Zware jaren voor Ajax

Voor de Ajax-supporters heb ik slecht nieuws. Niet alleen dit jaar wordt Ajax geen landskampioen, ook volgend jaar zullen ze het niet worden, en zelfs over het jaar daarna heb ik ernstige twijfels. Waarom?

Ajax is het schoolvoorbeeld van een bedrijf dat na een bloeiperiode zelfvoldaan achterover leunt, de concurrentie uit het oog verliest, zijn beste mensen laat vertrekken en genoegen neemt met zwakke vervangers. Dit tot verbijstering van iedereen die Ajax liefheeft, zoals de bekende oud-coryfeeën. Marco van Basten noemde in Rondo, het praatprogramma van Ziggo, het aankoopbeleid „ongelofelijk”. Hij zag verdedigers, zoals Wijndal, Bassey en Sanchez, „die de bal niet willen hebben”. Ook Rafael van der Vaart toonde zich „erg teleurgesteld”.

Vooral de arme Bassey, een vlijtige jongen met beperkte capaciteiten, is het mikpunt van hoon nadat hij tegen het sterkere Feyenoord faalde: hij leek liever Feyenoorders dan Ajacieden aan te spelen en struikelde eenmaal zo onhandig over zijn eigen benen dat het een favoriet filmpje op internet is geworden.

Ruim honderd miljoen euro gaf Ajax in de zomer van 2022 uit aan spelers die erg tegenvielen. De aankoop ervan gebeurde in de periode van een machtsvacuüm na het gedwongen vertrek van directeur Marc Overmars. Wat zich toen aan schemerige praktijken bij Ajax voltrok, werd onlangs voorbeeldig in NRC beschreven door Steven Verseput en Joris Kooiman. Een omstreden voetbalmakelaar, tevens manager van coach Schreuder en speler Tadic, regelde op eigen houtje de transfers. Hij zal er zelf financieel niet slechter van zijn geworden.

Zo kon het gebeuren dat 10 miljoen werd neergeteld voor de matige Wijndal, 23 miljoen voor Bassey en 31 miljoen voor de zwaar overschatte, want veel te wisselvallige Bergwijn, de duurste aankoop ooit van Ajax. Deze spelers sloten contracten af voor vijf jaar, wat betekent dat Ajax niet gemakkelijk van hen kan afkomen. Zij blijven met hun miljoenensalarissen loodzwaar drukken op de begroting en zijn alleen verkoopbaar voor veel geringere bedragen.

Kortom, Ajax zal met de meeste miskopen alleen al om financiële redenen nog jaren moeten doorgaan. Vandaar mijn veronderstelling dat het niet bij dit ene slechte seizoen zal blijven. Dit Ajax heeft te veel zwakke plekken om topvoetbal te kunnen spelen – geen enkele linie overtuigt. De enige uitblinkers zijn doorgaans Alvarez en Kudus, en juist zij zullen komende zomer vertrekken.

Zo kon één volledig mislukte transferzomer de nabije toekomst van Ajax verwoesten. Wie waren er in technisch opzicht verantwoordelijk voor? Het begon met Marc Overmars, die veel voor Ajax betekend heeft maar te trots werd op zijn eigen geslachtsdeel en daardoor niet langer gehandhaafd kon worden. Daarna ontstond het soort chaos waarin ambitieuze lichtgewichten de macht grijpen.

Eén van hen was de tijdelijke technisch manager Gerry Hamstra, die lange tijd vond dat coach Alfred Schreuder met zijn staf „een geweldige prestatie” leverde. Deze week, pás deze week, werd Hamstra na Schreuder ook zelf terzijde geschoven. Edwin van der Sar, algemeen directeur, mag blijven. „Hij zit volgens mij hartstikke stevig in zijn zadel”, vond Piet Eringa, de nieuwe president-commissaris van Ajax.

Het lijkt mij vooral een nieuwe meevaller voor Feyenoord.

Correctie (22-3-2023): In een eerdere versie van deze column stond dat Erik ten Hag coach was van Ajax, bedoeld werd zijn opvolger Alfred Schreuder. Dat is aangepast.