:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/01/web-2701binscheepswrak3.jpg)
Een goed bewaard gebleven zeventiende-eeuws scheepswrak dat in 2019 werd gevonden voor de Zuid-Engelse kust blijkt het Nederlandse oorlogsschip de Klein Hollandia, zo maakten Nederlandse en Britse archeologen vrijdag bekend. De Klein Hollandia vocht in alle grote zeeslagen van de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog, die tussen 1665 en 1667 woedde en werd gewonnen door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
In 2019 werd het wrak door sportduikers ontdekt op 32 meter diepte, maar tot nu toe was onduidelijk om welk schip het ging. Na jaren van archiefonderzoek, het analyseren van boomringen in het scheepshout en verzamelen van historisch bewijsmateriaal van de zeebodem, durven de onderzoekers met vrijwel volledige zekerheid te stellen dat het om de Klein Hollandia gaat.
Bronzen kanonnen
Gezien het wrak zo goed bewaard is gebleven, hopen de onderzoekers dat de vondst veel nieuwe inzichten kan bieden in hoe Nederlandse schepen werden gebouwd anno 1600. Onder meer een groot deel van de romp, luxueus Italiaans aardewerk en kanonnen werden gevonden op de zeebodem. „Het is voor het eerst dat ik bronzen kanonnen op de plek van een scheepswrak onder water heb gezien”, aldus Martijn Manders, hoogleraar maritieme archeologie van de Universiteit Leiden in het NOS Radio 1 Journaal. „Dan zie je die zo glinsteren en dat is fantastisch”, vervolgde Manders, die zelf ook betrokken was bij het onderzoek.
VolgenKvanOosterom Karel van Oosterom UK-NL cooperation leads to great archeological find off the British coast: wreckage Dutch ship Klein Hollandia.
Probably sunk by English ships in 17th century.
From times of war to #NorthSeaNeighbours …
Great pictures by James Clark. https://t.co/0Nb3lrqkHf
Vergaan na Engelse verrassingsaanval
Het schip werd gebouwd in 1656 en was eigendom van de Admiraliteit Rotterdam. Na diverse zeeslagen tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog te hebben doorstaan, werd de Klein Hollandia twaalf jaar na zijn bouw ernstig beschadigd door een Engelse verrassingsaanval vlak bij het Isle of Wight. Het schip verging. Volgens historici heeft deze aanval op de Klein Hollandia bijgedragen aan het uitbreken van de Derde Engels-Nederlandse Oorlog. De onderzoekers hopen door bestudering van het wrak te achterhalen wat precies is gebeurd tijdens de aanval die de Klein Hollandia tot zinken bracht.
In de Noordzee en aan de zuidkust van Engeland worden met enige regelmaat historisch relevante scheepswrakken gevonden, omdat onder meer Nederland, Engeland, Spanje en Frankrijk elkaar geregeld troffen in zeeslagen in dat gebied. Vorige zomer werd bijvoorbeeld bekendgemaakt dat een in 2007 gevonden scheepswrak het beroemde Engelse oorlogsschip HMS Gloucester was, dat in 1682 verging met de latere koning James II aan boord.