Ook Verenigde Staten bevestigen levering moderne westerse gevechtstanks aan Oekraïne

Dit blog is gesloten

We sluiten dit blog af. Lees verder in ons nieuwe blog over de oorlog in Oekraïne.

Ook Verenigde Staten bevestigen levering moderne gevechtstanks aan Oekraïne

Na Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gaan ook de Verenigde Staten moderne westerse gevechtstanks naar Oekraïne sturen. Het gaat om 31 Abrams-tanks, heeft president Joe Biden woensdag tijdens een persconferentie laten weten. Biden weersprak dat de tanklevering voor verdere escalatie gaat zorgen in de oorlog, omdat de tanks geen „offensieve dreiging” voor Rusland zouden vormen. Duitsland maakte op de dag bekend veertien Leopard 2-tanks te gaan leveren.

De Abrams-tanks zijn onderdeel van deal van 400 miljoen dollar (367 miljoen euro), meldt financieel persbureau Bloomberg. De VS gaan ook voertuigen leveren die de tanks kunnen losslepen wanneer ze vast komen te zitten. Amerikaanse politici voerden de afgelopen maanden discussie over of Oekraïense militairen de Abrams-tanks wel kunnen besturen en onderhouden. Biden laat nu weten daar geen twijfels over te hebben. Oekraïense militairen moeten wel worden opgeleid om de Abrams te kunnen gebruiken. De Abrams en Leopard 2 worden algemeen beschouwd als de beste gevechtstanks ter wereld.

Het Verenigd Koninkrijk zegde eerder al toe om veertien Britse Challenger 2-tanks te leveren. De VS, Duitsland en het VK leveren daarmee in totaal 59 moderne gevechtstanks. Ook Noorwegen maakte woensdag bekend Leopard 2-tanks te gaan leveren, maar de minister van Defensie Björn Arild Gram wilde niet zeggen hoeveel. Eerder deze maand gaf Oekraïne aan minstens driehonderd tanks nodig te hebben om de Russen uit het land te verdrijven. Experts schatten dat Kiev zeker honderd tanks nodig heeft om een verschil te maken op het slagveld. Meerdere Europese landen zouden een levering aan Oekraïne overwegen, waaronder Nederland en Polen.

Zelensky ‘oprecht dankbaar’ voor Duitse levering van Leopard 2-tanks

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft woensdag laten dat hij Duitsland „oprecht dankbaar” is voor het besluit om veertien Leopard 2-tanks te gaan leveren aan Oekraïne. Hij sprak in een verklaring op Telegram van een „belangrijke en tijdige” beslissing van Duitsland. Zelensky had de Duitse bondskanselier Olaf Scholz eerder op de dag telefonisch al bedankt, melden internationale persbureaus.

Zelensky hamerde al maandenlang op het belang van de levering van de tanks. Afgelopen week zei hij dat er „weinig tijd” is en dat het „in de handen” van NAVO-landen ligt of Oekraïne de oorlog tegen Rusland zal winnen.

NAVO-chef Jens Stoltenberg heeft laten weten het besluit van Duitsland toe te juichen. „Op een precair moment in de oorlog tegen Rusland kan de levering van deze tanks Oekraïne helpen zichzelf te verdedigen, de oorlog te winnen en stand te houden als onafhankelijke natie.”

Ook Russische autoriteiten hebben gereageerd op het Duitse besluit. De Russische ambassade in Berlijn heeft in een statement laten weten dat „het conflict” door de tanklevering „naar een nieuw niveau” zal escaleren. Volgens een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt het Duitse besluit de „vooraf geplande oorlog” tegen Moskou.

Oekraïense autoriteiten bevestigen voor het eerst terugtrekking uit Soledar

Het Oekraïense leger heeft zich teruggetrokken uit de oostelijke stad Soledar in de regio Donetsk. Dat zei de militaire woordvoerder Serhi Tsjerevaty woensdag tegen de Oekraïense staatsomroep, meldt persbureau Reuters. „Onze strijdkrachten hebben hun hoofdtaak vervuld: de vijand niet toestaan systematisch door te breken in de richting van Donetsk”, aldus Tsjerevaty.

Het is de eerste keer dat Oekraïense autoriteiten de inname van Soledar door Russische troepen bevestigen. Rusland claimde meer dan een week geleden de controle over het kleine zoutmijnstadje. Daarbij zouden volgens Moskou zevenhonderd Oekraïense militairen zijn gedood. De inname van Soledar zou Russische strijdkrachten helpen de stad Bachmoet tien kilometer verderop te veroveren. Bachmoet is net als Soledar zwaar bevochten, en strategisch belangrijk vanwege een spoorlijn en snelweg die door de stad lopen.

Lees ook: In het zwaar belegerde mijnstadje Soledar ‘telt niemand de doden meer’

Positieve reacties op Duitse beslissing om tanks naar Oekraïne te sturen

De Poolse premier Mateusz Morawiecki heeft woensdag de Duitse bondskanselier Olaf Scholz bedankt voor zijn beslissing om de Leopard 2-tanks naar Oekraïne te sturen. Op Twitter noemde hij het „een grote stap in de richting van het stoppen van Rusland”. Premier Mark Rutte reageerde bij RTL Nieuws positief op het besluit en herhaalde de Nederlandse bereidheid om tanks aan Oekraïne te leveren.

De Britse premier Rishi Sunak noemt het de „juiste beslissing”. „Samen versnellen we onze inspanningen om ervoor te zorgen dat Oekraïne deze oorlog wint en een duurzame vrede te verzekeren”, aldus Sunak op Twitter. Ook de Franse regering reageert positief. Ze „verwelkomt” de Duitse beslissing en ziet het als een uitbreiding en versterking van Frankrijks steun om gevechtsvoertuigen naar Oekraïne te sturen. In een eerste reactie liet ook Madrid weten open te staan om Leopard-tanks naar Kiev te sturen, zo zei de Spaanse minister van Defensie aan het Spaanse persbureau EFE.

Duitsland nam woensdag na lange onderhandelingen alsnog de beslissing om veertien moderne Leopard 2-tanks leveren aan Oekraïne. Dat bevestige de Duitse regering nadat media in Duitsland dinsdag al zeiden dat de beslissing genomen was. Ook andere landen die de Duitse Leopard 2 in hun arsenaal hebben, waaronder Polen en Noorwegen, mogen de tanks aan Oekraïne geven.

Duitsland bevestigt levering Leopard 2-tanks aan Oekraïne na weken onderhandelen

Duitsland gaat veertien moderne Leopard 2-tanks leveren aan Oekraïne. Dat bevestigt de Duitse regering nadat media in Duitsland dinsdag al zeiden dat de beslissing genomen was. Ook andere landen die de Duitse Leopard 2 in hun arsenaal hebben, waaronder Polen en Noorwegen, mogen de tanks aan Oekraïne geven.

De Leopard 2 is een zware tank die gebruikt kan worden om door vijandelijke linies heen te walsen, precies wat Oekraïne zegt nodig te hebben om een doorbraak tegen de Russen te forceren de komende maanden. Door dikke bepantsering en een snelvurend lange afstandskanon is de Leopard 2 bovendien een slag gevaarlijker dan de Sovjettanks waarmee zowel Oekraïne als Rusland momenteel voornamelijk vecht.

Over het leveren van moderne westerse tanks door Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten wordt sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne gesteggeld. Enkele weken terug ging het VK overstag, waarna de druk op Berlijn alsmaar is opgelopen. Bondskanselier Olaf Scholz hield de leveringen ondanks luide kritiek tegen uit angst Rusland te provoceren, maar gaf zich woensdag toch gewonnen. Ook de Amerikanen gaan hun zware Abrams-gevechtstank leveren. Nederland least momenteel achttien Leopard-2’s van Duitsland, en is bereid die voorraad (deels) aan Oekraïne te overhandigen, aldus minister Kajsa Ollongren (Defensie, D66).

Lees ook Twist over levering van tanks ondermijnt westerse eenheid

‘Duitsland en VS overstag: Oekraïne krijgt moderne tanks’

Westerse bondgenoten lijken Oekraïne binnenkort alsnog zwaar te gaan bewapenen met moderne gevechtstanks. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zou volgens het Duitse tijdschrift Der Spiegel zowel zelf geavanceerde Leopard-tanks naar de Oekraïense frontlinie gaan sturen, als andere westerse landen gaan toestaan die van hen aan Oekraïne te doneren. De VS gaan Abrams-gevechtstanks leveren, meldden twee anonieme regeringsbronnen dinsdag aan persbureau Reuters.

Gaan westerse tanks hét verschil maken in Oekraïne?

Deze podcast luister je ook in onze app

De levering van moderne gevechtstanks aan het Oekraïense leger is al bijna sinds het begin van de oorlog onderwerp van discussie. De afgelopen maanden werd die discussie steeds serieuzer gevoerd. De regering van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky is ervan overtuigd dat moderne gevechtstanks een cruciale rol kunnen spelen in de huidige fase van de oorlog in Oekraïne. Frontlinies zijn op meerdere plekken bevroren en tanks zijn nodig om nieuwe doorbraken te forceren.

Het is nog niet bekend hoeveel tanks Oekraïne kan verwachten. Eerder deze maand gaf Oekraïne aan er minstens driehonderd nodig te hebben om de Russen uit het land te verdrijven. Experts schatten dat Kiev zeker honderd tanks nodig heeft om een verschil te maken op het slagveld. Ook Nederland overweegt Oekraïne te versterken met Leopard-tanks, waarvan het er nu achttien van Duitsland leaset. Die kunnen worden aangeschaft en vervolgens weggegeven, zei premier Mark Rutte dinsdag tegenover Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Reeks Oekraïense functionarissen weg na grote corruptiebeschuldigingen

Op bevel van president Volodymyr Zelensky werden dinsdag verschillende regionale gouverneurs uit hun functie gezet door de Oekraïense regering. Dat meldt minister Oleh Nemchinov op de Telegram-berichtenapp. De ontslagen volgen in het kader van de ingrijpende personeelswisselingen die Zelensky’s kabinet in navolging van de corruptiebeschuldigingen uitvoert.

Inmiddels zijn tien hooggeplaatste Oekraïense functionarissen, al dan niet gedwongen uit hun functie getreden, van wie niet alle namen zijn bekendgemaakt. Onder hen waren de gouverneurs van de regio’s Kiev, Sumy, Dnipropetrovsk, Cherson en Zaporizja. Doordat deze vijf gebieden het afgelopen jaar een grote rol speelden in de Oekraïens-Russische oorlog, verkregen de gouverneurs nationale bekendheid.

Dinsdagochtend trad de vice-minister van Defensie al af en maandag kwam naar buiten dat het plaatsvervangend hoofd van het presidentiële kantoor, Kyrylo Timosjenko, Zelensky had gevraagd hem van zijn taken te ontheffen.

Lees ook Ontslaggolf in top Oekraïense overheid na corruptieonthullingen

Polen dient verzoek in voor levering tanks, Duitsland heeft nog niet besloten

Er is nog steeds geen akkoord bereikt over de mogelijke levering van Leopard-tanks aan Oekraïne, maar zodra dat er wel is zal er spoedig naar gehandeld worden. Dat hebben de Duitse minister van Defensie Boris Pistorius en NAVO-chef Jens Stoltenberg dinsdag laten weten tijdens een persconferentie. Polen heeft inmiddels een officieel verzoek ingediend aan Duitsland voor het leveren van de tanks.

Stoltenberg zegt „een goed gesprek” te hebben gevoerd met Pistorius over de begeerde Duitse tanks. Duitsland staat al langere tijd onder druk om de levering van Leopard-tanks goed te keuren. De tanks worden in Duitsland gemaakt, en dus moet Berlijn toestemming geven als andere landen deze tanks naar Oekraïne willen sturen. Volgens Pistorius doet de Duitse bondskanselier Olaf Scholz zijn best om een overeenstemming te bereiken over de tanks.

Steeds meer landen pleiten voor de levering van Leopards en veroordelen de terughoudendheid van de Duitse regering. De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken twitterde zaterdag dat het leveren van de Leopard-tanks „nodig is om Russische agressie een halt toe te roepen, Oekraïne te helpen en snel vrede te brengen in Europa. Duitsland heeft als leidende macht in Europa een speciale verantwoordelijkheid op dit gebied”.

De Poolse premier Mateusz Morawiecki zegt dinsdag in een persconferentie dat Polen financiële compensatie wil vragen aan de EU, om de zending van de Leopards te kunnen betalen. „We zullen de Europese Unie om een vergoeding vragen, het zal een nieuwe test van goede wil zijn.”

Lees ook: Oekraïne moet nog langer op Leopard 2-tanks wachten

Oekraïense president Zelensky neemt maatregelen na corruptiebeschuldigingen kabinet

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft verschillende maatregelen en personeelswisselingen doorgevoerd binnen zijn kabinet als reactie op recente beschuldigingen van corruptie. Dat kondigde hij maandag aan in een videoboodschap. Zelensky wil daarmee het mogelijke vermindering van het westerse enthousiasme voor de regering in Kiev ondervangen.

Over wie of welke posities het gaat, wilde Zelensky niet kwijt. Dinsdagochtend trad de vice-minister van Defensie terug na corruptiebeschuldigingen in Oekraïense media. Een krantenonderzoek beschuldigde hem ervan leveranciers te veel te betalen voor voedsel voor militairen. Maandag kwam naar buiten dat het plaatsvervangend hoofd van het presidentiële kantoor, Kyrylo Timosjenko, Zelensky had gevraagd hem van zijn taken te ontheffen. Zondag zei de anticorruptiepolitie dat ze de plaatsvervangend minister van Infrastructuur vasthielden op verdenking van het ontvangen van smeergeld van 400.000 dollar (omgerekend zo’n 367.000 euro) voor de import van generatoren afgelopen september.

Onderdeel van Zelensky’s plannen is onder meer een strenger toezicht op reizen naar het buitenland voor officiële opdrachten. De berichten over een nieuw schandaal binnen de Oekraïense regering komen op het moment dat Europese landen kibbelen over het leveren Leopard 2-tanks aan Kiev.

Correctie (24 januari 2023): In een eerdere versie van dit artikel stond dat de minister van Defensie is afgetreden. Dat klopt niet; het gaat om de vice-minister. Hierboven is dat aangepast.

Nederland stuurt acht gevechtsvliegtuigen naar Polen voor NAVO-verdediging

Nederland gaat volgende maand acht F-35-gevechtsvliegtuigen naar Polen sturen ter verdediging van de oostflank van de NAVO. Dat heeft het ministerie van Defensie maandag bekendgemaakt. Begin vorig jaar stuurde Defensie ook al vier gevechtsvliegtuigen, waarvan er twee permanent zijn ingezet, naar Bulgarije om het luchtruim boven Oost-Europa te verdedigen vanwege de toenemende dreiging vanuit Rusland.

Komende februari en maart zijn vier gevechtsvliegtuigen beschikbaar voor het NAVO-luchtruim boven Oost-Europa, aldus Defensie. De andere vier F35’s doorlopen een trainingsprogramma met bondgenoten dat bedoeld is om de samenwerking tussen verschillende NAVO-landen te verhogen. Deze extra vier zijn wel snel in te zetten. Dit soort straaljagers kunnen binnen enkele minuten opstijgen. Zo kunnen ze een toestel onderscheppen als dit zich bijvoorbeeld niet identificeert of zonder toestemming het luchtruim nadert.

Na de inval in Oekraïne hebben Europese landen, waaronder Nederland, hun defensie-uitgaven met vele miljarden opgeschroefd. In juni vorig jaar werd bekend dat de begroting van Defensie vanaf 2026 structureel omhoog gaat met vijf miljard euro.

De ambitie is om in 2024 te voldoen aan de NAVO-norm. Die vereist dat lidstaten minimaal twee procent van het bruto binnenlands product aan defensie besteden. Er wordt onder meer geïnvesteerd in zes F-35-gevechtsvliegtuigen en bewapende drones.

‘Duitsland zal Polen niet in de weg staan ​​tanks naar Oekraïne te sturen’

Duitsland zal Polen niet „in de weg staan” om Leopard-tanks naar Oekraïne te sturen. Dat heeft de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock zondag in een interview met de Franse zender LCI gezegd.

„De vraag is momenteel niet gesteld, maar als het ons gevraagd wordt, zullen we er ons niet tegen verzetten”, aldus Baerbock. Polen heeft aangeboden de door hen gekochte Leopard-tanks naar Oekraïne te sturen, maar volgens Baerbock ligt er nog geen officieel verzoek bij de Duitse regering.

Duitsland staat onder steeds meer druk om het sturen van Leopard-tanks naar Oekraïne goed te keuren. Deze tanks worden gemaakt in Duitsland. Berlijn moet daarom toestemming geven aan andere landen die de tanks naar Oekraïne willen sturen.

Vrijdag vond een internationale top plaats op de militaire basis Ramstein in Duitsland. Daar werd door NAVO-landen onder meer gesproken over de levering van zware tanks aan Oekraïne. Er werd toen nog geen beslissing genomen over de Leopard-tanks. De Poolse minister van Defensie, Mariusz Blaszczak, zei na afloop van de bijeenkomst goede hoop te hebben dat er een akkoord zou komen op een later moment.

Boris Johnson voedt discussie leveren tanks met bezoek aan Oekraïne

Boris Johnson, de voormalig premier van het Verenigd Koninkrijk, heeft zondag een bezoek gebracht aan Oekraïne op uitnodiging van president Volodymyr Zelensky. Op zijn Telegram-kanaal bedankt Zelensky Johnson voor zijn steun. Johnson noemt zijn bezoek en daarmee zijn steunbetuiging aan Oekraïne een „voorrecht”, melden Britse media. In zijn verklaring voedt Johnson de discussie over het leveren van moderne tanks aan Oekraïne.

„Hoe eerder Poetin faalt, hoe beter voor Oekraïne en voor de wereld”, zegt Johnson in zijn verklaring. „Dit is het moment om de Oekraïners alle hulpmiddelen te geven die nodig zijn om de klus te klaren.” Vorige week beloofden meerdere NAVO-bondgenoten, waaronder het VK, onder meer moderne gevechtstanks aan Oekraïne te doneren. Daarmee kwam de Duitse bondskanselier Olaf Scholz voor een dilemma te staan: het leveren van Duitse zware gevechtsvoertuigen aan Oekraïne zal niet onopgemerkt blijven bij de Russische president Vladimir Poetin. Duitsland vreest verdere escalatie. Deze voorzichtige houding van Scholz leidde tot internationale kritiek.

Zondag lieten Scholz en de Franse president Emmanuel Macron na overleg weten Oekraïne „zo lang als nodig is” te steunen in de strijd tegen Rusland. Wat die steun betekent voor de discussie omtrent de Duitse gevechtsvoertuigen is vooralsnog onduidelijk. Macron gaf aan het leveren van tanks van het type Leclerc niet uit te sluiten, „zolang het Frankrijks eigen veiligheid niet in gevaar brengt”. Zondag waarschuwde de voorzitter van het Lagerhuis van het Russische parlement het Westen voor het bewapenen van Oekraïne, meldt persbureau AP. Het Westen zou daarmee hun „eigen vernietiging riskeren”.

Lees ook: Oekraïne moet nog langer op Leopard 2-tanks wachten

Rusland dreigt met sancties na bevriezen rekeningen RT France

Het Kremlin dreigt met maatregelen tegen Franse media in Rusland, meldt persbureau AFP zaterdag. Eerder deze week bevroor Frankrijk de bankrekeningen van omroep RT France, de Franse tak van de Russische staatsomroep Russia Today.

Het besluit om de bankrekeningen te blokkeren werd genomen als gevolg van de meest recente Europese sancties en niet op initiatief van de Franse staat, zegt het ministerie van Economische Zaken. Desondanks zal de maatregel „worden onthouden”, aldus een anonieme bron tegen Russische persbureaus. „Het blokkeren van RT France-accounts zal leiden tot vergeldingsmaatregelen tegen de Franse media in Rusland.” De bron beschuldigt Parijs ervan „Russische journalisten te terroriseren”.

RT France, dat gevestigd is in een buitenwijk van Parijs en wordt gefinancieerd door de Russische overheid, mag sinds 2 maart 2020 niet meer uitzenden in de Europese Unie om verspreiding van desinformatie uit Rusland tegen te gaan. Desondanks ging de omroep door met het maken van uitzendingen, die worden uitgezonden in Franstalige Afrikaanse landen. Frankrijk is het enige EU-land waarin een aparte tak van de Russische propagandazender is gevestigd.

Welkom in dit blog

In dit blog doet NRC verslag van de ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne.