Lang en gelukkig leven. Dat zou pas écht een sprookje zijn

In 2019 was ik voor NRC in Italië, net buiten Milaan, in het lab van fertiliteitsexpert Cesare Galli. Een naam als uit een Asterix-album, en in de metalen tanks die hij toonde zat iets dat minstens zoveel potentie had als toverdrank. Rietjes met bevroren neushoornsperma. Galli’s doel was om de in het wild uitgestorven noordelijke witte neushoorn terug te brengen. Met het ingevroren sperma (afkomstig van het overleden laatste mannetje van de ondersoort) had hij twee eicellen bevrucht. Nu hoopte hij met die embryo’s de noordelijke witte neushoorn een doorstart te kunnen geven. Een nobel streven, maar Galli had nog een drijfveer. „Het doel is om de allereerste te zijn”, zei hij. „Het gaat om het winnen van die gouden medaille.”

Bovenstaande zette ik zondagavond op papier, als aanzet voor een column. Dinsdag zou ik door een cursus weinig tijd hebben – één keer vooruitwerken kon wel, besloot ik. Maar toen kwamen de aardbevingen in Turkije en Syrië, en voelde al het andere eensklaps futiel.

De anekdote over Galli zou een bruggetje vormen naar de Amerikaanse start-up Colossal Bioscience, die onder andere de uitgestorven Tasmaanse tijger en de wolharige mammoet weer tot leven wil wekken. Vorige week hadden de oprichters met veel tamtam naar buiten gebracht dat ze nu ook hopen de dodo te laten herrijzen, of op z’n minst een vogel die daar veel op lijkt. De wenselijkheid van zoiets, dáár wilde ik over schrijven. De werktitel: ‘Over de dodo niets dan goeds’.

Maar steeds dwaalden mijn gedachten af naar de bevingen. 7,8 en 7,5. Cijfers die klinisch klonken naast de almaar oplopende dodentallen. Interviews met overlevenden, met reddingswerkers. Foto’s van half ingestorte flatgebouwen, veranderd in lugubere poppenhuizen: kijk, daar staat nog een kinderbedje, en daar in die keuken een koelkast. In mijn hoofd resoneerden nutteloze termen uit mijn oude geologiestudieboeken: links-laterale strike-slipbreuk, transformbreuk. Er schoot me een zin te binnen uit The broken book, het boek dat de Nieuw-Zeelandse schrijfster Fiona Farrell in 2011 net was begonnen toen haar woonplaats Christchurch werd getroffen door een zware aardbeving. „The quake sent a jagged tear right through my text.”

Colossal Bioscience heet in de zakenwereld een unicorn, een start-up met een marktwaarde van meer dan 1 miljard dollar. Een eenhoorn die een dodo redt, een modern sprookje. De betrokken paleogenetici zeggen dat ze met hun onderzoek huidige bedreigde soorten willen helpen. Maar ze lijken vooral dezelfde ambitie te hebben als Galli: de hoofdprijs winnen. De wetenschap laten schudden op zijn grondvesten.

Het wachten is nu op een eenhoorn die aardbevingen kan voorspellen. Een start-up met één streven: lang en gelukkig leven. Dat zou pas écht een sprookje zijn.