‘When Things Are Beings’, met 24 voorstellen voor de collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam, gaat over de innerlijke kracht van objecten. De meeste bezieling vind je bij de (menselijke) performances.
Necrologie
Ashley Bickerton (1959 - 2022), kunstenaar
Kunstenaar Ashley Bickerton was ‘een van de grootste debunkers van exotisme’
Bekend werd Ashley Bickerton toen hij in de jaren tachtig met Jeff Koons kunst en consumentisme opnieuw onderwerp van kunst maakte. Minstens even geestig is hoe hij Gauguins Tahitiaanse vrouwen omvormde tot blauwe aliens.
Britse prijs beeldende kunst
De genomineerden voor de Turner Prize zijn alle vier helemaal bij de tijd
Drie vrouwen en een non-binaire kunstenaar zijn de genomineerden voor de belangrijke Turner Prize die vanavond wordt toegekend. Ook dit jaar is er weer ophef, maar nu eens niet over de kunst of de kunstenaars – dit keer is de jury schuldig.
Interview
Gunter Demnig
Een Europees monument tegen het nazisme
Door heel Europa liggen nu bijna 100.000 Stolpersteine, de glimmende steentjes in het plaveisel die stuk voor stuk een slachtoffer van het nationaalsocialisme herdenken. De Duitse kunstenaar Gunter Demnig plaatst veel stenen nog steeds zelf.
5 cadeautips
Nieuwe oogst kunstboeken: Van Gogh, Mondriaan en cactussen
Een kunstboek past juist goed in de cadeaumaand. NRC geeft tips, waaronder Van Gogh als tekenpoppetje, Mondriaan in Parijs of de cactus als ultieme bloem.
Verzetsmuseum
In verzet tegen de Duitse bezetting als mens of held?
Vrijdag opent het Verzetsmuseum de deuren met een nieuwe opzet: meer mens en meer vloeiende scheidslijnen. De held van toen is een mens geworden.
Expositie in Kröller-Müller
In de machine vond schilder Fernand Léger zijn schoonheid
Het landschapsschilderij benadrukt vaak de nietigheid van de mens. Het mechanische schilderij doet dat nog meer, zoals ook het onlangs ontdekte schilderij in de reeks ‘Rook boven de daken’ van de kubist Fernand Léger.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Videokunstwerk berekent hoe de natuur in duizend jaar een nazi-bouwwerk inneemt
Op de expositie ‘It Might be a Mirage’ bij West in Den Haag spelen kunstenaars een verraderlijk spel met tijd en fictie. Hoogtepunt is een video-installatie van David Claerbout die duizend jaar duurt.
Hertoeschrijving Rembrandt
Portret van de man met rode baret nu toch weer wél een echte Rembrandt
Het portret van de man met rode baret is toch een van de circa vijftig zelfportretten van Rembrandt, aldus Rembrandt-expert Gary Schwartz, die een boek schreef over het schilderij.
Tentoonstelling De gewoonheid der dingen
Kunstenaar Jeroen Henneman brengt het leven der dingen in vijf standen
In het werk van Jeroen Henneman overheerst de humorist die het leven wat kantelt. Ook als hij kiest voor rationele structuur, duikt lichtvoetigheid op.
Architectuur
'Gedurfd staaltje New York' zorgt voor oproer in Antwerpen
De Amerikaanse architect Daniël Libeskind maakte een renovatieplan voor De Boerentoren in Antwerpen. Zijn ontwerp doet in België veel stof opwaaien.
Reportage
beeldende kunst
Finse expositie van Brad Pitt, Nick Cave en Thomas Houseago blijft vooral een individuele exercitie
Acteur Brad Pitt en muzikant Nick Cave debuteren in de kunstwereld op een tentoonstelling met kunstenaar Thomas Houseago. Maar hoe kijk je onbevangen naar het werk van een superster?
Wereldkunst #33
Dit videokunstwerk duurt ruim zes uur. Na afloop ben je een levenservaring rijker
Sommige videokunstwerken duren uren. Waarom eigenlijk en wie heeft daar zin in? Wie de tijd neemt voor de ruim zes uur durende 'A Lot of Sorrow' van de IJslandse kunstenaar Ragnar Kjartansson komt tot een ontdekking.
Kunstmarkt
Waarom verkoopt kunst van Afrikaanse makers opeens zo goed?
De verkoop van kunstwerken van Afrikaanse makers is enorm populair. Niet eerder waren er internationaal zoveel veilingen met hun werk. Hoe komt dat?
Reportage
Boekontwerper Irma Boom herontdekte haar vak in de bibliotheek van het Vaticaan
De internationaal bekende ‘bookmaker’ Irma Boom heeft door de studie van eeuwenoude boeken in het Vaticaan haar eigen werk herontdekt. Het resultaat is een verrassende expo in het Vaticaan.
Interview
Ina van Zyl Kunstenaar
Ina van Zyl, winnaar prijs voor portretkunst: 'Een penis draagt geweld in zich, maar hij is ook kwetsbaar'
Ina van Zyl schildert gezichten, lichaamsdelen, bloemen en ravijnen in duistere tinten. Ze krijgt deze woensdag de Thérèse Schwartze Prijs voor portretkunst. „Vagina’s kunnen ook individuen zijn.”
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Het nieuwe Minsk Kunsthaus in Potsdam eert het Oost-Duitse verleden
Café Minsk in Potsdam was ooit de trots van de DDR maar veranderde na 1990 in een ruïne. Miljardair Hasso Plattner kocht het modernistische gebouw en verbouwde het tot museum voor kunst uit de DDR.
Fotografie
Marwan Magroun benoemd tot Fotograaf des Vaderlands
De Rotterdamse fotograaf Marwan Magroun wordt de nieuwe Fotograaf des Vaderlands. Hij volgt Jan Dirk van der Burg op, die vier jaar in functie was.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Ghanese kunstenaar Ibrahim Mahama fossiliseert het koloniale verleden
Met vleermuizen, ingemetselde olielampen en grafzerken combineert de Ghanese kunstenaar Ibrahim Mahama in de Oude Kerk in Amsterdam het Nederlandse verleden met dat van de Ghanese Goudkust.
Marcel Proust 100 jaar
Een kijkje in het literaire heiligdom van Marcel Proust
Op 18 november 1922 overleed Marcel Proust, schrijver van een van de grootste meesterwerken uit de wereldliteratuur. In Parijs is op een expositie te zien hoe hij met schaar en plaksel op grote vellen zijn zevendelige, 3.000 pagina’s tellende romanreeks redigeerde.
Interview
Kunstmarkt
‘Op een kunstbeurs moet je de klanten verleiden’
PAN Amsterdam, de belangrijkste nationale kunst- en antiekbeurs, opent zondag en telt dit jaar opvallend veel buitenlandse en nieuwe deelnemers. Drie van hen leggen uit waarom ze meedoen.
Beeldende kunst
Parijs krijgt Giacometti Museum
In het voormalige treinstation Gare des Invalides zal vanaf 2026 een nieuw Giacometti Museum gevestigd worden.
Beeldende kunst
Kunstenaar Julian Andeweg komt voor de rechter
Kunstenaar Julian Andeweg, die door zeker twintig vrouwen en mannen beschuldigd is van seksueel geweld, wordt gedagvaard. Het OM verwacht dat zijn proces in de zomer van 2023 zal beginnen.
Interview
Patricia Kaersenhout Kunstenaar
‘De andere realiteit die je als zwarte vrouw hebt, wil ik ruimte geven’
Kunstenaar Patricia Kaersenhout doorweeft schilderijen, foto’s en bedrukte linnen met historische teksten en maakt ook in film vergeten of verzwegen geschiedenissen zichtbaar.
Recensie
Cézanne wilde verbazen met een appel en inspireerde een eeuw schilderkunst
Net als bij Van Gogh kwam de brede erkenning voor Paul Cézanne pas na zijn dood. Collega-kunstenaars als Matisse en Picasso konden zijn werk al vroeg waarderen, zo blijkt op een tentoonstelling in Londen.
Necrologie
Lee Bontecou wist van Spoetniks en zwarte gaten kunst te maken
De Amerikaanse kunstenaar Lee Bontecou was gefascineerd door de Spoetnik. Ze gaf het zwarte gat een andere betekenis. Ze overleed op 91-jarige leeftijd.
Kunstmarkt
Hoogste bedrag ooit voor veiling van privé-collectie Paul Allen
De verzameling van Microsoft-oprichter Paul G. Allen heeft op een veiling bij Christie’s New York een recordopbrengst van 1,5 miljard dollar opgeleverd. En dan moet deel twee van de verzameling nog onder de hamer komen.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
De vergeten keramische meesterwerkjes van Hein Andrée
Ambachtsman of kunstenaar? Het Kunstmuseum in Den Haag stelt die vraag over de vergeten keramist Hein Andrée.
Beeldende kunst
Het hedendaagse Marokko van Yto Barrada
De Amerikaanse kunstenaar Frank Stella geldt als de meester van de abstractie. Maar waar komt abstracte kunst vandaan en hoe universeel is die? De Frans-Marokkaanse kunstenaar Yto Barrada, die nu exposeert in het Stedelijk, geeft antwoord.
Interview
Beeldende kunst
Directeur Rein Wolfs: ‘Het Stedelijk heeft de arrogantie achter zich gelaten’
Het Stedelijk Museum in Amsterdam krijgt kritiek omdat het zich maatschappelijk roert en buiten de geijkte westerse kaders van de kunst kijkt. Directeur Rein Wolfs: „Ik geloof niet meer in de mythe van de autonome kunstenaar.”
Essay
|
Beeldende kunst
Let op: de beeldenstorm van klimaatactivisten is nep
De acties van klimaatactivisten in musea zijn maar geënsceneerde aanrandingen van kunstwerken, vooral huiveringwekkend op filmpjes. Geen doek raakt beschadigd. Terwijl er genoeg voorbeelden zijn van destructieve acties en van waardering voor de vernietiging van beelden.
Essay
|
Ilja Leonard Pfeijffer
‘In de stad is niemand gelukkig’
Schrijver en dichter Ilja Leonard Pfeijffer keek naar de foto’s die Bas Losekoot maakte in wereldsteden als Londen, New York en Hongkong. Hij zag de metropool als een kakofonie van verhalen, het meest fascinerende drama ooit geschreven.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●
Superster Anne Imhof in het Stedelijk: overgestileerd, larmoyant en pathetisch
De tentoonstelling ‘Youth’ van de Duitse sterkunstenaar Anne Imhof oogt glad als een driedimensionale videogame, alleen is Imhofs game niet interactief. De bezoeker kan alleen passief door het parcours dwalen.
Recensie
Performancekunst
|
●●●
In de grote Abramovic-show zijn de sopranen figuranten
In Carré was performance-kunstenaar Marina Abramovic dit weekend middelpunt van de experimentele opera '7 Deaths of Maria Callas'. Sandra Smallenburg (beeldende kunst) en Mischa Spel (opera) bekeken de voorstelling samen en stelden zich na afloop de nodige vragen.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Gruwel van de slavernijhistorie met zachte poppen verbeeld
Het Amsterdam Museum toont hoe de Surinaams-Arubaanse kunstenaar Rita Maasdamme in de jaren tachtig in levendige taferelen met zelfgemaakte poppen de Afro-Caribische slavernijhistorie verbeeldde.
Rembrandt-ontdekking
Met raadselen omgeven olieverfschets blijkt toch van Rembrandt
Een olieverfschets in de collectie van Museum Bredius in Den Haag blijkt na een schoonmaakbeurt en wetenschappelijk onderzoek tóch van Rembrandt. Dat stelt kunsthistoricus Jeroen Giltaij.
Interview
Umar Rashid
Umar Rashid: ‘Ik wil laten zien hoe shitty wij mensen zijn’
Karikaturale soldatenpoppetjes en slaafgemaakten vechten terwijl goden met laserogen en monsters zich ermee bemoeien. De kunstenaar Umar Rashid komt met een eigen koloniale geschiedenis.
Reportage
Parijse musea
Vernieuwd Musée de Cluny verfrist onze blik op de Middeleeuwen
Het ingrijpend heringerichte Musée de Cluny is mooier dan ooit. Ook elders in Parijs kunnen middeleeuwse schatten weer pronken. Dat komt goed uit, want onze tijd lijkt op toen.
Vermeer-tentoonstelling
Rijkmuseum toont ‘Meisje met de fluit’ als echte Vermeer
Het Rijksmuseum presenteerde dinsdag de lijst met schilderijen die in 2023 getoond worden op de grote Vermeer-tentoonstelling. Opmerkelijk: ‘Meisje met de fluit’, het werk dat onlangs nog werd afgeschreven, is volgens het museum tóch een echte Vermeer.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
In zijn prachtige kleine wereld was Léon Bonvin meester van het sombere stilleven
De negentiende-eeuwse aquarellist Léon Bonvin behaalde nooit de faam die zijn halfbroer Francois wel had. Toch maakte hij prachtig sombere stillevens en landschappen in en om zijn taverne.
Recensie
Films over migranten
|
●●●●
Wees niet welkom: expositie in een mergelgroeve over vluchtelingen is om koud van te worden
Op een vliegtuigtrap staan mensen in de rij te wachten. Er is alleen geen vliegtuig. De tentoonstelling ‘No Access’ gaat met korte films over de vluchtelingencrisis verder dan de overbekende nieuwsitems.
Necrologie
Pierre Soulages (1919-2022)
De Franse abstracte schilder Pierre Soulages was de grootmeester van het zwart
Zijn leven lang schilderde de abstracte Franse kunstenaar Pierre Soulages variaties in zwart. Woensdag overleed hij op 102-jarige leeftijd.
Essay Beeldende kunst
Cees Nooteboom & Giuseppe Penone: ontmoeting tussen woorden en beelden
De Italiaanse kunstenaar Giuseppe Penone is een groot liefhebber van de poëzie van Cees Nooteboom. In de zomer van 2022 stuurde hij zijn verzamelwerk The Inner Life of Forms op aan Nooteboom. Dat bleek het startpunt van een boeiende reis van de schrijver door het werk van de beeldhouwer, dat nu te zien is in museum Voorlinden.
Reportage
Collectief ruangrupa: 'We erkennen onze fouten en betalen nu de prijs'
Documenta 15 werd beheerst door de controverse over antisemitisme. Terug in Indonesië kijken leden van het kunstcollectief terug op de door hen verzorgde kunstmanifestatie in Kassel. „We erkennen onze fouten en betalen nu de prijs.”
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Het futurisme, de moeder van alle avant-gardes, was fascistisch
Op de tentoonstelling ‘Marinetti en het futurisme’ in Rijksmuseum Twenthe is het verbond tussen futurisme en fascisme de rode draad. Marinetti, grondlegger van het futurisme, blijkt de voorloper van Mussolini die een eeuw geleden de macht greep in Italië.
Interview
Tentoonstelling
Gouden klokken die slavernij verheerlijken, kunnen die nog wel worden geëxposeerd?
Kunnen zulke staaltjes ongemakkelijke kunstnijverheid in het Black Lives Matter-tijdperk nog met goed fatsoen tentoongesteld worden? Ja, zeggen twee kunsthistorici met koloniale roots.
Reportage
Performancekunst
Marina Abramovic leidt Carré in groepsmeditatie
De beroemdste performancekunstenaar ter wereld, Marina Abramovic, brengt in Carré het publiek haar methode bij. Dat is diep inademen, elkaar in de ogen kijken en onvoorwaardelijk liefhebben.
Beeldende kunst
Waarom spreken we over hedendaagse Afrikaanse kunst?
‘Kosmogonie’ in het Cobra Museum toont werk van 37 kunstenaars uit het Afrikaanse continent (en Frankrijk). De Cobra-kunstenaars waren gefascineerd door Afrikaanse kunst. Maar keken ze door dezelfde bril?
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Trenkwalders aardewerk geeft je een onbehaaglijk kijkje in je eigen psyche
De Oostenrijkse kunstenaar Elmar Trenkwalder wil dat de kijker zijn universum binnenstapt, maar daar een eigen fantasiewereld in creëert. Is zijn nieuwste, duistere werk toch stiekem een weergave van de huidige tijd?
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Centraal Museum koppelt ambitieus videokunst aan 17de-eeuwse meesters
De tentoonstelling ‘Double Act’ in het Centraal Museum Utrecht combineert een topcollectie videokunst met 17de-eeuwse schilderkunst.
Recensie
Tentoonstelling
Bijten in een krokodillenlid: de bizarre schilderkunst van Melle
De raadselachtige schilderijen van Melle vol seksuele symboliek schokten naoorlogs Nederland. Zijn knap geschilderde visioenen zijn nu te zien op een groot overzicht in Venlo.
Nieuwe directeur van Museum de Fundatie
Beatrice von Bormann wordt de nieuwe directeur van Museum de Fundatie
Beatrice von Bormann wordt per 1 januari de nieuwe directeur van Museum de Fundatie in Zwolle. Ze vervangt oud-directeur Ralph Keuning onder wiens leiding de veiligheid op de werkvloer in het geding was gekomen.
Reportage
Glas-in-lood
Rudimentaire schetsen van Jan Toorop zijn nu kathedraalramen
Begin vorige eeuw al maakte Jan Toorop schetsen voor de ramen van de Aloysiuskapel in wat inmiddels de KoepelKathedraal heet in Haarlem. Nu zijn de ramen gemaakt, en te zien in de kapel.
Kunstmarkt
Webwinkel Museumdepotshop failliet verklaard
De Museumdepotshop, een webwinkel voor overbodige kunstwerken van Nederlandse musea, is failliet verklaard en stopt per 1 november. Acht personeelsleden zijn ontslagen.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Rembrandt is de held in de Hollandse collectie van cokeskoning Frick
Het Mauritshuis toont bij uitzondering enkele meesterwerken uit de Frick-collectie in New York. De meeste waren meer dan honderd jaar niet meer in Europa te zien.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●
Frans Hals en de influencers uit de zeventiende eeuw
De tentoonstelling ‘Nieuwkomers’ in het Frans Hals Museum lijkt een modieuze verwijzing naar de vluchtelingenstromen van onze tijd. Het resultaat: een warrig en willekeurig geheel.
Tentoonstelling Graduation Show
Studenten Design Academy: elke seconde telt voor het klimaat
Klimaat staat bij de 200 afgestudeerden van de Design Academy hoog op de agenda. Hun werk is tijdens de Dutch Design Week te zien op een expositie in Eindhoven. Hier lichten we er vier projecten uit.
Recensie
tentoonstelling
|
●●●●
Lucian Freud schilderde vrouwen naakt en vrienden in hun nette pak
Lucian Freud kon als geen ander het menselijk vlees schilderen. Een expositie in Londen legt het accent op dat vlees. De blik van nu is anders dan in de jaren negentig toen Freuds vrouwelijke naakten soms als vernederend werden gezien.
Interview
Dutch Design Week
Misleid de bewakingscamera met een paar onverwachte dansmoves
„Mensen willen ook kunnen verdwijnen”, zegt Liam Young over zijn dansfilm om herkenningsalgoritmes te slim af te zijn. ‘Choreographic Camouflage’ is vanaf zaterdag te zien in STRP in Eindhoven.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Dat zespotigen mooi zijn, dat wist Albrecht Dürer al
De wisselexpositie ‘Onderkruipsels’ in het Rijksmuseum toont de schoonheid van „kleine wriemelige beestjes”.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
De ‘ode aan de baksteen’ is een vermakelijke maar onsamenhangende tentoonstelling
De tentoonstelling Baksteen/Brick, die nu op verschillende plekken in Amersfoort is te zien, draait vooral om kunstwerken waarin de baksteen op een of andere manier een rol speelt. Architectuur zelf komt helaas nauwelijks aan bod.
Opinie
Wereldkunst
Waarom de 8,1 miljoen van het Boijmans voor een nieuwe Miró geen goed idee is
Fondsen en de overheid kiezen graag voor de aankopen van bekende, grote namen. Zoals een Rembrandt of een Miró. Dat is veilig, herkenbaar en het mok-en-gezeur-risico wordt zo beperkt. Maar met deze ‘cultuur van de achteruitkijkspiegel’ sturen ze kunst in de verkeerde richting.
Interview
Beeldende kunst
Het echte atelier van Giuseppe Penone is een bos van 16 hectare
Al meer dan vijftig jaar laat de Italiaanse kunstenaar Giuseppe Penone zich inspireren door de natuur in zijn geboortestreek. Hoe hij boetseert met bomen en aardappelen, is nu te zien in Museum Voorlinden. „Ik dwing de natuur nergens toe.”
Winslow Homer
Deze Amerikaanse schilder liep op de cinema vooruit
Hij is een van de grote namen in de Amerikaanse schilderkunst, maar Winslow Homers werk is zelden aan onze kant van de Atlantische Oceaan te zien. Een aantal van zijn bekendste werken is nu naar Londen overgevlogen voor een retrospectief.
Vergeten vrouwelijke Van Gogh
Waarom vergaten we Suze Robertson, de ‘vrouwelijke Van Gogh’?
Vaak werd ze omschreven als de vrouwelijke Breitner of Van Gogh, maar schilder Suze Robertson had haar eigen beeldtaal. In haar tijd werd ze gewaardeerd en gezien als ‘voorganger van de modernen’, na haar dood werd ze al snel vergeten. Waarom?
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●●
Hoe ‘Golden Boy’ Gustav Klimt meesurfte op de artistieke golven van zijn tijd
Na twee jaar uitstel opent het Van Gogh Museum eindelijk de langverwachte expositie over Gustav Klimt. Zo veel topstukken in Nederland is al bijzonder, het onderzoek naar de artistieke invloeden maakt het extra fascinerend.
Interview
|
Minikeramiek
Timon Hagen: ‘Kunst moet eigenlijk vermaak zijn’
Kunstenaar Timon Hagen maakte met Art Thread From A-Z het kleinste kunstgeschiedenisboek ooit. Hij is een kunstenaar van ‘klein’ menselijk onvermogen.
Kunstmarkt
Verplichte controle op witwassen in de kunsthandel nog zonder resultaat
Kunstverkopers klagen over nieuwe anti-witwasvoorschriften. Staan de gevraagde inspanningen wel in verhouding tot de risico’s?
Recensie
Marijke van Warmerdam
|
●●
De langverwachte werken van Marijke van Warmerdam blijven hangen in clichématigheid
Jarenlang bleef het stil rond kunstenaar Marijke van Warmerdam (63), die in de jaren negentig furore maakte met haar filmloops. Nu is er op landgoed Oud-Amelisweerd een overzicht met recent werk. Het wachten wordt niet beloond.
Beeldende kunst
Artistieke leiding van kunstmanifestatie Sonsbeek stapt op
Het is chaos bij de internationale kunstmanifestatie Sonsbeek. Vrijdag werd bekend dat de gehele artistieke leiding opstapt vanwege onmogelijke werkomstandigheden.
8,1 miljoen euro
Lang gekoesterde wens museum Boijmans in vervulling: eindelijk een Miró in de collectie
Vanaf donderdag heeft Museum Boijmans Van Beuningen een langgewenste Miró in de collectie. De staat en private donateurs maakten het mogelijk dit ‘sleutelstuk’ aan de collectie van surrealisten toe te voegen.
Recensie
Beeldende kunst
Breda Photo biedt pregnante beelden van verlies en hoop
De expositie ‘Space to Breathe’ vertelt verhalen over grote thema’s, zoals over vrouwen in Iran.
Interview
Kunstenaar Ragnar Kjartansson: 'Ik maak alleen werk dat ik zelf niet volledig begrijp'
De IJslandse kunstenaar Ragnar Kjartansson is volgens sommigen de geniaalste kunstenaar van dit moment. Hij maakt tamelijk gestoord werk: videokunst die 12 uur duurt, live performances van 144 dagen. „Het idee dat kunst tijdloos kan zijn, is onzin.”
Opinie
Stedelijk over kritiek op Studio Drift: ‘Wij zijn er niet alleen voor moeilijke kunst’
In zijn serie ‘Wereldkunst’ stelde Hans den Hartog Jager dat designbureaus als Studio Drift en Daan Roosegaarde de beeldende kunst uithollen. Het Stedelijk Museum reageert.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
David Hockneys denken draait altijd om kijken, blijkt in Teylers Museum
Teylers Museum is de plek bij uitstek voor een tentoonstelling over optische hulpmiddelen in de schilder- en tekenkunst. Uw gastheer is de altijd enthousiasmerende David Hockney.
Interview
Beeldende kunst
Kunstcriticus Martin Gayford over David Hockney: ‘Hij leert me hoe kunst wordt gemaakt’
Kunstcriticus en curator Kunstkenner Gayford schreef drie boeken over en mét David Hockney. Ze zijn al dertig jaar bevriend. „David kan ingewikkelde dingen heel toegankelijk maken.”
Recensie
|
●●
Propagandistisch Stedelijk Museum Amsterdam wil zo veel, dat de kunst de vrijheid verliest
De nieuwe collectiepresentatie 1880 – 1950 van het Stedelijk Museum Amsterdam maakt de kunst ondergeschikt aan het brengen van de juiste boodschap.
Museum
Prachtige Maria’s, barok en stilte: dit is het verbouwde ‘Rijks’ van Antwerpen
Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen is na elf jaar verbouwen weer open voor publiek. Zeven vragen over deze kunsttempel waar alle straatrumoer vakkundig wordt buitengehouden.
Kunst
In Van Goghs beroemde vaas zonnebloemen zat eerst vet
Alexandra van Dongen onderzocht de voorwerpen op de schilderijen van Van Gogh. Dingen bieden aanknopingspunten voor datering en schilderstijl. En ze laten zien hoe Van Gogh de werkelijkheid verslond.
Interview
Tentoonstelling
In de kunst van Moshekwa Langa vind je ‘elementen van een plaats delict’
Het werk van de in Zuid-Afrika geboren Moshekwa Langa gaat vaak over grenzen. Een tragisch gegeven voor wie bedenkt dat zijn geboorteplaats Bakenberg nooit op de officiële landkaarten stond ten tijde van de apartheid.
Fotoboek
Op zijn telefoon leerde Corbijn eindelijk speelse foto’s maken
Iedereen maakt foto’s op zijn smartphone. Zelfs de serieuze fotograaf Anton Corbijn. Zijn snapshots, ‘instantons’, laten zien dat een ontwikkeld en nieuwsgierig oog toch nog altijd nodig is.
Beeldende kunst
Dit zijn de drie winnaars van de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst
De Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst gaat dit jaar naar schilders met „persoonlijke noodzaak”. De drie winnaars zetten ieder op hun eigen manier het menselijk lichaam centraal.
Kunstmarkt
Kunstverzamelaar Ty Scheumann hield van paarden en oude meesters
In Amsterdam is een voorbezichtiging van de Hollandse oude meesters van Ty Scheumann, een collectie die Sotheby’s in januari in New York veilt. Topstuk is een genreschilderij van Frans van Mieris de Oudere.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
De ‘nieuwe vrouw’, bekeken door mannen
'De nieuwe vrouw' in het Singer Museum te Laren schetst een bijna te rooskleurig beeld van emancipatie; alsof die is voltooid. Dat beeld wordt bijgesteld door werk van eigentijdse kunstenaressen.
Musea in problemen
Musea hebben geen reserves meer en vrezen hoge energiekosten
Net toen ze na corona weer langzaam opstartten, werden musea geconfronteerd met tegenvallende bezoekersaantallen en hoge energiekosten. NRC sprak drie museumdirecteuren over hun problemen.
Analyse
Kunstkoningin
Elizabeth II kreeg vele gezichten. Flatteus waren die portretten vaak allerminst
Er zijn weinig vrouwen zo vaak afgebeeld of bezongen als de vorige week overleden koningin Elizabeth II. Van de Sex Pistols tot Andy Warhol en Lucian Freud: flatteus waren die portretten vaak allerminst.
Fotoboek
Vloeipapier en bubbeltjesplastic: de ingepakte schatten van de Hermitage
Ruimte na ruimte vol beelden, klederdrachten, bewerkte wapens en kostbaarheden: Wijnanda Deroo fotografeerde in de depots van de Hermitage.
Opinie
Wereldkunst
Waarom de social design van Studio Drift hypocriet is
Met hun kitscherige social design hollen studio’s als Drift en Roosegaarde de beeldende kunst uit. Door hun werk aan te kopen, dragen instellingen als het Stedelijk bij aan de popularisering ervan.
Kunst en maatschappij
Deze kunstopleiding leert studenten maatschappelijke problemen op te lossen
Studenten aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht proberen hun kunst en ontwerpen maatschappelijk in te zetten. Zoals met een kaartspel voor familie van schizofrene patiënten, of textiel met zonnecellen.
Reportage
Tichelaar Keramiek
Voor glimmende gevels gaan toparchitecten naar Makkum
Keramiekfabriek Koninklijke Tichelaar is bekend van borden en tegeltjes. Maar in Makkum maken ze nu vooral bouwkeramiek.
Necrologie
William Klein
|
fotograaf
Veelzijdige fotograaf William Klein legde New York vast in rauw, grofkorrelig zwart-wit
De Amerikaan William Klein stond bekend om zijn straat- en modefoto’s. Hij was daarnaast assistent van Fellini en maakte hij films over mode en kunst, maar ook over de Amerikaanse protestbeweging en de Vietnam-oorlog.
Beeldende kunst
Kunstenaars Documenta ‘verdrietig’ over beschuldigingen antisemitisme
Een groot deel van de kunstenaars dat deelneemt aan de vijfjaarlijkse kunsttentoonstelling Documenta 15 in de Duitse stad Kassel is „woedend, verdrietig en moe” van de…
Schilderkunst
Nieuw onderzoek naar ‘Het melkmeisje’ biedt inzicht in de werkwijze van Johannes Vermeer
Vermeer was een schilder die intensief zocht naar de perfecte compositie voor zijn schilderijen. Die conclusie dringt zich op na het onderzoek voorafgaand aan een grote Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum.
Reportage
Beeldende kunst
Blijf je nog wel jezelf als virtual reality je zintuigen overneemt?
Hoe werken virtuele werelden door op de echte wereld? En wat zijn de gevolgen als die twee steeds meer vermengd raken? Om deze vragen gaat het op de tentoonstelling ‘UFO’ in het Nxt Museum.
Dichter
Hoe antisemitisch dichter Lucebert was, blijkt nu weer uit brieven
In 2018 werd bekend dat Lucebert veel antisemitische brieven had geschreven en ze had ondertekend met Sieg Heil. Die brieven zijn nu openbaar.
Interview
Winnaar Prins Claus Award
‘Geld kun je niet eten, de natuur zal je eeuwig voeden’
De Braziliaanse schrijver Ailton Krenak krijgt een Prins Claus Award. Hij zet zich in voor inheemse rechten en behoud van het regenwoud.
#MeToo
Docent KABK maakte ‘honderden’ stiekeme foto’s van vrouwen onder tafel
Opnieuw ophef op de Haagse Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten: een docent is beschuldigd van het maken van stiekeme foto’s van vrouwen onder tafel.
Reportage
Lichting 2022
’In mijn werk geef ik de suggestie dat het lijkt op iets wat het niet is’
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springt eruit? Vandaag afl. 8 (slot): Bobby Veldhuizen van Rietveld kunstacademie in Amsterdam.
Cultuur
Wat is een museum? De internationale museumraad stemt voor een nieuwe definitie
Met een ruime meerderheid van 92 procent van de stemmen koos de internationale museumraad ICOM in Praag vóór een nieuwe definitie.
Achtergrond
Klimt in Wenen
Golden Boy Gustav Klimt en het verdriet van Oostenrijk
Gustav Klimt, bekend van zijn gouden portretten van mooie vrouwen, was een vernieuwer in de Oostenrijkse kunst. Zijn werk, dat vanaf oktober te zien is in het Van Gogh Museum, toont de verkramptheid van de Oostenrijkers met hun verleden.
Rijksmuseum
Hoe de 18de-eeuwse neushoorn Clara verwerkt werd in Franse kapsels
Vandaag opent in het Rijksmuseum een tentoonstelling over Clara, de eerste neushoorn die in 1741 voet zette op Nederlandse bodem.
Necrologie
1934-2022
Kees de Kort was schilder van bijbelverhalen en varkens
De ‘Dick Bruna van de Bijbel’ wordt Kees de Kort wel genoemd. Zijn kleurige werk werd wereldberoemd.
Reportage
Heropening KMSKA
Na een verbouwing van ruim tien jaar, is het belangrijkste museum van Vlaanderen weer open
Na ruim tien jaar verbouwen heropent komende maand het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), het grootste museum van Vlaanderen.
Recensie
tentoonstelling
|
●●●
Was de Ararat werkelijk zo belangrijk voor het oude Armenië?
De berg Ararat staat centraal op een expositie over Armenië. Alleen gaat het grootste deel over de tijd dat Armenië niet christelijk was.
Opinie
Beeldende kunst
Zwarte kunstenaars worden gereduceerd tot waar ze via bloedlijnen vandaan komen
Kunstenaar en dichter Michael Tedja stoort zich eraan dat in het cultuurbeleid zwarte kunstenaars worden gereduceerd tot waar ze via bloedlijnen vandaan komen in plaats van op de inhoud bevraagd te worden.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Verfijnd Japans lakwerk vol goudpoeder en eierschalen in het Rijksmuseum
Hoe de makers van verfijnd Japans lakwerk rond 1900 braken met een eeuwenoude traditie en kleur brachten in hun glimmende pronkstukken, is nu te zien in het Amsterdamse Rijksmuseum.
Reportage
Beeldende kunst
Afstudeerkunst van Lotte Manders: ‘Hoe zou ik bewegen als ik een slak was?’
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springen eruit? Vandaag afl. 7: Lotte Manders van kunstacademie Artez in Arnhem.
Wereldkunst
Expositie Documenta is warme bubbel collectiviteit, maar er mist iets
Op de Documenta in Kassel heerst een prettig gevoel van gezamenlijkheid. De expositie is kritisch, actueel en sociaal betrokken. Wat perfect past bij de beloofde breuk met het romantische individualisme. Maar de machtsvraag wordt vermeden.
Versmade Kunst
Churchills portret eindigde in het vuur
Deze zomer brengen we de serie Versmade Kunst, over kunst die om diverse redenen is afgewezen. Aflevering 7: De vrouw van Churchill vernietigde het portret waarop haar echtgenoot een kwade, verslagen man leek.
Wat is een museum?
‘Ideologische’ angel lijkt eruit: musea gaan weer stemmen over eigen definitie
Komende week stemt de internationale museumraad ICOM over een nieuwe definitie van ‘museum’, nadat de stemming over een omstreden concept-tekst drie jaar geleden na een verhitte strijd werd afgeblazen.
Necrologie
Liesbeth Brandt Corstius (1940-2022)
Liesbeth Brandt Corstius, voorvechtster voor kunst van vrouwen, overleden op 81-jarige leeftijd
Kunsthistorica Liesbeth Brandt Corstius liep voorop met positieve discriminatie van vrouwelijke kunstenaars. Als directeur van Museum Arnhem reserveerde ze minimaal de helft van de aankopen voor vrouwen.
Necrologie
Jean-Jacques Sempé 1932-2022
Sempé: grootmeester van de lichtvoetige tekening
Sempé, de illustrator van ‘Le Petit Nicolas’ is donderdag op 89-jarige leeftijd overleden. Hij werd wereldberoemd met zijn covertekeningen voor ‘The New Yorker’: humoristische stadsgezichten vol menselijk gewemel.
Reportage
Beeldende kunst
‘Helmen Vol Verhalen’ toont de impact van een vredesmissie in kunstwerken
‘Helmen Vol Verhalen’ maakt deel uit van een project waarin oorlogsveteranen aan kunstenaars worden gekoppeld. Het laat je zien wat er met iemand gebeurt nadat de grond onder zijn voeten is weggeslagen.
Recensie
Japanse prentkunst
|
●●●●
Wulpse vrouwen en bergbeken die je bijna hoort ruisen
Hoe de Japanse traditionele houtsnedeprentkunst zich na 1900 vernieuwde, is te zien op de mooie expositie ‘Shin hanga’ in Japanmuseum Sieboldhuis in Leiden.
Klimaatactivisme
Vastplakken aan kunst: een nieuwe trend
Klimaatactivisten plakten zich afgelopen maand meerdere keren vast aan bekende kunstwerken in Europese steden.
Beeldende kunst
|
●●●●●
Hop! daar gaat het truitje. Zwiep! daar zakt het rokje
Met naald en draad schiep Eva Aeppli een onweerstaanbare wereld. Poppen? Nee. Met poppen kun je spelen. Aeppli’s creaturen laat je met rust, ondervindt Joyce Roodnat. Eindelijk is er een grote tentoonstelling van haar werk.
Expositie + documentaire
Marlow Moss is niet zomaar een Mondriaan-imitator
Veel van haar werk is verloren gegaan, maar over Marlow Moss, die Piet Mondriaan beïnvloedde, wordt steeds meer bekend. Er is een nieuwe documentaire en een expositie. „Kunst is net als het leven zelf: altijd in wording.”
Rembrandt-project
NFT’s van De Nachtwacht moeten digitaal Rembrandt-museum bekostigen
Nachtwacht-NFT’s moeten een virtueel Rembrandt-museum ter ere van de overleden kunsthistoricus Ernst van de Wetering mogelijk maken.
Beeldende kunst
‘Da Vinci schilderde militaire rivieromlegging op de Mona Lisa’
Leonardo da Vinci’s ingenieursplan om Pisa, in oorlog met Florence, te temmen met water is ook op de ‘Mona Lisa’ geschilderd, volgens de schilderijenonderzoeker Pascal Cotte.
Reportage
Lichting 2022 #6
Kleurig en heerlijk overdadig afstudeerwerk van Amber Hyacinth
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springt eruit? Vandaag aflevering 6: Amber Hyacinth van kunstacademie Artez in Zwolle.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Hoe romantische schilders in de 19de eeuw de reislust naar exotische oorden aanwakkerden
Het Dordrechts Museum biedt met de tentoonstelling ‘Wanderlust’ een overzicht van reislustige schilders uit de negentiende eeuw. Met hun romantische stadsgezichten en landschappen waren zij de reisvloggers van hun tijd.
Recensie
Michael Tedja (
●●●●
)
‘Heb lef en kom uit de moederschoot’ zegt Tedja tegen zijn ‘pornokunst’–kijkers
Kunstenaar Michael Tedja ergert zich met vuur aan omzichtig gedoe over identiteit. In Museum de Fundatie is zijn gecreëerde wereld te zien: relativerend, humoristisch en mysterieus.
Beeldende kunst
Er bestaat net zomin één zwarte cultuur als één witte cultuur, bewijst deze tentoonstelling
De expositie ‘In the Black Fantastic’ in Londen is als een reis naar nieuwe, onbekende werelden, een Odyssee
Reportage
Lichting 2022 #5
Schilderen met katoen uit de kringloopwinkel
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springen eruit? Vandaag Maarten Krol van de Haagse kunstacademie KABK.
Reportage
Beeldende kunst
De volmaakte ruïnes van Anselm Kiefer in Barjac
In Zuid-Frankrijk bouwde kunstenaar Anselm Kiefer decennialang aan zijn levenswerk: een groot kunstcomplex. Jarenlang was vrijwel niemand welkom. Deze zomer gaat de poort op een kier.
Museo dell’ Arte Salvata
Rome vult nieuw museum met gestolen kunst
Het nieuwe museum voor geredde kunst Museo dell’ Arte Salvata in Rome toont gestolen of verloren gewaande kunstobjecten, voor ze naar hun plek van oorsprong gaan.
Reportage
Lichting 2022 #4
Afstudeerfilm van Bobby Tredgett is als een rit door een spookhuis
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springen eruit? Vandaag aflevering 4: Bobby Tredgett van de Utrechtse kunstacademie HKU.
Recensie
Tala Madani
|
●●●●
In het Kunstmuseum toont Tala Madani het moederlichaam als slagveld
Op de eerste solo in Nederland van de Iraanse Tala Madani blijkt hoe grimmig haar werk is geworden. Maar het refereert openlijk en ongeacht de soms morbide onderwerpen aan formele schilderkunst.
Beeldende kunst
Beeldjes van Jeff Koons krijgen een plaats op de maan
Jeff Koons maakt 125 beeldjes die nog dit jaar met een maanlander naar hun permanente bestemming op de maan worden gebracht. Prijs: 2 miljoen dollar per stuk.
Recensie
Abstracting Parables
|
●●●●
Met alle kleuren van de regenboog het raadsel van de schepping doorgronden
In het Stedelijk Museum in Amsterdam zijn drie solo’s te zien van alternatieve, ‘vergeten’ kunstenaars. Alle drie verhouden zij zich tot de westerse traditie van het modernisme, los van waar hun wieg of die van hun voorouders stond.
Beeldende kunst
Als je haar maar goed zit: 8 veelzeggende kapsels in de kunst
Een kapsel kan bijdragen aan uniciteit, autoriteit of schoonheid. Lange haren waren eens krachtig, een eeuw later juist verwijfd, bij vrouwen hoorde het haar te wapperen en een beetje man mat zich een Brutus-kapsel aan.
Reportage
Beeldende kunst
In Pristina weet kunst de stad terug te veroveren op het verkeer en het grootkapitaal
Manifesta, de Europese kunstbiënnale, is neergestreken in Pristina. Overal in de stad zie je nog de sporen van de Kosovo-oorlog, die eind jaren negentig het sluitstuk vormde van de Balkan-oorlog. „You have no idea!”
Recensie
|
Beeldende kunst
|
●●●●
Op de kunsteroute Aardenburg weet de verbeelding zelfs de dood tot leven te wekken
In Aardenburg voert een kunstroute de kijker mee langs schuren, kerken en weilanden. Op alle mogelijke manieren word je gevraagd de grenzen van je verbeelding op te rekken.
Etskunst
Krassen als Rembrandt, de opbloei van etskunst rond 1900
Rembrandthuis toont hoogtepunten uit de gevarieerde verzameling prenten die onlangs aan het museum werd geschonken door Neeke Fraenkel-Schoorl
Reportage
Lichting 2022 #3
Vluchtigheid is vervreemdend, maar biedt toch comfort
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springt eruit? Vandaag aflevering 3: Stijn van Casteren van de kunstacademie AKI in Enschede.
Achtergrond
Beeldende kunst
Is Duitsland overgevoelig voor anti-semitisme?
Na druk van Duitse opiniemakers werd het werk ‘People’s Justice’ van kunstenaarscollectief Taring Padi met anti-semitische karikaturen verwijderd van kunstfestival Documenta in Kassel. Internationale critici vinden de ophef overdreven.
Beeldende kunst
Het geheim van Mondriaans Victory Boogie Woogie
Dit jaar wordt gevierd dat Piet Mondriaan 150 jaar geleden werd geboren. Reden voor kunstredacteur Bianca Stigter om zijn Victory Boogie Woogie te ontraadselen. ‘Het is alles of niets.’
Reportage
Beeldende kunst
In het spoor van Piet Mondriaan door Nederland
In Nederland werkte de 150 jaar geleden geboren Piet Mondriaan in verschillende steden en dorpen. In het Gooise kunstenaarsdorp Laren zette hij zijn grootste stappen naar de volledige abstractie.
Recensie
|
Beeldende kunst
|
●●●●
Nederlandse schilders waren altijd al goed in ramptoerisme
Snoezige ijspretschilderijen: wie kent ze niet? Cornelis Jacobsz. van Culemborch wist als geen ander al in de 16e eeuw de bedriegelijkheid ervan te schilderen.
Beeldende kunst
Kunstenaar Roee Rosen overschrijdt de grenzen van het goede en het mooie
Kunstenaar Roee Rosen maakt van Kafka een zoete musical, een film voor kinderen getiteld Kafka for Kids. Alleen al de vorm is unheimlich.
Necrologie
(1929-2022)
Claes Oldenburg wilde met zachtaardige pop-art de Amerikaanse droom uitvergroten
Claes Oldenburg maakte gigantische, knuffelbaar uitziende objecten, kunst met een humor die nooit cynisch werd. Maandag overleed hij op 93-jarige leeftijd.
Beeldende kunst
Directeur Documenta dient ontslag in
Documenta kwam in juni onder vuur te liggen omdat een prominent kunstwerk antisemitische stereotypes zou bevatten. Directeur Sabine Schormann stapt op.
Cryptokunst
Omstreden Da Vinci-portret digitaal verkocht via NFT’s
Leonardo da Vinci’s ‘La Bella Principessa’ is verkocht als NFT, maar er blijven vragen over de authenticiteit van de tekening. Wat is nog de waarde van de digitale versie als het origineel omstreden is?
Nieuw projectbureau
Stedelijk Museum Amsterdam komt met Buro Stedelijk
Jonge kunstenaars krijgen in het nieuwe Buro Stedelijk een plek om binnen het Stedelijk Museum Amsterdam te experimenteren met hun werk en ideeën.
Beeldende kunst
Nieuw zelfportret van Vincent van Gogh ontdekt, op de achterkant van een eerder werk
Op de achterkant van een werk van Vincent van Gogh uit 1885 blijkt een zelfportret van twee jaar later te zitten.
Interview
Expositie
‘Als je de verantwoordelijkheid bij God legt, kan je vervuilen zoveel je wil’
„Door rampen ontstaan werelden”, vertelt Otobong Nkanga over haar installaties en wandkleden. Met haar werk op verschillende Biënnales is ze een van de toonaangevende kunstenaars van dit moment.
Reportage
Lichting 2022 #2
Erbij willen horen kan veel pijn doen
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springt eruit? Aflevering 2: Eva Bonnevits van kunstacademie St. Joost in Breda.
Wereldkunst #29
Op Art Basel dacht ik steeds vaker aan keizer Nero die nog maar eens zijn harp pakte toen Rome brandde
Tussen Kassel en Basel gaapt de kloof in de kunstwereld, ziet Hans den Hartog Jager. Op de Documenta heerst het collectief, op Art Basel draait alles nog om de traditionele individuele kunstenaar. Over ongemak in de VIP-bubbel.
Hito Steyerl
Bekendste kunstenaar van Documenta trekt zich terug vanwege antisemitisme-rel
Excuses en het weghalen van een kunstwerk blijken niet genoeg voor de Duitse pers en politici als het om antisemitisme gaat.
Gevonden reliek
Arthur Brand vond kerkschat op zijn stoep, wat is er bijzonder aan deze relieken?
Kunstdetective Arthur Brand vond op zijn stoep een kerkschat met daarin twee metalen flesjes die het bloed van Jezus Christus zouden bevatten. Drie vragen over relieken beantwoord.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Trek geen standbeelden omver, maak nieuwe idolen
Wat moeten we met de historische idolen die ooit tot standbeeld zijn verheven? Bij de kunstroute Lustwarande in Tilburg geven tien kunstenaars een alternatief.
Fototentoonstelling
Ouders op de foto: steeds ouder, steeds brozer
Foto’s van zo’n veertig kunstenaars die in de afgelopen decennia hun eigen vader en/of moeder fotografeerden, zijn te zien in Fotomuseum Den Haag.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●●
Moving Stories vertelt verhalen over migratie via kunst en archeologie
In Nijmegen gaat de sublieme tentoonstelling Moving Stories, de rijkdom van de Limes, over de vraag: Wat verlies je als je vertrekt uit je vaderland? Wat neem je mee? Wat hervind je? Archeologische vondsten en hedendaagse kunst smeden hier een innig verbond.
Reportage
Lichting 2022 #1
Voeten, voeten, voeten. Kijk nou toch eens naar je voeten
Honderden kunstenaars studeerden weer af deze zomer. Wie springt eruit? Aflevering 1: Maaike Meindertsma van kunstacademie Minerva.
Beeldende kunst
De Rozenkruisers: christendom met een flinke scheut Egyptische mystiek
Het zijn religieuze vrijdenkers, de Rozenkruisers, met een sterk geloof in de goddelijke natuur, toont een expositie in Amsterdam.
Reportage
Beeldende kunst
‘Brazilië is het centrum van de wereld’
De Braziliaanse kunstenaar Anna Bella Geiger (89) exposeert voor het eerst in Nederland. „De wereld wordt nog vaak vanuit een eurocentrisch perspectief bekeken.”
Recensie
|
Tentoonstelling
|
●●●●
Meissenporselein als stille getuige van de Jodenvervolging
Een deelcollectie Meissenporselein in het Rijksmuseum weerspiegelt de lotgevallen van het Joodse verzamelaarsechtpaar Oppenheimer in de jaren 1930.
Recensie
|
Beeldende kunst
|
●●●●
Deze zogenaamd godslasterlijke kunst blijkt juist heel verstild in de Oude Kerk
Op de eerste tentoonstelling met werk van de Braziliaanse kunstenaar Antonio Obá gaat poëzie de strijd aan met het architectonische spektakel van de Oude Kerk in Amsterdam.
Documenta 15
Documenta censureert kunstwerk na beschuldiging antisemitisme
Het vijfjaarlijkse kunstevenement Documenta ligt onder vuur. Een groot en prominent kunstwerk zou antisemitistische stereotypes bevatten. De organisatie besloot daarop het schilderij met zwarte doeken te bedekken.
5 vragen over Documenta
Wat maakt deze Documenta zo anders, zo revolutionair?
Geen dure sterkunstenaars in witte hallen op deze vrolijke en kritische Documenta, maar groepen kunstenaars uit Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Wat maakt deze editie zo anders dan anders?
9 Tips
Wat mag je niet missen op Documenta 15?
Documenta 15 in Kassel vraagt door zijn nieuwe opzet om een andere manier van kijken. Hier zijn negen kunstwerken en collectieven die opvallen en beeldbepalend zijn op de kunstmanifestatie.
Reportage
Festival
Documenta is een wereld vol goede intenties
Voor westerse ideeën over kunst is op deze editie van het vijfjaarlijkse festival in Kassel geen plaats. Documenta 15 is een wereld van vrede en duurzaam samenleven. „Make friends. Not art.”
Galerietips
Ouderloze beelden, rebels DNA in kweekvlees en de vele gedaanten van taal
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie. De galerierubriek gaat twee maanden met zomerstop.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Dynamische schoonheid van kleur en vorm: Rudi van de Wint laat je alles even vergeten
In Alkmaar is een overzicht te zien van Rudi van de Wints schilderijen en sculpturen. Hij is bekend van zijn schilderijen in de Tweede Kamer en het omgewaaide beeld ‘De Tong’ bij Lelystad.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Expo ‘Worldbuilding’ toont de raakvlakken en verschillen tussen game-kunst en game-entertainment
Wat ís een goede (kunst)game? De tentoonstelling ‘Worldbuilding’ in Düsseldorf onderzoekt de vele manieren waarop games kunst kunnen zijn, van utopie tot werkelijkheid.
Beeldende kunst
De vijftiende editie van Documenta draait om de kracht van het collectief
Op Documenta, het vijfjaarlijkse prestigieuze kunstevenement in Kassel, draait het om de verbindende en vrolijkmakende werken van (vooral) collectieven van buiten Europa.
Reportage
Architectuur
Rotterdam viert de hoogte van de stad
Tijdens de zevende editie van de Rotterdam Architectuur Maand staan nieuwe perspectieven voor wonen centraal. Op hoge daken kijkt de bezoeker uit op de wederopbouwarchitectuur.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Paltz Biënnale toont bewust rommelige kunst op een schitterend landgoed
Op de vierde Paltz Biënnale, op het prachtige landgoed De Paltz bij Soest, kiest de meerderheid van de kunstenaars ervoor om die schoonheid te verstoren, met bijvoorbeeld een provisorische raketinstallatie in de voortuin.
Interview
Winnaar Over Hoop Prijs
De watermachine van kunstenaar Ap Verheggen heeft wereldpotentie
Beeldend kunstenaar Ap Verheggen krijgt de Over Hoop Prijs voor zijn SunGlacier, een watermachine die regen in de woestijn brengt. „Met technologie is echt nog zo ongelooflijk veel mogelijk.”
Wereldkunst #28
In Venetië predikt Marlene Dumas een zachte revolutie
'The Milk of Dreams', de hoofdtentoonstelling van de Biënnale van Venetië lijkt revolutionair, maar is geruststellend herkenbaar. De tentoonstelling van Marlene Dumas in het Palazzo Grassi is daarentegen werkelijk revolutionair.
Beeldende kunst
|
Documenta
Een rijstschuur als laboratorium voor de toekomst
De vijfjaarlijkse beeldende kunstmanifestatie in Kassel, die zaterdag van start gaat, wordt georganiseerd door ruangrupa. Dit Indonesische collectief wil er een „interdisciplinair kunst- en cultuurplatform” van maken.
Reportage
Essay
Arnon Grunberg bezoekt het verleden in Drenthe
Onlangs verbleef Arnon Grunberg enige tijd op het landgoed Overcingel in Assen en bezocht enkele buitenplaatsen. „Met een beetje goede wil zou je Westerbork ook een buitenplaats kunnen noemen.”
Voorpublicatie
Ondergrondse kunst moet de barbarij het hoofd bieden
Veel hedendaagse kunstenaars gaan ‘ondergronds’. Maar dat doen ze op een andere manier dan in de jaren zestig. Ze bundelen de krachten en werken samen, lokaal en op wereldschaal.
Interview
|
Christopher Wool
De beelden van Christopher Wool zijn hard als de droge hitte in Texas
Tijdens de pandemie werkte Christopher Wool in stilte door in zijn atelier in Texas. De werken die daar ontstonden, zijn nu voor het eerst te zien in een tentoonstelling vol desolaatheid.
Recensie
|
Beeldende kunst
|
●●●
‘StartPoint’ schept te hoge verwachtingen voor zichzelf
StartPoint zegt de beste Europese afgestudeerde beeldend kunstenaars te tonen, maar die ambitie weet het niet bepaald waar te maken.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●
Tachtig suggesties voor een betere wereld
Met een vormgevingsexpositie over de klimaatcrisis toont het Stedelijk Museum van Amsterdam andermaal zijn politieke correctheid. Maar wat het museum wil duidelijk maken, blijft ongewis.
Interview
Beeldende kunst
Oezbeekse Ismailova wint met ‘beelden die ons kunnen helen’ de Eye Art & Film Prize
Met haar documentaires en video-installaties houdt de Oezbeekse kunstenaar Saodat Ismailova tradities van haar land levend. Ze kreeg er vrijdag de Eye Art & Film Prize voor.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●●
Bij de paradijselijke schilderijen van Etel Adnan is ontroering nooit ver weg
Etel Adnan schilderde het grootste deel van haar leven die ene berg, waar ze op uitkeek vanuit haar huis in Californië. In het Van Gogh Museum wordt haar zinderende werk samengebracht met dat van Van Gogh.
Necrologie
Paula Rego (1935-2022)
Paula Rego schilderde haar angsten en demonen
De Brits-Portugese kunstenaar Paula Rego verwerkte haar persoonlijke tragedies in droomachtige schilderijen. Ze groeide uit tot een van de grootste naoorlogse Britse schilders.
Beeldende kunst
Documenta kampt met vernieling en bedreiging na beschuldigingen antisemitisme
Moet het vierjaarlijkse kunstevenement Documenta dit jaar niet afgeblazen worden, vragen sommigen zich af, omdat deze editie antisemitisch zou zijn? Inmiddels is de vraag verworden tot vandalisme en bedreigingen aan kunstenaars.
Interview
Tentoonstelling
John Akomfrah: ‘Film is meestal 1 scherm, 1 beeld, 1 waarheid’
In Five Murmurations over Covid en George Floyd laat John Akomfrah op drie schermen filmbeelden zien. „Ik wil de toeschouwer confronteren met de meerduidigheid, de complexiteit van mijn onderwerpen.”
Kunstprijs
Kunstenaar Remy Jungerman krijgt Heinekenprijs voor Kunst
De Heinekenprijs voor Kunst, de omvangrijkste Nederlandse prijs voor beeldend kunstenaars, gaat dit jaar naar kunstenaar Remy Jungerman. Hij maakt installaties waarin hij Winti-rituelen verbindt met westers modernisme.
Beeldende kunst
Het portret dat de Cubaanse fotograaf Korda maakte van Che Guevara is misschien wel de beroemdste foto ooit
De Cubaanse fotograaf Alberto Díaz Gutiérrez (1928-2001), beter bekend als Korda, maakte in 1960 een iconisch portret van Che Guevara. Het Cobra Museum in Amstelveen toont zijn brede oeuvre.
Recensie
Tentoonstelling
|
●●●●
Olijfbomen als vintage vliegengordijnen bij van Rysselberghe
Op een overzichtstentoonstelling in Singer Laren blijkt dat Théo Van Rysselberghe geen groot vernieuwer was, maar een schilder die zijn eigen, heel behoorlijke varianten bijdroeg aan het post-impressionisme.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●●
Antony Gormley maakt je bewust van de ruimte die je vult
Weinig kunstenaars stellen de kijker zo centraal als Antony Gormley. Op de expositie in Voorlinden moet je over en onder zijn kunstwerken.
Beeldende kunst
Het surrealisme als wapen tegen nationalisme
Het surrealisme had wereldwijd aanhangers, maar landen gaven er verschillend invulling aan – ’s lands eer, ’s lands surrealisme, blijkt op een expositie in Londen.
Beeldende kunst
Anna Geiger schilderde het menselijk orgaan als antwoord op de dictatuur
De Braziliaanse kunstenaar Anna Bella Geiger was in haar land de pionier van videokunst, maar ook met haar blik op het lichaam was ze haar tijd ver vooruit.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Het ‘wonder van Gouda’: 16de-eeuwse schilderijen hangen nu weer in de Sint-Janskerk
De Sint-Janskerk en Museum Gouda presenteren hun eigen gebouw en collectie in een manifestatie ter ere van het 750-jarig bestaan van de stad. Helaas bleek de beloofde reis naar de zestiende eeuw enigszins overdreven.
Necrologie
Eli Content (1943-2022)
Kunstenaar Eli Content was altijd op zoek naar de Schepping
De eigenzinnige schilder Eli Content vond in het Jodendom bezieling voor zowel het leven als de kunst. Donderdag overleed hij op 78-jarige leeftijd, in de armen van zijn geliefde.
Beeldende kunst
Galerietips: plezier, verval en pratende schilderijen
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC wekelijks een selectie. De meeste exposities zijn zonder afspraak te bezichtigen.
Interview
Beeldende kunst
Charles Avery: ‘Kunst maak je niet om je mening te ventileren’
Al bijna 20 jaar werkt Charles Avery aan een fictief eiland. Er wonen rationele mensen en de goden staan voor filosofische denkbeelden. „Het is een fantasie-eiland, maar verder als elke plek op aarde.”
Reportage
Tentoonstelling
De Duitse schilder Norbert Tadeusz wilde van alles altijd veel: verf, drank, vrouwen
Struikelende paarden en duikelende naakte lichamen in felle kleuren: Norbert Tadeusz schilderde gigantische spektakelstukken, komende zomer te zien in Museum More. „Hij was een mateloze man.”
Buitenexpositie Paradys
Kunst zet aan tot kijken en denken in Fries paradijs
Oranjewoud is een soort Wassenaar in Friesland, een plek waar de rijken hun landhuizen bouwden. De kunstenaars op ‘Paradys’ spelen met dat verleden.
Beeldende kunst
MeToo of niet, Jan Fabres monumentale werk weghalen gaat niet zomaar
In België zijn de meningen verdeeld over de omgang met het werk van de voor grensoverschrijdend gedrag veroordeelde kunstenaar Jan Fabre. Verwijderen of behouden, is de vraag.
Kunstmarkt
Recordprijs voor herontdekt meesterwerk Willem Hofker
Een dubbelportret van Willem Hofker is dinsdag bij het Zeeuws Veilingshuis in Middelburg verkocht voor ruim 2 miljoen euro – een record voor de Haagse schilder.
Recensie
tentoonstelling
|
●●●●
Biënnale voor portretkunst: van traditioneel gelijkend tot een clitoris in een vogelhuisje
Humor en vakmanschap voeren de boventoon op een portretten-expositie van het Nederlands Portretschap en gasten, die de vitaliteit van het oude genre toont.
Kunstmarkt
Geveilde Macklowe-collectie is duurste privé-verzameling ooit
De twee veilingen van de collectie van Harry en Linda Macklowe, een gescheiden Amerikaans echtpaar, leverden samen 829 miljoen euro op. Daarmee is het de duurste privé-collectie ooit.
Reportage
Interview Tinkebell
Door Tata-stof te verzamelen, wil kunstenaar Tinkebell de wereld veranderen
Al enkele jaren confronteert kunstenaar Tinkebell de samenleving met wat de meeste mensen liever onder het tapijt vegen. In haar nieuwe werk Flora Tata Metallica is de vervuiling van het staalbedrijf Tata Steel aan de beurt.
Bijzondere bruikleen
Museum in Brugge krijgt unieke collectie tekeningen in langdurige bruikleen
Het Groeningemuseum in Brugge krijgt bijna tweeduizend bijzondere tekeningen in beheer, van grote meesters als Michelangelo, Jordaens en Boucher. De kunstschat wordt zes dagen aan het publiek getoond.
Beeldende kunst
Jonge kunstenaars laten zien of ze klaar zijn voor de toekomst
Op de Rijksakademie in Amsterdam tonen jonge kunstenaars hun werk tijdens de open dagen. De lichting van dit jaar maakt duidelijk dat natuur en techniek, kunst en engagement elkaar niet bijten. NRC selecteerde vier hoogtepunten.
Vertrek museumdirecteur
Sjarel Ex vertrekt na 18 jaar bij Museum Boijmans Van Beuningen
Directeur Sjarel Ex verlaat het Rotterdamse Museum Boijmans Van Beuningen terwijl het museum voorlopig dicht is voor verbouwing en renovatie, maar na de succesvolle opening van het Depot.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●
In het propvolle Museum Arnhem bedelt elk kunstwerk om aandacht
De openingstentoonstellingen van het nieuwe Museum Arnhem gaan gebukt onder een gebrek aan regie. In de overvolle zalen delft de kunst daardoor het onderspit – hoe goed die kunst ook is.
Beeldende kunst
Walter Sickert: schilder van de suspense en docent van Winston Churchill
Walter Sickert begon als acteur, werd schilder. Hij schilderde drukbevolkte theaterinterieurs van zowel de zaal- als de podiumkant. Hij vatte stadsgezichten op als decors en figuurstukken als toneelscènes.
Recensie
Beeldende kunst
|
●●●
Hoe een oorlog eruitziet en voelt? Dit dove kind vertelt het als geen ander
De Koerdische kunstenaar Erkan Özgen laat oorlog zien door geen beelden van oorlogen te tonen, maar door woorden en ritme voor zich te laten spreken. De gebaren van de dove Muhammed hakken erin.
Beeldende kunst
Waarom maakte de Finse schilder Axel Gallen maar één meesterwerk?
De Finse kunstenaar Axel Gallen is schilder van een wat krampachtig oeuvre. Totdat hij aan de oever van een Fins meer erin slaagde een meesterwerk te maken.
Kunstmarkt
‘Licht teleurstellend’ recordbedrag van 184 miljoen euro voor Andy Warhol
‘Shot Sage Blue Marilyn’ van Andy Warhol werd maandag geveild voor 184 miljoen euro. Toch hadden kunstmarktkenners meer verwacht.
Beeldende kunst
Investeren in kunst zonder miljoenen op de bank
We wennen nog maar net aan NFT's, maar in België zijn er nu ook AST's: gereguleerde, relatief goedkope aandelen in fysieke kunstwerken.
Beeldende kunst (
●●●●
)
Hoe de kamers van kunstenaar Stijn ter Braak je kijk kantelen
Met zijn nagebouwde badkamer verlichtte Stijn ter Braak voor menigeen de donkere winterdagen. Nu stelt hij een replica van zijn slaapkamer tentoon.
Reportage
Beeldende kunst
‘De Vaandeldrager’ op tournee zorgt voor Mona Lisa-gevoel in Fries Museum
Het voor 175 miljoen euro aangekochte schilderij ‘De Vaandeldrager’ van Rembrandt is als een popster op tournee langs twaalf Nederlandse musea. Eerste halte is het Fries Museum.
●●●●
Hoe Mondriaan aan het Grote Niets ontsnapte dankzij de boogie woogie
Op de tentoonstelling ‘Rondom Mondriaan’ worden de werken van de pionier van de abstract-geometrische schilderkunst gecombineerd met het werk van zijn tijdgenoten en hedendaagse kunstenaars.
Beeldende kunst
Galerietips: nutteloosheid, eindeloze materie en schattige totems
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Tentoonstelling
Bij beeldhouwer Donatello dansen de putti net iets te wild
Een ongekend omvangrijke presentatie in Florence van beelden en reliëfs van Donatello bevestigt zijn status als veelzijdig en toonaangevend kunstenaar.
Beeldende kunst
‘Russische militairen roven gouden Scytische kunstobjecten’
In de bezette steden Melitopol en Marioepol hebben Russische militairen honderden kunstvoorwerpen weggehaald, aldus Oekraïense functionarissen.
Necrologie
Ron Gallela (1931-2022), societyfotograaf
Jackie Kennedy werd gek van hem, Marlon Brando brak zijn kaak
Hij was de peetvader van de Amerikaanse paparazzofotografie, stalker van beroemdheden als Jackie Kennedy en Marlon Brando. Zaterdag overleed fotograaf Ron Galella, hij werd 91 jaar.
Provocerende kunst
Omstreden Philip Guston-expositie toch geopend – mét waarschuwingsbordje
De tentoonstelling van schilder Philip Guston, die eerder door vier grote musea werd uitgesteld uit zorg voor hevige reacties, is alsnog geopend in Boston. Vergezeld door een waarschuwende tekst van een psycholoog.
Beeldende kunst
●●●
Marokkaans modernisme: een potpourri van stijlen en verhalen
De tentoonstelling ‘Het andere verhaal’ van gastconservator Abdelkader Benali in het Cobramuseum geeft een veelzijdig beeld van de rijke Marokkaanse cultuur na de onafhankelijkheid in 1956.
Beeldende kunst
Niets is gemaakt om gebruikt te worden bij Hamilton
Groot zijn de ambities van deze eerste overzichtstentoonstelling van de Britse multimedia-kunstenaar Anthea Hamilton. Maar wat de werken bindt blijkt onduidelijk.
Tentoonstelling
Overweldigende rijkdom van Tsjechoslowaaks modern realisme
Nové Realismy voelt aan alsof je een levendig café binnenstapt met allerlei verschillende schilderstijlen als boeiende karakterkoppen.
18 tips
Het beste van de Biënnale
Achttien tips voor de Biënnale 2022 die plaatsvindt op het Biennale-terrein in de Giardini, in de Arsenale en verspreid over de stad.
Biënnale 2022
Hoofdtentoonstelling Venetië: Waarom de sekspop het einde der tijden inluidt
De hoofdtentoonstelling van de Biënnale van Venetië 2022 had als thema ‘The Milk of Dreams’ en ging over wat er van de wereld overblijft als het einde aanstaande is.
Kunstwereld
Vrouwelijke, fluïde Biënnale van Venetië heeft zachte grenzen
De 59ste Biënnale van Venetië staat in het teken van het ecofeminisme. Dit staat op gespannen voet met het toerisme dat door de onverminderd omvangrijke kunstmanifestatie wordt bevorderd.
Schenking
Marlene Dumas schenkt portret van Hafid Bouazza aan Stedelijk Museum
Beeldend kunstenaar Marlene Dumas heeft het olieverfportret dat ze maakte van schrijver Hafid Bouazza aan het Stedelijk Museum Amsterdam geschonken.
Reportage
The Black Archives
Blackface slaat je in je gezicht op reclames en elpeehoezen
Hoe het is om gemarginaliseerd te worden in je eigen samenleving op basis van je huidskleur? Daarover gaan twee exposities in The Black Archives.
Recensie
expositie (
●●●●
)
Een sexy ‘Hommage aan het Schaamhaar’
Het werk van de Libanese kunstenaar Huguette Caland is in your face, grappig, vol zelfspot en zonder enige schaamte of terughoudendheid, maar weet ook culturele verschillen tussen Oost en West met elkaar te verzoenen.
Recensie
expositie (
●●●
)
Sculpturen met een smaakje en andere ontregelende kunst van Pierre Bismuth
Een chocoladereep met ‘koloniale’ smaak, sculpturen met kiparoma, een babylonische Disney-film: Pierre Bismuth zoekt de grenzen op van wat kunst is. Vaak prettig ontregelend, maar soms ook behoorlijk flauw.
Reportage
Biënnale van Venetië
Vrouwelijke kunstenaars domineren landenpaviljoens op Biënnale van Venetië
In de landenpaviljoens op de 59ste Biënnale van Venetië draait het vaak om het menselijk lichaam, en de acceptatie ervan. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië worden voor het eerst vertegenwoordigd door een zwarte vrouw.
Wereldkunst
Kunst moet op zoek naar waarheid
Waar kunstenaars vroeger de werkelijkheid steeds rijker en complexer probeerden te maken, zou er nu wel eens behoefte kunnen ontstaan aan kunst die de werkelijkheid ordent.
Beeldende kunst
Galerietips: zwarte wol, helden en flessenpost
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Recensie
|
●●●●
Melanie Bonajo viert de vulva op de Biënnale van Venetië
Zaterdag begint de Biënnale van Venetië. De Nederlandse kunstenaar Melanie Bonajo heeft in een barokke kerk in Venetië een oase gecreëerd waar het menselijk lichaam gevierd wordt.
Fotografie
|
●●●
Bill Brandt vond schoonheid in romantische somberheid
Donkere wolken, nauwe steegjes en vervreemdende vormen. De tentoonstelling ‘The Beautiful and the Sinister’ in Foam toont Bill Brandts (1904-1983) voorkeur voor de donkere kant van het bestaan
Necrologie
Letizia Battaglia (1935-2022)
De fotografe die de Sicilianen over de maffia leerde praten
Decennialang legde fotografe Letizia Battaglia de bloedige maffia-afrekeningen op Sicilië vast. Zo bracht ze het debat over de maffia op gang en daarmee ook het verzet ertegen.
Beeldende kunst
In het Amsterdam Museum wordt het héle verhaal verteld
De tentoonstelling Panorama Amsterdam van het Amsterdam Museum, tijdelijk gevestigd in de Hermitage, vertelt het Amsterdamse verhaal van Beeldenstorm tot de Black Lives Matter-protesten van nu. Probleem is dat objecten die de schaduwzijde illustreren, er vaak helemaal niet zijn. Dus gebeurt dat immaterieel.
Beeldende kunst
Dit Paleis van de Industrie overleefde het Stalinisme en de Tweede Wereldoorlog. Blijft het ook deze oorlog gespaard?
In Charkov staat het Paleis van de Industrie, het grootste constructivistische gebouw uit de geschiedenis. Of het na Tweede Wereldoorlog ook de Russisch-Oekraïense oorlog overleeft, is onzeker.
Tentoonstelling
|
●●●●
Van het vrouwelijk cultureel front veel nieuws
De expositie ‘Pionnières. Artistes dans le Paris des Années Folles’ in het Musée du Luxembourg in Parijs brengt de uitbarsting van vrouwelijke creativiteit in het interbellum in kaart.
Tentoonstelling (
●●●●●
)
Van Gogh had gelijk: zijn olijfgaarden behoren tot zijn beste werken
Een jaar verbleef Van Gogh in een psychiatrische kliniek in Zuid-Frankrijk, waar hij mentale houvast vond in de olijfbomen. Vijftien van die olijfboomschilderijen zijn nu bijeengebracht in het Van Gogh Museum.
Reportage
Beeldende kunst
Grenzen aan de groei? Deze kunstenaars proberen het zich voor te stellen
De wereld na de groei is het thema van het Eindhovense kunstfestival STRP en een expositie bij het Utrechtse Impakt. Je kunt er speculeren met diersoorten: wat is de waarde van een gezond ecosysteem?
Reportage
Veiling Villa Aurora
Texaanse prinses Rita: ‘Ik heb recht op de helft van de villa’
De 16e-eeuwse Villa Aurora in hartje Rome, met een Caravaggio op het plafond, wordt verkocht. Het gevolg van een erfenisstrijd tussen een excentrieke Amerikaanse en de zonen van een Italiaanse prins.
Biënnale van Venetië
Het Biënnale-effect: zet iets groots neer, en je kunt doorbreken
De kunstwereld kijkt uit naar de Biënnale van Venetië, die na een jaar uitstel vandaag weer van start gaat. Wat betekende de deelname voor de carrière van Nederlandse kunstenaars?
Beeldende kunst
Galerietips: Zwart land en een magische kalkspuit
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Beeldende kunst
Bij Wael Shawky wordt de toeschouwer een monsterlijke getuige
De Egyptische kunstenaar Wael Shawky plaatst in zijn films en objecten historische gebeurtenissen uit de Arabische geschiedenis in een fictieve, soms zelfs magische context.
Prehistorie
Reuzen, oerossen en een iepenblad: de wereld van Stonehenge zit vol geheimen
Jagen bracht ons het verhaal en de held, reuzen brachten ons Stonehenge. De tentoonstelling The World of Stonehenge in het British Museum biedt veel sensationeels om te zien.
Recensie
Schrijver Anton de Kom, de man die iets wilde doen tegen ‘de parade der ellende’
Al jaren wordt er gepleit voor eerherstel door de Nederlandse regering voor Anton de Kom. In Arnhem is nu een brede tentoonstelling. De vraag waarom erkenning zo lang geduurd heeft, blijft in het midden.
Beeldende kunst
Gloeiend bruin en intens groen bouwen samen een feestje
Dankzij het ‘en plein air’ schilderen kwam „beweging en frissche lucht de al te droge atelier-sfeer binnenzetten”. Hoe? Dat is te zien op de tentoonstelling ‘À la campagne’ in het Fries Museum.
Hermitage Amsterdam
‘Het Melkmeisje’ van Vermeer naar voormalige Hermitage aan de Amstel
Een topstuk uit het Rijksmuseum komt zes weken naar de voormalige Hermitage in Amsterdam. Na de Russische inval in Oekraïne brak het museum met de Russische Hermitage.
Tentoonstelling
|
●●●
Pretentieloze kunst van Beat Zoderer: fijn, maar wat moet je ermee?
Van de Zwitser Beat Zoderer is nu de eerste solotentoonstelling in Museum Voorlinden. Niets-aan-de-hand-kunst waar je je geheel in kan verliezen. Alleen lukt dat niet.
Animatie
Job, Joris & Marieke tonen wonderanimaties in Kunsthal
Hoe een snee in je teen tot een prachtige animatiefilm kan leiden, tonen Job, Joris & Marieke in een mooi overzicht van hun animatiewerk in de Kunsthal in Rotterdam. (
●●●●●
)
Troostkunst
Met de pietà in gedachten voelen we de pijn van de moeder in de schuilkelder die een kind verloor
Bij gruwelijkheden of trauma hebben we er vaak geen woorden voor, en gaan we op zoek naar beelden om die woorden toch te vangen. Verschillende beeldend kunstenaars wisten hoe je het ‘mee-lijden’ over kan brengen en tot universele troost kan komen in tijden van oorlog.
Kunstroof
Schilder Cornelis le Mair voor de derde keer slachtoffer van kunstroof
Uit een galerie in Eindhoven zijn dinsdag vijf stillevens van Cornelis le Mair gestolen. Het is de derde keer dat de fijnschilder slachtoffer is van diefstal.
Schurend paradijs
Tentoonstelling toont het aardse paradijs als een nachtmerrie
Is het aardse Paradijs nog te vinden, en zo ja: waar en hoe dan? Twaalf kunstenaars gaan in Amersfoort op zoek. Ligt het onder de straatstenen? Of zelfs daar niet?
Interview
Architect
Marjolein van Eig: ‘In architectuur wordt originaliteit overschat’
Onlangs publiceerde Marjolein van Eig haar columns over architectuur. „Je moet je als architect terughoudend opstellen. Beter een mooi detail dan een uitgesproken vorm.”
Tentoonstelling
Korea blijft nog wat geheimzinnig in Keramiekmuseum Princessehof
Keramiekmuseum Princessehof wil een licht laten schijnen op een land dat eeuwenlang een mysterie was.
Beeldende kunst
|
●●●●
Moderne Japanse prentenmakers wilden alles zelf doen
Voor het eerst in Europa is in Leiden een overzicht te zien van creatieve Japanse houtsnedekunstenaars van na 1900, die klem raakten tussen westerse invloeden en Japans patriottisme.
Beeldende kunst
Schilder Maurice Denis beleefde de liefde in zachte kleuren
Als je verliefd bent, ziet de wereld er heel anders uit. Zeker wanneer je een schilder bent zoals Maurice Denis.
Tentoonstelling
|
●●●●
Stedelijk vindt aansluiting bij de tijdgeest terug
In de collectiepresentatie 1950-1980 van het Stedelijk Museum gaat het niet langer om het uitlichten van ‘tijdloze’ meesterwerken, maar om het plaatsen van kunst in de huidige tijd.
Reportage
Europese Culturele Hoofdstad
Esch-sur-Alzette: een Culturele Hoofdstad vol industrie
Het weinig aantrekkelijke voormalige mijngebied Esch-sur-Alzette in Luxemburg is Culturele Hoofdstad in Europa in 2022. Er wordt met verve getoond hoe vloeibaar onze identiteit is.
Tentoonstelling
De boom als symbool van leven en collectieve verbondenheid
Op de tentoonstelling In the Shadow of Trees in Brussel zijn twintig foto- en filmprojecten te zien over bomen. Opvallend vaak is er aandacht voor de kwetsbare kant daarvan.
Interview
Machtsmisbruik in cultuursector
Delphine Bedel: ‘Kunstenaars en zzp’ers zijn nog steeds intens kwetsbaar’
Engagement Arts NL is een nieuwe non-profitorganisatie die tot doel heeft machtsmisbruik, seksisme en discriminatie in de kunstwereld tegen te gaan. Voorzitter Delphine Bedel: „Verandering begint met het verzamelen van data.”
Aanwinst
Kunstmuseum verwerft belangrijk werk Paula Rego
Het Kunstmuseum in Den Haag heeft de grote overzichtstentoonstelling van Paula Rego aangegrepen om een van haar topwerken te kopen.
Beeldende kunst
De kunst van Hito Steyerl lijkt ingehaald door de tijd
Het werk van Hito Steyerl lijkt ingehaald door de tijd. Haar optimistische kunst en koele analyse van macht in een virtuele wereld zijn weggeblazen door de fysieke realiteit van Poetin.
Cultureel erfgoed Oekraïne
Oekraïense musea evacueren hun kunst
Weinig musea waren voorbereid op een Russische invasie. Nu het zo ver is, worden zoveel mogelijk werken in veiligheid gebracht: cultuur toont immers de identiteit van een onafhankelijk land.
Beeldende kunst
Virtuele rouw als ontregelend antwoord op de huidige NFT-trend
De Franse kunstenaar Neïl Beloufa maakt met Digital Mourning een parodie op de huidige NFT-gekte die een deel van de kunstwereld in zijn ban houdt.
Fotografie
Fotopionier Alexine Tinne moest haar ontdekkingsreizen met de dood bekopen
Een expositie in Den Haag toont een mooi overzicht van de foto’s van de Nederlandse fotopionier en ontdekkingsreiziger Alexine Tinne (1835-1869). Van haar Afrikaanse reizen zijn pas nu de eerste foto’s te zien.
Necrologie
Teun Hocks vond dat de wereld prima zonder zijn kunst kon
Geestig en tragisch is het werk van Teun Hocks. Zijn foto-schilderijen, met hemzelf in de hoofdrol, tonen een mannetje dat soms even de weg niet meer weet.
Interview
Cultuursector Oekraïne
‘In Kiev is alles grimmig en grijs, het culturele leven is dood’
De oorlog heeft Kiev onherkenbaar veranderd, en van de culturele sector is niets over, zegt Vasyl Cherepanyn (41), universitair docent culturele studies in Kiev.
Beeldende kunst
Galerietips: protesten, verlies en troost
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Beeldende kunst
Kandinsky vertrekt uit het Stedelijk Museum
Het schilderij ‘Bild mit Häusern’ (1909) van Wassily Kandinsky mocht in het Stedelijk blijven, zo oordeelde de commissie die belast is met restitutie van nazi-roofkunst in Nederland. Toch gaf het museum het werk maandag weg.
Beeldende kunst
Kara Walker zag de verkiezing van Trump als afrekening van racistisch Amerika met een zwarte president
Een tentoonstelling over de Amerikaanse kunstenaar Kara Walker in De Pont beschrijft hoe het is om een zwarte vrouw te zijn in Amerika - in de negentiende eeuw, de twintigste en nu.
Beeldende kunst
Het grimmige gezicht van nimfenschilder Mucha
Met zijn geschilderde vrouwenfiguren is Alphonse Mucha een held van het Parijse fin de siècle. Zijn religieuze en patriottische werken tonen een andere kant van zijn talent.
Recensie
Biografie
René Magritte vervalste niet alleen zijn eigen werk
Een nieuwe biografie geeft een verrassend beeld van het leven van schilder René Magritte. Van zijn getroebleerde jeugd in Wallonië tot zijn trage doorbraak. Pas laat in zijn leven gloorde wereldroem.
Beeldende kunst
Gedroeg het Rijks zich behoorlijk toen het een schenking aanvaardde?
Acht jaar nadat ze een kostbaar schilderij aan het Rijksmuseum schonk, eisten Oosje Silbermann en haar zonen het weer op.
Necrologie
Kunstenaar Dan Graham (79) maakte paviljoens als kleine spiegelpaleisjes
De Amerikaanse kunstenaar Dan Graham werd beroemd met zijn glazen paviljoens, die wereldwijd in de tuinen en op daken van musea te vinden zijn. Graham, ook schrijver en filmmaker, overleed zaterdag op 79-jarige leeftijd.
Beeldende kunst
Tentoonstelling ‘Eeuwig in aanbouw’ is een vrolijke chaos aan memorabilia
Het Stadsarchief van Amsterdam presenteert met de tentoonstelling ‘Eeuwig in aanbouw’ een klein eerbetoon aan stadsdichter F. Starik. De dichter zelf blijft echter de grote ‘afwezige’ in de tentoonstelling.
Peniskunst
De dickpic kent een lange kunsthistorische traditie
Het ongevraagd tonen van de penis, in het echt of op een foto, is een daad van agressie. Op zijn best sneu, op zijn slechtst een visuele aanranding. Hoe zit het met de penis in de kunst?
Beeldende kunst
Een veilig (t)huis, moederschap en kleurrijke kleding
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Beeldende kunst
Het lichaam als esthetisch ongenoegen
Op ‘Rauw’ wordt onze omgang met het menselijk lichaam uitgebeeld en verbeeld, door dertien hedendaagse kunstenaars en Rembrandt. Voor de liefhebbers: zoek de vijf overeenkomsten.
Tentoonstelling
|
●●●
Via ‘je uitsteeksels’ de wereld verkennen. Maar waarom?
Internationale publiekslieveling Laure Prouvost bedelft de kijker in Maastricht met kleur, geluid en beeld. Focus ontbreekt.
Tentoonstelling
Hoe Georgia O’Keeffe een nieuwe draai gaf aan de Amerikaanse landschapsschilderkunst
De Amerikaanse schilder Georgia O’Keeffe was een van de weinige vrouwelijke kunstenaars met vroeg succes. Haar close-ups van bloemen, bomen en botten zijn nu te zien op een fraai overzicht in Bazel.
Recensie
Beeldende kunst
De onbekende kant van Sol LeWitt
Een expositie in het Joods Museum van België gaat over iconoclast Sol LeWitt, die een synagoge in Connecticut ontwierp.
Jubileumtentoonstelling
Mauritshuis viert 200ste verjaardag met bloemen (op stillevens)
Wie jarig is krijgt bloemen. Het Mauritshuis toont op de expositie ‘In Volle Bloei’ zeventiende-eeuwse bloemstillevens. Vaak virtuoos, soms onmogelijk, met veel tulpen en altijd vol vergankelijkheid. Een bloemist en drie recensenten gingen kijken.
Interview
Beeldende kunst
Guido van der Werve: ‘Ik heb een tweede kans gekregen, mijn leven is gered’
Na vijf jaar is hij terug met nieuw werk. In september komt Guido van der Werves nieuwe speelfilm en op zijn expositie in Eye is daarvan nu al een deel te zien. „Mijn werk is een soort magisch realisme.”
Auteursrecht
Familie strijdt met huisbaas om de rechten van kluizenaarskunst Henry Darger
Vijftig verre familieleden eisen de nalatenschap op van Henry Darger. Het werk van de Amerikaanse outsider-kunstenaar werd tot nu toe beheerd door zijn huisbaas.
Beeldende kunst
Verrassend en fantasievol: de veelzijdigheid van schilder Matthias Withoos
De eerste overzichtstentoonstelling ooit over de zeventiende-eeuwse schilder uit Amersfoort toont zijn veelzijdigheid, plus werk van zijn kinderen en dat van een hedendaagse nazaat: van sottobosco naar Photoshop.
Kunstmarkt
Dordrechts Museum koopt manshoge Van Hoogstraten
Een bijzonder en levensgroot portretschilderij, dat sinds 1667 in het bezit was van de Britse familie Knatchbull, is gekocht door het Dordrechts Museum.
Beeldende kunst
Brief aan de Paus: schaf de hel toch af!
Het Van Abbemuseum combineert op de tentoonstelling ‘Parallel Lives, Parallel Aesthetics’ werk van de Argentijn Léon Ferrari en de Turkse Gülsün Karamustafa. Beiden maakten kritisch werk over dictatoriale regimes en betaalden daarvoor een hoge prijs.
Interview
De vele gezichten van Samuel Fosso
Verkleed als stamhoofd, paus of vrouw speelt fotograaf Samuel Fosso (59) in zijn studio met steeds nieuwe identiteiten. Met zijn beelden spreekt hij zich uit over racisme en kolonialisme.
Beeldende kunst
Tegendraadse kunst, Texas-melancholie en hooligans
Uit de vele tentoonstellingen die in galeries te zien zijn, maakt NRC elke twee weken een selectie.
Kunstmarkt
Nieuwe kunstbeurs op eiland bij IJmuiden
Op Forteiland bij IJmuiden vindt in maart een nieuwe kunstbeurs plaats: Art Island. Ruim twintig Amsterdamse galeries tonen er actuele kunst .
Recensie
Russische avant-garde
Hoe Malevitsj en Kandinsky ingezet werden voor Lenins propaganda-porselein
Begin jaren twintig zette de genationaliseerde Keizerlijke Porseleinfabriek in Petersburg avant-gardistische kunstenaars aan het werk. Hun ontwerpen vormen het hart van de tentoonstelling ‘Russische avant-garde. Revolutie in de kunst’.
Wereldkunst #25
Kunstenaar Kehinde Wiley bevraagt de smaak van de 'witte wereld'
Kehinde Wiley infiltreert met zijn schilderijen in de romantische traditie en zet die naar zijn hand. Hiermee laat hij zien dat ‘smaak’ bestaat bij de gratie van een complex stelsel van normen en vormen en ideeën.
Beeldende kunst
Familie houdt Picasso-NFT’s van achterkleinzoon tegen
Een Picasso-familievete: de erven verbieden een achterkleinzoon om NFT’s van de Spaanse schilder te koop aan te bieden.
Tentoonstelling
|
●●●●
Peter van Straaten was niet alleen een briljant tekenaar, maar ook meester van het onderschrift
Een bescheiden expositie over Peter van Straaten in museum Allard Pierson in Amsterdam laat de ‘dialoog’ zien tussen tekst en beeld in zijn werk.
Beeldende kunst
Dürer pentekening uit boedelverkoop blijkt 47 miljoen waard
In 2017 kocht een anonieme Amerikaan voor 30 dollar (27 euro) een oude pentekening. De tekening werd afgelopen week op een beurs in New York aangeboden als een meesterwerk van Albrecht Dürer. Vraagprijs: 50 miljoen dollar, zo’n 45 miljoen euro.
Beeldende kunst
De knetterende en troostende kattenkunst van Louis Wain
De kunst van kattentekenaar Louis Wain, wiens leven net verfilmd is, werd vrijer en experimenteler nadat hij in een inrichting was opgenomen. Te zien op mooie online expositie.
Reportage
Landschapskunst
Een kathedraal heeft insecten en klei nodig
De Groene Kathedraal van Marinus Boezem zou een ruïne worden, maar bodemverzorging en bomenaanplant houden het kunstwerk de komende decennia in stand.
Protesten Kazachstan
Edelachtbare, dit is geen protest, maar een flashmob
Kunst speelt een belangrijke rol bij de protesten in Kazachstan. Sinds de acties in 2019 is er een beweging in gang gezet van continue offline en online acties, performances en discussies. Protest, gepresenteerd als kunst.
Beeldende kunst
Een chaotisch geheel van vernietiging
De videoinstallatie ‘Event Horizon’ wil reflecteren op de rol van het kapitalisme in de vernietiging van onze wereld. In de chaos blijft vooral donkere emotie over.
Necrologie
Manfred Thierry Mugler (1948-2022)
Ontwerper van gebeeldhouwde pakken voor powervrouwen
Mode-ontwerper Thierry Mugler bracht in de jaren tachtig pakken met brede schouders tot grote hoogten. Zijn shows waren onvergetelijke theatrale spektakels.
Beeldende kunst
Museum Amsterdam tot 2025 dicht voor ingrijpende verbouwing
28 februari sluit Museum Amsterdam voor een ingrijpende verbouwing. De tijdelijke vestiging in een vleugel van de Hermitage is een proeftuin voor de inrichting van het museum na de verbouwing.
Beeldende kunst
Tracey Emin wil haar kunst weg uit ambtswoning Boris Johnson
De Britse kunstenaar Tracey Emin eist dat haar neon-sculptuur wordt verwijderd uit 10 Downing Street, de ambtswoning van de Britse premier. Ze is de „beschamende leugens” over de lockdownfeestjes zat.
Beeldende kunst
Cartografische collages, een koortsdroom en rood-met-witte-stippen paddenstoelen
Op 22/1 en 23/1 is er een Gallery Opening Weekend waarbij ruim dertig Amsterdamse galeries de deuren openen. NRC tipt er alvast twee.
Beeldende kunst
De man die Pink Floyd een vliegend varken gaf
Hij was eind jaren zestig een van de eersten die opblaasbare dingen voor events ontwierp. Wat hij nog graag wil maken is een springmatras waarop mensen en apen samen kunnen dansen.
Kunstroof
Op zoek naar een verdwenen schilderij van Raden Saleh
Wat is er gebeurd met de schilderijen van de Javaanse kunstenaar Raden Saleh, die ooit de interieurs van Hollandse gouverneurs in Nederlands-Indië sierden? Een zoektocht naar Raden Saleh’s verdwenen olieverfschilderij Diëngplateau (1872).
Beeldende kunst
Niemand biedt vraagprijs voor Villa Aurora in Rome met Caravaggio op het plafond
Geen enkele rijke der aarde had voor de Villa Aurora, die ettelijke kunstschatten herbergt, een openingsbod van 353 miljoen euro over. Er komt een nieuwe veiling op 7 april.
Interview
Beeldende kunst
De seizoenen volgens Steven Aalders: zes doeken met drie kleuren
Zijn abstracte schilderijen over de seizoenen hebben geen narratief. Maar zoals we met de aarde omgaan vindt schilder Steven Aalders (1959) waardeloos.
Beeldende kunst
Ontmoet de vrienden van Marcel Proust
In Musée Carnavalet kunnen fans van Marcel Proust zijn wereld binnen stappen: waar hij naar school ging, de cafés en zijn ouders ontmoeten.
Beeldende kunst
Mensen ontbreken in deze alternatieve werkelijkheid
Voor zijn eerste solotentoonstelling in Nederland creëerde de Antwerpse kunstenaar Filip Vervaet een futuristische totaalinstallatie, met enkele magistrale beelden.
Interview
Beeldende kunst
Directeur Art Rotterdam: ‘Waar zijn de bewindslieden die zeggen dat kunst ons tot mens maakt?’
Fons Hof, directeur Art Rotterdam Kunstbeurs Art Rotterdam is van januari verplaatst naar mei. Directeur Fons Hof legt uit waarom de pandemie kunstbeurzen blijvend verandert.
Beeldende kunst
Debat over ‘besmette’ collectie van Kunsthaus Zürich escaleert
Sinds de opening van de nieuwbouw van het Kunsthaus Zürich in oktober is het debat over de omstreden collectie Bührle geëscaleerd. Misschien moet de nieuwe directeur Ann Demeester eerder beginnen en uitkomst brengen, oppert men in Zürich.
Beeldende kunst
Je voelt, ziet en hoort het Parijs van Proust
Een expositie in het Musée Carnavalet neemt de bezoeker mee naar het Parijs van schrijver Marcel Proust (1871-1922), in november 100 jaar geleden gestorven . Wie op de tentoonstelling rondloopt, voelt zich als vanzelf een personage in zijn literaire universum.
Aankoop
Waarom is De Vaandeldrager van Rembrandt zo marktontregelend duur?
De Eerste Kamer stemt dinsdag over de aankoop van Rembrandts ‘De Vaandeldrager’ door het Rijksmuseum. Is het een zelfportret, vraagt kunsthistoricus Gary Schwartz zich af.
Necrologie
1941-2022
Willem Gijzen was een speelse en autonome kunstenaar die zich niks van modes aantrok
Willem Gijzen begon halverwege de jaren zestig te schilderen: dwarse, anti-intellectualistische kunst in felle kleuren, gebruikmakend van eigentijdse materialen als neon, polyester en roestvrijstaal.
Schenking
Grote schenking Indiase kunst voor Arnhems museum
Oud-minister Eegje Schoo heeft Museum Arnhem ruim honderd werken van veertig Indiase kunstenaars geschonken. Ze begon met verzamelen toen ze ambassadeur was in India.
Beeldende kunst
Directeur Jacqueline Grandjean vertrekt na drie maanden al bij Antwerps museum
Na slechts drie maanden vertrekt de Nederlandse museumdirecteur Jacqueline Grandjean alweer bij het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. „Zowel artistiek als strategisch lagen de visies ver uit elkaar.”
Interview
Kunst
Natuurschoon zit bij Charles Donker in de grijstinten
De Nederlandse etser Charles Donker exposeert in het Parijse Fondation Custodia. „Ik vind het lastig om de beweging vast te leggen van een vliegende vogel. Daarom gaat mijn voorkeur uit naar dode vogels.”
Beeldende kunst
De kleuren verdwijnen uit de wereld!
Kleuren verdwijnen uit onze wereld, en we zijn er ons te weinig van bewust. See All This brengt een ode aan de kleur.
Reportage
New Yorkse kunst
Bomen als getuigen van de bloederige strijd tegen racisme
Drie grote tentoonstellingen in New York laten de belangrijkste thema’s zien van onze tijd: Black Lives Matter, identiteitspolitiek, gender, bedreigde natuur en milieuvervuiling.
Beeldende kunst
Het fotoboek ‘Wachten’ toont de gezichten achter de wachtenden in de Nederlandse azc’s
Al twintig jaar bijt fotograaf Mona van den Berg zich vast in het onrecht dat zich afspeelt in azc’s. In het fotoboek ‘Wachten’ geeft ze enkele van de aanvragers van een status een gezicht en een verhaal.
Wereldkunst
NFT’s zijn de hype van 2021 en zijn miljoenen waard. De vraag is nu: leveren ze al goede kunst op?
Opeens is er een parallel artistiek universum op internet, dankzij blockchain en NFT’s. Harm van den Dorpel maakte een NFT die steeds verandert. „Het heeft sommige verzamelaars gek gemaakt.”
Interview
Frans Hals Museum
Ann Demeester, woordvoerder culturele sector tijdens corona: ‘Kunst is altijd bezoedeld geweest’
Op 1 februari verlaat Ann Demeester het Frans Hals Museum voor het Kunsthaus Zürich. Ze was een belangrijk woordvoerder voor de culturele sector tijdens corona. „Je kan ideeën oprekken zonder te provoceren.”
Tentoonstelling
Prado toont Spaanse blik op koloniale verleden: ‘Spanje bracht geloof, beschaving en vrijheid’
Het Prado in Madrid wil met een expositie bewustzijn creëren van de kolonisatie van Latijns-Amerika. Excuses vinden velen niet nodig.
Reportage
Prospect Triënnale
Kunstenaars laten in New Orleans de ziel van de stad zien
Geplaagd door Covid-19 en orkaan Ida is de vijfde editie van de kunstmanifestatie Prospect in New Orleans een jaar later geopend dan gepland. Kunstenaars laten er zien hoe de stad nog steeds te lijden heeft onder de gevolgen van de overstromingen.
Roofkunst
Het nieuwe mega-museum in Berlijn laat zien hoe moeizaam het koloniale verleden in Duitsland nog is
Eind 2021 heropenden in het Humboldt Forum in Berlijn het Etnologische Museum en het Museum voor Aziatische Kunst. De permanente opstelling levert veel discussie op.
Beeldende kunst
2021: opnieuw dramatische bezoekerscijfers musea
Waar 2020 al liet zien dat de musea het met 60 procent minder bezoekers moesten doen vergeleken met het jaar daarvoor, lijkt 2021 nog dramatischer uit te pakken.
Interview
Stedelijk Museum
Charl Landvreugd: ‘Er is geen sprake van cancelcultuur, maar van een cultuur van consequenties’
Er was dit jaar veel kritiek op het Stedelijk Museum Amsterdam dat te politiek correct zou willen zijn. Charl Landvreugd is hoofd Onderzoek van het museum. „Het is zaak om de balans te vinden tussen doorslaan en niet genoeg doen.”