Het nieuws van vrijdag 3 februari 2023

Het OM lag afgelopen week onder vuur, nadat het klimaatactivisten preventief had laten aanhouden.

Na de VS zet nu ook de EU de deur open voor extra groene steun voor het bedrijfsleven. Maar is een subsidiewedloop tussen de economische blokken wenselijk? „Dit moeten we niet willen.”

In strijd met zijn eigen doctrine verkocht PSV-directeur Marcel Brands noodgedwongen het tafelzilver. De uitgeklede ploeg speelt vandaag tegen koploper Feyenoord. Was de strategie de afgelopen jaren te risicovol?

Met massa-ontslagen en forse bezuinigingen snijden de techreuzen in hun kosten. Wie mag blijven, zal moeten wennen aan versobering.

Alle toeslagen verdwijnen, als het aan het kabinet ligt. Maar zelfs de eerste stapjes schieten niet op. „De moed zinkt je weleens in de schoenen.”

Aan de Frans-Italiaanse grens in Ventimiglia stuurt de Franse politie elke dag migranten terug naar Italië. Ook minderjarigen: „Ze hebben doodleuk mijn geboortedatum veranderd!”

Migratie reguleren behoort tot de lastigste dossiers van de EU. Steeds meer draait het debat om het weren van migranten.

Er is onder meer een akkoord bereikt over 100 dollar per vat voor veelgevraagde geraffineerde olieproducten, zoals diesel. De prijsplafonds zouden vanaf zondag moeten gelden.

Op verschillende plekken in Nederland staken afvalophalers voor een hoger loon. „We willen niet staken, maar vanwege de inflatie moeten we wel.”

Mensen zijn niet perfect. Dus hoe kan je erop vertrouwen dat softwareontwikkelaars technologie ontwikkelen die mensen en democratieën dient? Hoog tijd om na te denken over betere controle.

Na een kritisch rapport van een berucht Amerikaans beleggingsfonds is het bedrijvenimperium van Gautam Adani bezig aan een vrije val. Het vermogen van de teruggetrokken zakenman groeide enorm sinds premier Modi aan de macht kwam. Niet geheel toevallig, volgens sommigen.

Het nieuwe album van zangeres en liedjesschrijver Roos Rebergen alias Roosbeef heet Zomer in Nederland. „Dat kan gezellig overkomen misschien, maar het is eigenlijk enigszins treurig bedoeld.”

Mathieu van der Poel en Wout van Aert maken de dienst uit in het veldrijden. Ze stuwen de kaartverkoop en maken de sport populairder. Maar het zorgt ook voor scheve verhoudingen.

Boskalis dreigt Nederland te verlaten als nieuwe wetgeving bedrijven aansprakelijk stelt voor hun handelen in het buitenland. Maar wat doet het bedrijf in die verre landen?

Het nieuwe pensioenstelsel legt de risico’s meer dan voorheen bij de deelnemers. Dat pakte in de geschiedenis niet altijd goed uit.

Diagram deed wetenschappelijk cardiologisch onderzoek in het Isala Ziekenhuis in Zwolle. Volgens Isala wilde het bedrijf geen transparantie geven in een fraudeonderzoek.

Deze weken maakt de kroonprinses kennis met het Caribische deel van het Koninkrijk. In Curaçao was er aandacht voor het slavernijverleden.

De belangrijkste prijzen op het International Film Festival Rotterdam gaan naar films die ‘de echte wereld’ dichterbij brengen. Zoals het beklemmende Le Spectre de Boko Haram.

De commissie die de parlementaire enqûete naar de coronacrisis voorbereidt verkeert in crisis. FVD'er Van Houwelingen en Wybren van Haga zouden zich niet aan afspraken houden en „de ernst van de zaak ontkennen”.

De band Los Aurora uit Barcelona breekt met eigentijdse fusionjazz de oude flamencotraditie open.

Vooral kenniswerkers willen graag hybride werken: deels op kantoor, deels thuis. De praktische invulling hiervan is echter nog niet zo eenvoudig.

Selma Oruç (38) en Burak Duman (38) konden geen geschikte opvang vinden voor hun twee kinderen. Dan doen we het zelf wel, dachten ze. Sinds februari is hun eigen opvang open. „Gelukkig hebben we allebei veel energie.”

Energiereuzen boeken recordwinsten. Politici zien er aanleiding in om te pleiten voor een hogere belasting. Shell vindt dat het „zijn steentje” bijdroeg door zoveel mogelijk gas te leveren, toen Russisch gas wegviel.

Elke week komen er tientallen nieuwe albums uit. Welke zijn de moeite waard in week 5? Amanda Kuyper werd betoverd door Someone, en Frank Provoost rockt met de nieuwe van DeWolff.

Het kabinet noemt 2026 in een rapportage aan de Kamer als einddatum voor de operatie om ouders in het Toeslagenschandaal te compenseren. Intussen lopen de achterstanden snel op.

Het kabinet wil meer dwingende maatregelen nemen om de Nederlandse economie in 2050 volledig circulair te maken. „Het vraagt om een totale systeemverandering”, zegt CDA-staatssecretaris Vivianne Heijnen.

Fabrikanten als Ford weten de Formule 1 weer te vinden, nu de sport zich meer op duurzaamheid richt en steeds populairder wordt. Max Verstappen rijdt vanaf 2026 met een motor van het Amerikaanse merk.

Bij het Concertgebouworkest debuteerde donderdag dirigent Teodor Currentzis. Sommige zalen weren hem omdat hij zich niet uitspreekt tegen Poetin. Nu bleef protest uit.

Het aantal afsluitingen van het gas- en elektriciteitsnetwerk was in 2022 vergelijkbaar met 2020, en lager dan 2021, toen de energieprijzen begonnen te stijgen.

De Duitser Marco Goecke maakt voor het Nederlands Dans Theater zijn eerste avondvullende werk: ‘In the Dutch Mountains’.

Componist en sterklarinettist Jörg Widmann onderzocht in een cyclus van strijkkwartetten de erfenis van Beethoven. Het ‘Negende’ gaat woensdag in première in het Muziekgebouw.

Adele komt toch gewoon naar de Grammy’s, zondag in Los Angeles. Daar staat ze opnieuw tegenover Beyoncé.

Pianist Folke Nauta verloor zo’n zeven jaar geleden, door verkleefde pezen in zijn pols, langzaam de beheersing over zijn pink en ringvinger van zijn rechterhand. Toen begon zijn fascinatie voor Paul Wittgenstein, de pianist die tijdens WO I zijn rechterarm verloor.

Irritatie was er genoeg na de aankondiging dat NRC zou stoppen met de dagelijkse kookrubriek. Tientallen lezers deelden hun receptenrouw met de krant, veelal met verwijzingen naar de manieren waarop de recepten konden worden uitgeknipt en bewaard.

Sinds twee dagen vliegt een Chinese ballon boven de VS, mogelijk voor spionagedoeleinden. Het Pentagon besloot de ballon niet uit de lucht te schieten.

Hollywood laat homofobie maar langzaam los. De veelbesproken derde aflevering van HBO-serie The Last of Us rekent magistraal af met stereotypes uit het verleden.

Redacteur Lotfi El Hamidi verzamelt cartoons van over de hele wereld.

Eind 2021 verbood Dijksma een 17-jarige jongen om op Telegram berichten te plaatsen nadat hij de tekst “Be there!!! Neem je matties & vuurwerk mee” had geplaatst.

Bijna een jaar nu is het Binnenhof dicht voor een grondige renovatie. Maar Mizja Haak en Dick Holthuis mogen binnen blijven kijken.

En weer wordt Multatuli’s ‘Max Havelaar’ tot meest relevante werk gekozen. Maar wie een echt antikoloniale schrijver wil lezen, kiest voor Jacob Haafner, schrijft Marijke Vos.

Het personeel van treinen in het streekvervoer voegt zich bij de eerder aangekondigde stakingen van voornamelijk buschauffeurs komende week.

Philips staat symbool voor na-oorlogse wederopbouw, voor goede banen. Maar uiteindelijk kon ook Philips zich niet onttrekken aan de trend dat grote bedrijven steeds kleiner worden. Het bedrijf herinnert aan een tijdperk dat niet meer bestaat, ziet Menno Tamminga.

Onder de rook van Maastricht is een Siberische witte kraanvogel gefokt die de soort van de ondergang moet redden.

Provinciale lijsttrekkers van GroenLinks en PvdA delen niet overal hetzelfde enthousiasme voor de linkse samenwerking die de partijtop graag ziet. Maar ze vinden de inhoudelijke verschillen op provinciaal niveau klein. Een rondgang.

Het parkeren van het woord ‘essay’ is geen knieval, zegt Sarah Meuleman. Nieuwe tijden brengen nu eenmaal nieuwe lezers met andere behoeften.

Vincent van der Holst (30) werkte in de marketing. Nu bouwt hij aan een bedrijf dat profit for good maakt. „Met vijfduizend dollar kun je het leven van een kind redden.”

Hard applaudisseren voor de wanhopige jeugdactivist die eigenlijk bescherming wil, is evengoed een afranseling die de jongste generatie doet wegkwijnen, schrijft Coen Simon.

De meeste online betaalverzoekfraude vindt plaats op Marktplaats. Een gerichte samenwerking tussen de politie en het verkoopplatform drong oplichterij de afgelopen twee jaar met bijna 77 procent terug.

President Martina Bijker-Veen zou misdrijf hebben gepleegd door haar poging om een advocaat te dwingen op te stappen.

In de nieuwe, deels autobiografische roman 'Lessen' van Ian McEwan komt de hoofdpersoon op latere leeftijd achter het bestaan van een broer. Zijn moeder is dan al dementerend. ‘Pas na hun dood kon ik over mijn ouders schrijven.’

Internationaal onderzoek onder leiding van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) toont dat medicatie afgestemd op het dna van een patiënt, middels een dna-medicatiepas, bijwerkingen vermindert.

Veel mensen willen iets goeds doen. Deze week: menstruatiearmoede bestrijden.

Kort voor Rusland Oekraïne binnenviel belden de presidenten Macron en Poetin, terwijl een cameraploeg dat filmde. „Zo doe je dat, geschiedenis maken.”

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal. Ook Einsteinium.

Toby Kiers is een cartograaf van de ondergrond. Zij brengt de schimmelnetwerken in kaart die overal in de bodem zitten. „Ik wilde de aarde tussen mijn tenen voelen.”

Apple noteerde de grootste omzetdaling op kwartaalbasis in bijna zeven jaar. Amazon rapporteerde een nettoverlies van 2,7 miljard dollar.

Na roken is alcohol de belangrijkste vermijdbare oorzaak van kanker. „Bij angstaanjagende informatie kijken mensen liever weg.”

In 2022 vlogen er 61,3 miljoen passagiers van en naar de vijf nationale luchthavens van Nederland. In 2019 waren dat er nog 81,3 miljoen.

Verder sprak staatssecretaris Van der Burg met het Veiligheidsberaad over een verblijfsregeling voor mensen die uit Oekraïne gevlucht zijn, maar daar eigenlijk niet vandaan komen. Het gaat om zo’n 4.700 mensen die in Nederland verblijven.

Door de PvdA en GroenLinks als grote tegenstander af te schilderen hoopt de VVD zoveel mogelijk rechtse kiezers te winnen.

Met een forse delegatie heeft Von der Leyen willen uitstralen dat Oekraïne er niet alleen voorstaat. Toch werden ook de verwachtingen over een snelle toetreding tot de unie getemperd.

De nestor van de vaderlandse criminologie schreef zijn memoires. Hij ziet hoe de onderwereld steeds meer de rechtsstaat aantast. „Het grootste probleem zit bij de korpsleiding van de Nationale Politie.”

Uitgestelde zorg? Covid-19? Sociale ellende? Wetenschappers kijken naar tal van oorzaken van de oversterfte van afgelopen jaren.

Twee nieuwe boeken over de Indonesische revolutie proberen uitgesleten paden van de historiografie te vermijden.

BAM bestelde een machine die nog niet bestond: een zware funderingsmachine op een accu. Hoe kan dit uit?

Een uitspraak van de hoogste Britse rechter maakte een rechtszaak in het Verenigd Koninkrijk door bewoners van de Nigerdelta mogelijk.

De Finse premier Sanna Marin benadrukte tijdens een bezoek aan Stockholm dat ze zich alleen samen met de Zweden bij de NAVO wil voegen.

Bedrijven, VNO-NCW en het kabinet gingen donderdag om de tafel om te praten over het ondernemingsklimaat in Nederland.

Volgens een extern onderzoek voldeed Andringa’s vak niet aan de academische standaarden en ontbrak een veilige leeromgeving. De docent zei zelf alleen kritisch denken en goed luisteren te willen onderwijzen.

Na ExxonMobil eerder deze week presenteerde ook Shell donderdag klinkende cijfers. Nog nooit maakte het bedrijf zoveel winst. De nieuwe topman kreeg kritische vragen over de investeringen van het oliebedrijf in duurzame energie.

Een toespraak van Zelensky tijdens een liedjesfestival zet Italianen tegen elkaar op, ziet Ine Roox vanuit Rome.

Chantall van den Heuvel (47) uit Tiel test vibrators en andere seksspeeltjes. „Ontwerpers houden nu veel meer rekening met de vrouwelijke anatomie.”

Tussen de oudst bekende dildo en de openlijke verkrijgbaarheid van vibrators nu ligt een eeuwigheid aan taboes en onderdrukte vrouwelijke seksualiteit.

Een rondleiding door de showroom van Shots in het Gelderse Beneden-Leeuwen, dat wereldwijd klassieke en de nieuwste vibrators verscheept, en ze ook zelf ontwikkelt.

China vormt in de ogen van de Verenigde Staten de grootste bedreiging voor hun internationale positie. De VS breiden mede daarom hun militaire aanwezigheid in de regio uit.

De ECB verhoogt de rente met een half procentpunt en belooft meer van hetzelfde. Maar de beurzen zijn al bezig met het einde van de inflatie.

Boekenredacteur Rosan Hollak richtte een brief aan de Amerikaanse schrijfster Elizabeth Hardwick. Daarin analyseert ze wat het betekent om als getalenteerde vrouw in de schaduw van een man te leven.

De NAVO is al tenminste sinds 2008 partij in het conflict tussen Rusland en Oekraïne, schrijven Paul Aarts en Henk Overbeek.

Vaders zeggen een gelijke verdeling wel belangrijk te vinden, maar laten daar thuis weinig van merken, constateren Jasper van den Bovenkamp en Tim Gouw.

Willem werd voor meer dan een ton opgelicht. Zijn geld werd weggesluisd via een cryptobeurs. Dat bedrijf is medeverantwoordelijk, stelt advocaat Hupkes.

Je kunt erin zien wat je wilt, maar ‘The Brutal Journey of the Heart’ is gewoon een lekkere voorstelling. Licht bedwelmend en aanstekelijk, uitgevoerd door een bataljon uitstekende dansers.

Overlastgevende asielzoekers die worden opgevangen in een speciale locatie hebben goed toegang tot gezondheidszorg, schrijft de inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

Vanaf volgend jaar zijn touringcars niet meer welkom in het centrum van Amsterdam. De maatregel moet de overlast, verkeersonveiligheid en drukte verminderen. „300 tot 450 touringcars per dag zijn er te veel voor het centrum.”

De film 'Alleen maar nette mensen' was ruim tien jaar geleden een kaskraker. Het was alleen niet zo’n nette film, ziet Robert Vuijsje, auteur van het gelijknamige boek, nu in.

Stop hulp aan jongeren niet zodra ze 18 jaar worden, bepleiten Daan Beltman, Annemiek Harder en Elianne Zijlstra. Elke jongere ontwikkelt zich in een eigen tempo naar zelfstandigheid.

Het WK voor clubs, in Marokko, is een toernooi met weinig aanzien. De FIFA wil daar vanaf 2025 verandering in brengen.

Margaret Sullivan is de meest geprezen ombudspersoon van de Amerikaanse journalistiek. Over haar ervaringen schreef ze een levendig maar weinig diepgravend boek.

Na het ontslag van Alfred Schreuder afgelopen week krijgt John Heitinga nu zijn kans. Volgens de clubleiding volgde hij een „zorgvuldige en geleidelijke weg” in zijn ontwikkeling als trainer.

Voor de Zimbabwaanse schrijver Panashe Chigumadzi, die zondag in Amsterdam de Mandela-lezing uitspreekt, is het lot van zwarten wereldwijd met elkaar verbonden. „Onze politieke leiders moeten beseffen dat onze strijd ondeelbaar is.”

Ook de tweede, vertaalde roman van deze jonge Poolse schrijver speelt zich af op het platteland. En opnieuw is er een grootouder met een geheim.

Ernest Cole schokte de wereld in 1967 met zijn in het geheim gemaakte foto’s over hoe apartheid eruitzag. Foam toont nu een overzicht van zijn werk.

In de roman Tijd van zonde wordt alles haastig ingekleurd, uitgelegd en geïnterpreteerd. Maar Kapoor weet ook een ultiem actiefilmgevoel op papier te krijgen.

De vogelgriepuitbraak bereikte vorige maand een nieuwe alarmfase: de eerste besmettingen van zoogdier op zoogdier. Het kán een opstapje zijn naar een volgende pandemie.

Vorig jaar bewees Conway The Machine in een zweterige, stampvolle Melkweg een rapvirtuoos te zijn. Dit jaar liet hij in de Q-Factory de bezoekers lang wachten om vervolgens vooral vervelend gedrag te vertonen.

Banken kunnen dankzij de hogere rentes weer ‘gezonde’ winsten maken. Ook ING merkte dat in het vierde kwartaal.

In zijn boek De democratie crasht stelt voormalig D66-Kamerlid Kees Verhoeven dat de digitalisering de rechtstaat en de democratie onderuit haalt. Oververmoeide volksvertegenwoordigers laten zich te veel leiden door scoringsdrift en de burger wordt te weinig beschermd.

De ECB verhoogt de rente met 0,5 procentpunt en stelt voor volgende maand nog zo’n renteverhoging in het vooruitzicht. De onderliggende inflatiedruk in het eurogebied blijft hoog, wat voor de centrale problematisch is.

De vangtechniek werkt voor heel verschillende virussen. Zorgmedewerkers zouden het kunnen gebruiken om besmetting te voorkomen.

In het boek 'Mavoklanten' vertellen bekende Nederlanders trots over hun schoolverleden en carrière.

Met enorme kennis beschrijft Herfried Münkler de overtuigingen en obsessies van drie grootheden van de negentiende eeuw: Marx, Wagner en Nietzsche. Zo ontstaat een fabuleuze ideeëngeschiedenis.

In de strijd tegen corruptie heeft Nigeria zijn bankbiljetten vervangen. De oude worden binnenkort waardeloos, maar en zijn nog lang niet genoeg nieuwe.

Cardiologen moeten minder snel hartapparaten (ICD’s) plaatsen, patiënten beter voorlichten en voorzichtiger te werk gaan, vindt het Zorginstituut. Jaarlijks zou zo 20 miljoen euro kunnen worden bespaard, denkt de toezichthouder.

In Mogadishu spraken Somalië, Djibouti, Ethiopië en Kenia af dat ze Somalië van Al-Shabaab willen bevrijden. De afgelopen maanden werden er al grote militaire overwinningen op de terreurgroep geboekt.

Een tekort aan jeugdrechters en gerechtsjuristen, en een hoge werkdruk, brengen de rechtsbescherming van kinderen en ouders in gevaar, concludeert de Raad voor de Rechtspraak.

Plofkraken komen in Nederland de afgelopen jaren steeds minder voor, maar zijn in Duitsland nog altijd een hardnekkig probleem.

Met zijn eerste show zette Jasper van der Veen zich neer als een onstuimig cabarettalent. Maar in zijn tweede programma is daar weinig van terug te zien.

Fastfoodketens nestelen zich bij voorkeur in arme wijken. Gemeenten zoeken naar middelen om ze te weren. Wie bepaalt wat we eten?

Natuurbranden kunnen het weer beïnvloeden, blijkt uit nieuw onderzoek. Bijvoorbeeld doordat windpatronen veranderen. Zo kan de brand verder oplaaien.

De gevluchte officier Konstantin Jefremov vertelde onder andere hoe een kolonel een gevangene tijdens een ondervraging in de arm en in het been schoot.

Alsof het in de Britse lucht hing: na Ian McEwan verbindt nu ook Jonathan Coe een leven aan 75 jaar Britse geschiedenis. En dat alles aan de hand van chocolade.

Queen Elizabeth stond al in 1966 op het Australische biljet van één dollar. Nu verdwijnt het Britse koningshuis van het Australische briefgeld.

De westerse tanks voor Oekraïne worden gezien als wondermiddel. Dat zijn ze niet, betoogt Niels Roelen. De logistieke ondersteuning voor vier verschillende soorten tanks zal een uitdaging zijn.

Wat zijn de mooiste vogels in Nederland? Stadsecoloog Anneke Blokker wijst haar favorieten aan.

Dit is wat dierenarts en schrijver Chris Polanen leerde in het leven: als je een hond te veel vrijheid geeft dan néémt die ook te veel vrijheid, er is geen therapie voor heimwee, en handlezen helpt om jezelf en anderen beter te begrijpen.

Tijdschrift The New Yorker is beroemd om z’n humoristische cartoons, waarin dieren vaak een hoofdrol hebben. „Het zijn eigenlijk universele stand-ins voor mensen.”

NRC-redacteuren uit drie verschillende generaties bespreken sociale dilemma’s.

De werkelijkheid boeit hen niet zo, en dus brengen de taxidermisten van Darwin, Sinke & Van Tongeren gerust de vijf dodelijkste slangen samen in een krans.

Charlotte Dumas is fotograaf en filmmaker. Haar onderwerpen zijn honden, paarden en haar dochters. Dieren fotograferen om de dieren wordt niet als volwaardig gezien in de kunstwereld, zegt ze. Toch is zij er beroemd mee geworden.

Sabine Lubbe Bakker (44) en Niels van Koevorden (38) zijn filmmakers (van onder meer Kom Hier Dat Ik U Kus). Ze kunnen zich geen leven zonder kippen meer voorstellen.

Kattenmeubels en -speelgoed van natuurlijke materialen die je interieur verrijken, zegt Lieke Meulendijks, eigenaar van ikmiauwvanjou.nl.

Elke maand geeft NRC Magazine een gebruikt designvoorwerp weg. Dit keer een boek van Christien Meindertsma, inclusief een op Schiphol in beslag genomen passer.

Antoine de Werd (59) is echtscheidingsadvocaat, mede-oprichter van GMW Advocaten en kunstverzamelaar. Zijn zoon Gijs (23) studeert Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de TU in Delft.

Op historische schilderijen eisen paarden vaak de hoofdrol op. Evengoed zijn ook koeien vaak geportretteerd. Wat is het toch, dat ze op schilderijen vaak zo’n meelijwekkend voorkomen hebben?

Nieuwe lichttherapie belooft stimulatie van collageen-aanmaak en dus een stralende huid.

Iedere maand openen er nieuwe exposities in de Nederlandse musea. Welke zijn de moeite waard? NRC selecteert tentoonstellingen.

De VS kondigden dinsdag ook aan meer militair materieel naar Zuid-Korea te sturen. Noord-Korea dreigt daarop opnieuw met zijn nucleaire wapens.

Kevers gemarineerd in chili? Lekker. Ook één met citroen? Graag. In het reisprogramma Sergio & Axel: Van de kaart stopt meesterkok Sergio Herman alles wat eetbaar is in zijn mond. Zijn enthousiasme is aanstekelijk.

Shell heeft in 2022 de winst verdubbeld ten opzichte van het jaar ervoor. In tijden van hoge olie- en gasprijzen gaat het in financieel opzicht al langer goed met het olieconcern.

Sifan Hassan (30) wil dit jaar in Londen haar debuut maken op de marathon. De Nederlandse atlete blijft ook op de baan lopen. „Het is een uitdaging waar ik motivatie van krijg.”

In oktober legde Esther Ouwehand, politiek leider van de Partij voor de Dieren, haar werk tijdelijk neer wegens overbelasting. Vanaf deze donderdag is ze terug in de Tweede Kamer.

De jaaromzet van techgigant Facebook is voor het eerst in tien jaar gedaald. Meta voorspelt echter herstel van de digitale advertentiemarkt in het eerste kwartaal.

Bibliotheken in de Sahel herbergen grote verzamelingen oude Arabische wetenschappelijke teksten. Bestudering biedt nieuw inzicht in de geschiedenis van racisme in West-Afrika.