Het nieuws van maandag 9 januari 2023

Trucker Martin van den Brink (52) staat tweede in het Dakar-klassement. Zijn zoon Mitchel (20) pakte zijn eerste etappe-overwinning.

Een pantserwagen kan bij beschietingen makkelijker worden uitgeschakeld dan een veel zwaardere tank. Een tank levert pas echt ‘stootkracht’.

Omdat de woningmarkt op slot zit, is heel Nederland aan het verbouwen. Daarbij gaat alles, maar dan ook echt álles mis, hoorde Japke-d. Bouma. „Verbouwen is een nationaal trauma.”

Een jaar geleden trad het kabinet-Rutte IV aan. Dit zijn de meest én de minst opvallende bewindslieden. En wie zal er binnenkort van zich laten horen?

De leegstand van winkelpanden zakte naar het laagste niveau in tien jaar. Dat is vooral omdat veel panden werden omgebouwd.

Volgens medeoprichter en chef-kok René Redzepi is het businessmodel niet houdbaar. In de nieuwe formule staat een voedsellaboratorium waar „nieuwe smaken worden uitgevonden” centraal.

Eerder waren al veel andere Europese landen om. „Na bijna drie jaar pandemie liggen de draaiboeken natuurlijk klaar.”

De nieuwe gevechtsvoertuigen die Oekraïne van NAVO-landen krijgt, moeten een patstelling in de oorlog helpen voorkomen. Maar een gamechanger zijn ze waarschijnlijk niet.

Het Amsterdamse appartement van dichter, schrijver en acteur Ramsey Nasr oogt als een museum. Over deze Wunderkammer start woensdag een tv-serie. „Het nadeel is dat je geen ruimte voor jezelf meer hebt.”

Georganiseerde misdaad speelt een belangrijke rol bij het groeiende geweld in Zuid-Afrika. Maar ook etnisch gemotiveerde criminaliteit neemt toe. Volgens de VN staat het land „op de rand van explosief geweld”.

In Nederland wil bijna niemand nog plofkip, maar als exportproduct zijn ze onverminderd populair. Alleen al het West-Afrikaanse Mali importeert er zo’n één miljoen per jaar.

Met het intrekken van reisdocumenten van hoge Palestijnse functionarissen en inhouden van belastinggeld treft Israël Palestijnen.

Bouwer Ballast Nedam is door Air Products, hoofdaannemer van een stikstoffabriek van Gasunie, aan de kant gezet. Waar gaat dit conflict over?

Tanzania is een van de acht landen die zorgen voor meer dan de helft van de wereldwijde bevolkingsgroei in 2050. Is het klaar voor zo’n snelle groei? En wat zal Europa ervan merken?

In 2013 ging Bale voor meer dan 100 miljoen euro van Tottenham Hotspur naar Real Madrid. Hij eindigde bij Los Angeles, waar hij niet meer aan het nieuwe seizoen begint.

Jeannette Dekeukeleires ArtKitchen stond decennialang garant voor prikkelende kunst. Maar het kunstklimaat in de hoofdstad is „indringend veranderd” en „steeds commerciëler en beperkter” geworden. Twintig januari sluit ze definitief de deuren.

Om na het failliet van het Leidse geneesmiddelenbedrijf InnoGenerics nog meer tekorten te voorkomen moeten er snel nieuwe regels komen, schrijven vier belanghebbenden. Duitsland is daar al mee begonnen.

De bestorming van het Braziliaanse regeringscentrum doet denken aan die van het Capitool in Washington van twee jaar geleden. Net als Trump talmde oud-president Bolsonaro urenlang met een reactie. Toch zijn er ook belangrijke verschillen.

Van literair vertaler Nico Groen (57) verschenen in 2022 vier vertalingen. „Ik kan veel met taal, maar in een volgend leven zou ik dat liever met muziek hebben.”

Vanuit het Britse Cornwall stijgt een omgebouwde Boeing van het bedrijf Virgin Orbit op, met daaronder de 21 meter lange raket Launcher--One. „Het is een historische lancering.”

Miljoenen mensen experimenteren met het revolutionaire taalmodel ChatGPT. De eerste Nederlanders gebruiken het al in hun dagelijks werk. „Ik heb weleens momenten dat ik denk: zijn we nog nodig?”

Elke week legt Annemiek Leclaire een lezersvraag voor aan deskundigen.

Voor deze serie sturen lezers foto’s van hun ouders in. Deze week stuurde Yvonne van Rees Vellinga-Leenders (1964) foto's in van haar ouders Ger Leenders (1932) en Hanneke Leenders-Amkreutz (1937).

Met een liefdeslied over zijn demente vrouw wil zanger John Lydon met zijn band PiL meedoen aan het Eurovisie Songfestival.

Gemeenteraden durven zich over internationale kwesties niet altijd uit te spreken, ziet raadslid Tjeerd Ritmeester. Maar ze zullen wel moeten.

In zijn praktijk in Amsterdam-Zuidoost praat dierenarts Chris Polanen met baasjes over hun zieke huisdier. Deze keer: de masturberende mopshond.

Een ivoren lepel van 800 voor Christus uit de illegale Steinhardt-collectie is in Bethlehem aan de Palestijnse autoriteit overhandigd.

Lützerath ligt een paar honderd meter van een uitbreidende bruinkoolmijn. De politie gaat op zijn vroegst woensdag optreden tegen de activisten die het dorp bezetten.

In 2022 reisden meer dan twee keer zoveel mensen van, naar en via Schiphol als in 2021. Door een groot tekort aan bagagemedewerkers en incheckpersoneel dreigt ook dit jaar een chaotische zomer, aldus vakbond FNV.

Nederlandse huishoudens blijven trouw aan koken op gas. Dat is niet zonder risico. Met name kinderen kunnen met ernstige astmasymptomen te maken krijgen.

De gewelddadige bestorming van het Braziliaanse regeringscentrum door aanhangers van ex-president Bolsonaro roept de vraag op of autoriteiten dit breed aangekondigde protest niet hadden kunnen voorkomen. Was er sprake van „incompetentie of van kwade wil”?

De Tsjechische ex-premier en presidentskandidaat Andrej Babis is maandag in Praag vrijgesproken van fraude met Europese subsidies.

De meeste winkelleegstand was te zien in de horecabranche. Het aantal leegstaande winkelmeters daalde in 2022 met een half miljoen vierkante meter.

Een beetje journalist kan observeren, zou je zeggen, goed luisteren, heeft mensenkennis en oog voor details. Dus zette onze tv-recensent zich over haar faalangst heen: ze besloot dit seizoen niet alleen te kijken naar ‘Wie is de Mol?’, maar ook actief mee te gissen.

Voor 44 procent van de investeerders is een gemêleerd bestuur een belangrijke voorwaarde om in een bedrijf te stappen, tegenover 16 procent die het totaal onbelangrijk vindt.

De Taiwanese overheid heeft de militaire acties veroordeeld. Sinds vorig jaar heeft China het aantal krijgsmachtsoefeningen rondom Taiwan opgevoerd.

Er zijn nieuwe afspraken tussen de EU en Chili over toegang tot de lithiumvoorraad in dat land. Ondanks beloften van Brussel zijn er in Chili zorgen over de toenemende lithiummijnbouw. „Duurzame mijnbouw bestaat niet.”

Door complexere zaken, wetgeving en te weinig rechters gaat de kwaliteit van de rechtspraak achteruit.

De rechtspraak staat onder grote druk, blijkt uit gesprekken van NRC met twaalf rechters uit het hele land. De oplossing is niet per se een kwestie van geld. De conservatieve houding van de beroepsgroep staat vernieuwing in de weg.

Ook dit jaar zullen honderden nieuwe series strijden om de aandacht van de kijker. NRC tipt de series om naar uit te kijken. Onder meer: ‘Fleishman is in Trouble’, ‘The White House Plumbers’, ‘1985’ en ‘Ferry’ de serie.

De nieuwe Speaker van het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy deed voor zijn moeizame verkiezing cruciale concessies aan conservatieve Republikeinen. Die kunnen dit jaar leiden tot een strijd over het schuldenplafond.

Uit een evaluatie kwam dat de technische staf van Ajax een aantal dingen anders wil doen. Na het gelijkspel bij NEC (1-1) is vooral de vraag of coach Alfred Scheuder wel scherp genoeg is voor een club die altijd het hoogste nastreeft.

Teus Nobels Liberty Group was live een indrukwekkende aftrap van een nieuw jazzseizoen.

1937-2023Adriaan Vlok kreeg gratie voor de misdaden die hij bekende. Maar er was meer.

Hoe houden Eredivisieclubs spelers fysiek en mentaal fit? In een serie spreekt NRC met medische staf en ‘prestatiemanagers’. Aflevering 2: Jeroen Peters probeert bij FC Utrecht met zijn team de psyche van de profvoetballers te beïnvloeden.

In de Randstad hebben scholen wachtlijsten, daarbuiten verdwijnen ze vanwege de krimpende bevolking. Kan spreiden van nieuwkomers helpen?

Ezra (41) stal niet vanwege geldtekort, zegt hij. Zijn acties hebben te maken met zijn achtervolgers. „„Ze houden mij in de gaten met een satelliet.”

Nigeria’s stroomnet is zo krakkemikkig dat Nigerianen al lang voor hun eigen energie zorgen. Met vervuilende generators, en meer en meer met zonne-energie.

Bernadette Corstens ontwierp kostuums voor kaskrakers als Pietje Bell en Minoes. Ze kent de kwetsbaarheden en onzekerheden van acteurs en helpt ze bij hun transformatie. „Ik werk op huidniveau.”

De Britse prins Harry doet in een nieuw boek meer onthullingen over koning Charles en kroonprins William. Een verzoening die hij zegt te willen lijkt daarmee alleen maar minder waarschijnlijk.

De overheid wil politieke partijen binnenkort kunnen verbieden. Maar de nieuwe wet is zelf antidemocratisch, betoogt Matthijs Tieleman.

Vertrouw toch op de zorgprofessional, betoogt urogynaecoloog Hugo van Eijndhoven. Dat levert betere én goedkopere zorg op.

In de Kathedraal van de Strijdkrachten, even buiten Moskou, eren ‘patriottische’ Russen deze orthodoxe Kerst het leger. „We vechten tegen het kwaad.”

Volgens de politie had de man een islamitisch-fundamentalistische motivatie voor het plannen van de aanslag.

Bedrijven en overheden gebruiken steeds meer kunstmatige intelligentie. En dat gaat lang niet altijd goed, neem het Toeslagenschandaal. „Dat is een standaard geworden voor wat er mis kan gaan met AI.”

Vlak voor het optreden had Rufus Wainwright nog even met zijn vader gebeld, om te vertellen dat hij diens ‘Dead Skunk’ op deze tournee met Sinfonietta Amsterdam vertolkt.

Tallon Griekspoor (26) won dit weekend in India als twaalfde Nederlandse tennisser een ATP-toernooi, nadat hij 2022 in mineur had afgesloten. „Ik heb een heel goed off-season gedraaid.”

China heeft de meeste coronamaatregelen voor internationale reizen zondag opgeheven. Voor velen net op tijd om Chinees Nieuwjaar met hun familie te vieren.