De voetbalzeges brengen Marokko weer dichterbij: ‘Hoe meer succes, hoe sterker het gevoel’

Marokkaanse Nederlanders hebben het dezer dagen alleen nog maar over voetbal. Op het werk, op straat, in de supermarkt. Kinderen gaan in rode voetbalshirtjes met vijfpuntige groene ster naar school. De vraag is niet óf je zaterdag naar de wedstrijd gaat kijken, maar wáár je gaat kijken.

Gek is dat niet, zegt Soufiane Touzani (36), wereldberoemd freestyle-voetballer uit Rotterdam. „Voor het eerst ooit staat Marokko in de kwartfinale van een WK. En er zit meer in. Die hoop is niet gebaseerd op drijfzand.”

Na de zege van Marokko op Spanje, afgelopen dinsdag, volgde een bijna on-Nederlandse explosie van vreugde. In de grote steden reden mensen toeterend in auto’s en op scooters rond, zwaaiend met Marokkaanse vlaggen. Tja, zegt Soufiane Touzani. „Ik zag een Nederlandse jongen en zijn vader die elkaar een jaar lang niet hadden gezien. Ze gaven elkaar een hand en een soort half knuffeltje. Marokkaanse Nederlanders doen dat, eh, anders. Wij tonen meer emotie.”

Naast feesten braken er ook in diverse steden rellen uit, tussen Marokkaans-Nederlandse jongeren en de politie. De politie werd bekogeld met eieren en (zwaar) vuurwerk. In Rotterdam werden dinsdag 35 mensen aangehouden, in Amsterdam en Den Haag tien en in Amersfoort vier.

Waarom zoveel emotie voor een land waar je niet eens geboren bent? Sterker, waar misschien alleen opa en oma geboren werden? „Zie het zo”, zegt Touzani. „Papa is Nederland, mama is Marokko. Ik hou van beiden zielsveel. Maar als het er op aan komt, is mama nét iets belangrijker.”

Touzani bedoelt: loyaliteit aan Nederland is er zeker ook. Maar datzelfde Nederland ziet hem en andere Marokkaanse Nederlanders maar al te vaak als buitenstaander. „Als ik op straat loop, denkt niemand: ‘daar gaat Geert of Jeroen’. Het zou niks moeten uitmaken dat ik er als Marokkaan uit zie. Maar het maakt wél uit.”

Over de hele wereld gevierd

Zie hier de kiem voor de enorme geestdrift voor Marokko. Het land waarmee de Marokkaanse Nederlanders de godganse dag worden geassocieerd, behaalt een prestatie van wereldniveau. De overwinning werd over de hele wereld gevierd. Op Tiktok verschijnen video’s met feestende Marokkaanse voetbalfans uit Londen, Kopenhagen en New York. „Het laat zien dat we óók goed zijn”, zegt de 30-jarige – in Nederland geboren – verkoopster in een boetiek voor Marokkaanse (feest)jurken in het centrum van Rotterdam. „Marokkanen-zijn wordt gezien als iets negatiefs. Als ik ga solliciteren, zeker met hoofddoek, word ik terughoudend bejegend. In het beste geval.” Nu doen de Marokkanen iets geweldigs.”

Ik ben in Nederland geboren en getogen, zegt Farid (33), manager van shushi en grill-restaurant Pink Elephant, vlakbij de boetiek. „Ik hou van Nederland én van Marokko. Maar in Nederland word je aan het einde van de rit niet geaccepteerd, hoe goed je het ook doet.”

Voetbaljournalist Nordin Ghouddani (45) van de populaire YouTube-talkshow Mocro inside, zegt het zo: „Het land Marokko raakt steeds verder weg van ons. Maar voetbal brengt het weer dichtbij. Zeker als er Marokkaanse Nederlanders als Amrabat, Mazraoui, Aboukhlal en Ziyech in het team zitten. De nationale ploeg is het bindmiddel tussen de Europese Marokkanen en Marokko. Hoe meer succes het team heeft, hoe sterker het gevoel wordt.”

De héle Marokkaanse gemeenschap laaft zich aan het Marokkaanse voetbalsucces. Normaal is voetbal kijken vooral een mannending, zeker buiten de deur, zegt Farid. „Mijn moeder gaat echt niet in een restaurant kijken.” Maar de twee duels dat Marokko speelde, zat zijn zaak bomvol vrouwen. En die gingen volledig uit hun dak. Farid: „Heerlijk! Er werd ook zo geweldig gespeeld. Die keeper! Een garagedeur! Alleen eten serveren was niet te doen. Iedereen stond te springen en te juichen. Sta je met je borden in je hand voor tafel 10. Tafel 10? Waar dan? Komende wedstrijd serveren we alleen hapjes.”

De ‘anti-negativiteitsboost’ is ook reden dat het filmpje van de dansende agenten in Amsterdam-Osdorp na de zege van Marokko viraal ging op sociale media. Naast een agent met Marokkaanse roots, danst een witte agent op Marokkaanse trommelmuziek. Het wordt telkens doorgestuurd. Honderden reacties in de trant van: ‘Whollah, ik hou van Nederland.’ En ‘Het kan dus wel!’

Lees ookDeze reportage: In Rotterdam is het steeds de vraag in de sfeer omslaat

De mooiste omhelzingen

Door het voetbal verschuift de aandacht naar de mooie kanten van de Marokkaanse cultuur, zeggen twee jonge vrouwen op straat in Rotterdam. Wat dan? Respect voor de ouders bijvoorbeeld, zeggen ze. „Kijk wat de Marokkaanse voetballers doen na de wedstrijd. Youssef En-Nesyri kust en dankt zijn vader. Achraf Hakimi rent naar de rand van het veld om zijn moeder te omhelzen die in het publiek zit.” Said (49), die met fruit op de markt op het Visserijplein in Rotterdam-West staat, vindt de omhelzingen het mooiste dat hij ooit heeft gezien tijdens een WK. „Je weet toch waarom ze dat doen? Jennah [het paradijs] bevindt zich onder de voeten van je moeder.”

De laatste keer dat hij zo warm liep voor voetbal was in 1986, toen Marokko de achtste finales haalde. „Ik was jong. Ik zag een wedstrijd in Marokko in een café en moest een drankje kopen om de wedstrijd te mogen zien. Maar ik had geen geld en heb stiekem onder de tafel naar de wedstrijd gekeken.”

Hij is nu al aan uit uitvogelen hoe het zaterdag met de wedstrijd moet, hij kan niet zomaar zijn kraam dichtgooien. „Tegenover de markt is een Marokkaans café. Kraam opruimen, daar de eerste helft kijken.” Daarna snel naar huis. „Zus komt, moeder komt, iedereen komt.”

Verderop staat Bouchra Botonoou (38), vrijwilligster op een basisschool, bij de kraam met sjaals en mutsen. „Ik kijk nooit voetbal. Dit keer is het belangrijk. Ik kijk met mijn twee kinderen en mijn man. Die zijn gek op voetbal. We hebben Marokkaanse vlaggen gekocht.”

Voor kinderen zijn de voetballers rolmodellen, zegt Bouchra: „Mijn dochter is voetbalfan geworden. Mijn zoon speelt zaalvoetbal. Hij ziet voetballers als voorbeeld. Het maakt hem ook trotser. Misschien gaan de jongeren nu anders trainen en anders voetballen, omdat ze zien wat het Marokkaans elftal is gelukt.”

Feesten doe je op straat

Mocht Marokko zaterdag van Portugal winnen, dan zullen Marokkaanse Nederlanders weer uitbundig op straat vieren. Dat is een gewoonte in Marokko die overgewaaid is naar Nederland, zegt voetbaljournalist Nordin Ghouddani . „Het leven speelt zich daar af op straat. Het is warm en laat donker. Feesten doe je op straat.”

Tegelijkertijd maken steden zich op om rellen het hoofd te bieden. Marokkaanse Nederlanders ergeren zich zonder uitzondering aan de relschoppers. Maar, zeggen ze, er zijn pakweg 420.000 Nederlanders met Marokkaanse roots. Waarom gaat het dan altijd alleen maar over de relgastjes?

Overigens is de straf voor zeven van de 35 Rotterdamse relschoppers niet mild. Zij moeten zich bij de politie melden net voor de wedstrijd tegen Portugal op zaterdag. Ze zullen dan worden verhoord.