1Theater Rotterdam/ Well Made productions The Story of Travis
Het is een droomdebuut van debuterend regisseur Romana Vrede: dit verhaal over Travis Younger, die terugkijkt op zijn leven. Het grootste deel van het verhaal speelt zich af rond zijn zeventiende verjaardag. Auteur Esther Duysker laat zien hoe de pijn van het racistische verleden generaties lang kan doorwerken, en hoe verzet daartegen vele verschillende vormen kan aannemen. Travis krijgt in dit stuk een tweede leven: hij is de tienjarige zoon van het gezin uit klassieker A raisin in the sun.
Travis’ voornemen om zich bij de Black Panthers aan te sluiten wordt door zijn vader toegejuicht, maar door zijn moeder en grootmoeder ontraden. Nauwgezet ontrafelt Duysker de achterliggende gedachtes en ervaringen die ieder personage tot diens ideologische positie hebben gebracht. Vrede blijkt een geweldige spelregisseur, die haar uitmuntende cast tot grote hoogtes stuwt. De voorstelling, met veel muziek en dans, is een adembenemend staaltje ensemblewerk.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/03/data97751585-37be01.jpg)
2 NITE & Schauspiel Hannover Yara’s Wedding
Yara’s Wedding is zo’n voorstelling waarbij je na afloop met tuitende oren, een vol hart en een vering in je pas naar buiten loopt, verzoend met het soms zo stroeve genre theater. De Nederlands-Duitse co-productie vormt een spetterend amalgaam van drama, komedie, dans, zang en muziek.
Het knappe van de voorstelling is dat abstracte, complexe identiteitspolitiek tot menselijke proporties wordt teruggebracht. In prikkelende gesprekken tussen partners, familie en vrienden worden verschillende vormen van onrecht, schuld en schaamte belicht.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/03/data97684894-857000.jpg)
3 Muziektheater BOT Kloek
Muziektheatergroep BOT doet in Kloek een poging om het moedergevoel te verklanken. Bij deze groep schuilt in alles een muziekinstrument. Een strijkplank is voorzien van basgitaarsnaren en wordt bespeeld met een strijkstok én -bout, een föhn blaast zichzelf zoemend een weg door de ruimte, theelepeltjes tingelen vrolijk tegen het porseleinen servies.
Het gezelschap hanteert een beeldende, associatieve theatertaal en als toeschouwer kom je ogen en oren tekort om alle details in beeld en geluid waar te nemen. De moeder wordt gedurende de voorstelling op verschillende manieren voorgesteld. Aanvankelijk is ze een haast goddelijke aanwezigheid, later een sterke, warme vrouw, uiteindelijk een fragiele dame.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/03/data97685222-8cde79.jpg)
4 George & Eran Producties Jihad van liefde
Mohamed El Bachiri verloor in 2016 zijn vrouw, moeder van hun drie kinderen, bij de terreuraanslag in de Brusselse metro. Zijn verhaal, opgetekend door David Van Reybrouck, vormt het uitgangspunt voor een grootse solovoorstelling.
Naast een aangrijpend portret van rouw en liefde, is Jihad van liefde ook een persoonlijk document van een moslim met Marokkaanse wortels, in een verhardende westerse maatschappij. Prachtig is daarbij de inbreng van het Amsterdams Andalusisch Orkest, die het confronterende, nietsontziende ritme van het voortstuwend leven verklanken.
Reprise van de voorstelling uit 2020.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/03/data55650167-ddd202.jpg)
5 Het Nationale Theater Coriolanus
Shakespeare’s Coriolanus is bij Het Nationale Theater een weergaloos portret van de emancipatoire kracht van woede. Yela de Koning tiert over het podium in de titelrol: een ijzersterke vrouw die zich niet laat bedwingen, een kanon. Daarbij valt op hoe zelden een vrouwelijke acteur de woede die in haar rol besloten ligt, zo radicaal mag uitspelen – en hoe zelden vrouwen überhaupt hun temperament publiekelijk etaleren. Dat biedt een ontroerende ingang om je met haar te verbinden.
Coriolanus draait om een generaal die na een succesvolle veldslag op het vijandelijke Umbrië met lof beladen wordt binnengehaald in Rome en zich verkiesbaar stelt tot consul, de hoogste magistraat in het Romeinse Rijk. Maar Coriolanus verspeelt haar publieke steun door haar niet aflatende arrogantie en minachting voor het volk, dat in opstand komt.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data96919456-d1786f.jpg)
6 Laura van Dolron De Uitnodiging
Hét romantische toneelstuk van het jaar, kopte NRC. Stand-up filosofe Laura van Dolron presenteert haar „midlife love story”, die haar overkwam na haar scheiding. De nieuwe liefde begon met misverstanden, onbegrip, angsten en woedeaanvallen, langs tantra- en traumasessies, en gesprekken met ouders, kinderen en leermeesters. Maar nu durft ze te zeggen dat ze gelukkig is. Mark, haar nieuwe lief, zit naast haar op het podium als ze vertelt hoe ze bij elkaar zijn gekomen. Van Dolron doet dat op de haar kenmerkende wijze: met een ontspannen, vertrouwelijke toon die een huiselijke sfeer creëert. Een kop thee is nooit ver weg.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data94342444-1135f0.jpg)
7 Het Nationale Theater Every Brilliant Thing
IJsjes! Watergevechten! In ‘Every Brilliant Thing’ legt een zevenjarig kind een lijst aan met dingen die het waard zijn om voor te leven. Met die verzameling alledaagse geluksmomenten probeert het zijn depressieve moeder te helpen. De lijst met ‘briljante dingen’ blijft een rol spelen als het kind volwassen is: het dient als reddingsvest. Het Nationale Theater biedt twee versies, afwisselend gespeeld door een man en een vrouw. Bram Suijker (33) speelt de monoloog onstuimig en energiek, Tamar van den Dop (52) beheerst en gefocust. Beide adaptaties raken je diep. En vanzelf begin je als toeschouwer vervolgens aan je eigen lijst.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/01/data96241433-04aadc.jpg)