Oorlog in Oekraïne

‘Pro-Oekraïense groep achter aanval op Nord Stream-pijpleidingen’

In dit blog doet NRC verslag van de ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne. Lees meer stukken in ons dossier.

Dit blog is gesloten

Dit blog is gesloten. Lees verder in ons nieuwe blog.

Ook Duitse inlichtingendiensten melden betrokkenheid Oekraïners bij opblazen Nord Stream

Volgens Duitse inlichtingendiensten zijn de daders achter de explosies bij de Nord Stream-pijpleidingen afkomstig uit Oekraïne. Dat melden Duitse media dinsdag. Eerder op de dag kwam The New York Times op basis van Amerikaanse inlichtingendiensten naar buiten met soortgelijke bevindingen.

Uit het onderzoek van de Duitse autoriteiten is naar voren gekomen dat een groep van zes personen een jacht bij een in Polen gevestigd bedrijf had gehuurd in de dagen voor de explosies. De eigenaren van dat bedrijf komen uit Oekraïne, zo schrijven Duitse media. Het zestal vertrok begin september 2022 vanuit de havenstad Rostock richting Denemarken, waar de explosies plaatsvonden. Later zouden er sporen van explosieven op de gehuurde boot zijn teruggevonden.

Volgens Duitse media waren veiligheidsdiensten uit Duitsland, Denemarken, Zweden, Nederland en de VS betrokken bij het onderzoek naar de explosies bij de pijpleidingen. Wie de opdrachtgever achter deze aanvallen is, is nog niet duidelijk. Rusland eist in een eerste reactie een onafhankelijk onderzoek.

‘Pro-Oekraïense groep achter aanval op Nord Stream-pijpleidingen’

De aanval op de Nord Streampijpleidingen, die in september 2022 zwaar beschadigd raakten door explosieven, is waarschijnlijk uitgevoerd door een pro-Oekraïense groep. Dat schrijft The New York Times op basis van Amerikaanse inlichtingendiensten. Er zou geen bewijs zijn dat Oekraïense autoriteiten betrokken waren bij de aanval.

De twee pijpleidingen raakten beschadigd door explosies op de bodem van de Oostzee bij het Deense eiland Bornholm. Door de schade kwamen grote hoeveelheden aardgas vrij. Enkele maanden later werden al sporen van explosieven gevonden. Wie er achter de aanslagen zat, was echter niet duidelijk.

Volgens de door The New York Times geciteerde inlichtingen gaat het om tegenstanders van het Russische regime, mogelijk Oekraïense of Russische staatsburgers. Of er een staat bij betrokken is, wordt niet gezegd. Bewijs van betrokkenheid van Russische troepen is nooit gevonden, zo zeggen de inlichtingendiensten.

Foto AP

‘Wit-Rusland arresteert 20 mensen vanwege sabotage radarvliegtuig’

Wit-Rusland heeft meer dan twintig mensen gearresteerd die volgens het land betrokken zijn bij een sabotageactie op een Russisch radarvliegtuig. Dat heeft de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko dinsdag gezegd volgens staatspersbureau Belta. Een van hen, volgens Loekasjenko een „terrorist”, zou uit Polen zijn afgereisd om de aanval met behulp van drones uit te voeren. Bewijs leverde Loekasjenko niet.

Op 26 februari berichtte de Wit-Russische oppositiegroep BYPOL dat een Beriev A-50, een van een handvol Russische radarvliegtuigen, was „opgeblazen” op het Matsjoelisjtsji-vliegveld vlak bij Minsk. Twee drones zouden 200 gram explosieven op de neus en de radarschotel van het toestel hebben laten vallen. De geavanceerde apparatuur zou moeilijk te repareren zijn, schreef BYPOL, maar de groep voegde daaraan toe dat satellietbeelden niet helemaal duidelijk maakten hoe groot de schade precies is. Rusland gebruikte het vliegtuig volgens Forbes om het Oekraïense luchtruim op afstand in de gaten te houden en zijn eigen luchtmacht te coördineren.

Loekasjenko sprak de oppositiegroep dinsdag tegen: „Het vliegtuig heeft geen serieuze schade, behalve wat krassen en een gat in de romp, maar dat weerhoudt het er niet van zijn taken uit te voeren.” De Wit-Russische president ontkende ook dat Rusland het vliegtuig gebruikt. „Ik heb de Russische president gevraagd het aan me te sturen om de grens te bewaken en samen met Russen te oefenen.”

‘Brute veegactie’

De sabotageactie is voor Loekasjenko aanleiding om een „brute veegactie in het hele land” aan te kondigen. „Het zal net als in 1941 zijn: de fascisten hadden ook handlangers voordat ze binnenvielen. Er is niets veranderd.”

Volgens de Wit-Russische president probeert Oekraïne tevergeefs Wit-Rusland onder bevel van de Verenigde Staten de oorlog in te slepen. „Als je denkt dat we ons door deze provocatie laten meeslepen, heb je het mis.”

Loekasjenko hield de tirade tijdens een uitreiking van onderscheidingen aan legerofficieren die aan de arrestaties hadden meegeholpen. „Een briljante operatie.”

Lees ook: Wit-Rusland is nu volledig in de greep van Poetin

Op basis van satellietbeelden is de schade aan de Russische A-50 moeilijk te bepalen. Foto Maxar Technologies via AP

Russische opposant veroordeeld tot 8,5 jaar cel voor bijhouden kritisch Telegramkanaal

Een Russische rechtbank heeft dinsdag Dmitri Ivanov, oprichter van een Telegramkanaal van de oppositie, veroordeeld tot 8,5 jaar gevangenisstraf. Dat meldt het Russische persbureau TASS. Eerder werd 9 jaar cel tegen hem geëist. Ivanov wordt beschuldigd van het verspreiden van valse informatie over de Russische strijdkrachten.

Op het kanaal, genaamd Protest MSU, postte Ivanov kritische berichten over de oorlog in Oekraïne, waaronder de aanvallen op de kerncentrale van Zaporizja en de gruwelijke gebeurtenissen in Boetsja. Ook deelde hij toespraken van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Volgens de aanklager zouden Ivanovs berichten „tekenen van politieke haat en vijandigheid jegens de Russische strijdkrachten” bevatten. Ivanov sprak zich eerder uit over schendingen van studentenrechten. Hij werd herhaaldelijk vastgehouden en gearresteerd vanwege deelname aan ongecoördineerde protesten.

De veroordeling past binnen de gekende Russische strategie om critici de mond te snoeren. Afgelopen december werd ook de Russische oppositiepoliticus Ilja Jasjin veroordeeld tot 8,5 jaar gevangenisstraf wegens het verspreiden van „nepnieuws” over de Russische krijgsmacht. In maart vorig jaar werd een nieuwe Russische wet aangenomen waarmee het verspreiden van „desinformatie” strafbaar is geworden en waarvoor de maximale straf van vijftien jaar cel staat.

De Russische oprichter van een kritisch Telegramkanaal Dimitri Ivanov (rechts) werd dinsdag veroordeeld tot 8,5 jaar cel Foto Gleb Schelkunov/Kommersant/Sipa USA

Russische defensieminister Sergej Sjojgoe op bezoek in Marioepol

De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe heeft een zeldzaam bezoek gebracht aan de Zuid-Oekraïense stad Marioepol, meldt persbureau Reuters. Wanneer het bezoek precies plaatsvond, is niet bekendgemaakt. Volgens het Russische ministerie van Defensie heeft Sjojgoe onder andere een nieuw gebouwd medisch centrum, een noodhulpcentrum en „een nieuw microdistrict van twaalf woongebouwen van vijf etages” bezocht. De Russen kregen de stad in mei in handen, na een maandenlange belegering die Marioepol vrijwel volledig verwoestte.

De Russische legerleiders kregen de afgelopen tijd het verwijt dat zij de oorlog vanuit Moskou zouden leiden, schrijft persbureau DPA. Zij zouden te weinig oog hebben voor de „zorgen van de soldaten en de lokale bevolking in de bezette Oekräiense steden”, die zij zouden hebben „bevrijd”. Veel van die „bevrijde” inwoners zijn er niet meer over in Marioepol: voor de oorlog telde de stad 430.000 inwoners, nu naar schatting minder dan 80.000. 25.000 burgers zijn overleden, de rest is gevlucht.

Zaterdag bracht Sjojgoe een bezoek aan een Russische commandopost aan het front in Donetsk. Daar zou hij medailles hebben uitgereikt en hoge commandanten hebben ontmoet, zo is te zien op video’s die door het Russische defensieministerie naar buiten werden gebracht. Zondag zou er een ontmoeting hebben plaatsgevonden met Russische legerleiders.

Lees ook: De oorlog wordt invoelbaar door wat de burgers van Marioepol zelf filmen en vertellen

De Russiche minister van Defensie Sergej Sjojgoe tijdens zijn bezoek aan de door de Russen bezette stad Marioepol. Russische Ministerie van Defensie

Welkom in dit blog

In dit blog volgt NRC de ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne.

Lees hier ons vorige blog over de oorlog terug