Reportage

Nabestaanden reizen 14.000 kilometer voor het MH17-monument. ‘Ik mis ze nog steeds’

Nationaal monument MH17 Ruim vijftig familieleden van omgekomenen uit Australië bezochten het Nationale Monument voor de ramp met vlucht MH17.

In Vijfhuizen herdenken nabestaanden de 38 uit Australië afkomstige slachtoffers van de vliegramp met vlucht MH17.
In Vijfhuizen herdenken nabestaanden de 38 uit Australië afkomstige slachtoffers van de vliegramp met vlucht MH17. Foto: Olivier Middendorp

Elk boompje op het Nationaal Monument MH17 in Vijfhuizen staat symbool voor een slachtoffer van rampvlucht MH17. Bij een appelboom staan vier mensen met handen op de rug te kijken naar het plaatje van degene die zij missen, met daarop de naam, de leeftijd, de nationaliteit. Even verderop raakt iemand even de boom aan, de blik blijft rusten op een neergezette foto van een man die net een vis heeft gevangen. Drie boompjes verder gaan drie mensen op de foto.

Overal is de onzichtbare afwezige even heel aanwezig. Ook al weet de buitenstaander niet precies wie er ontbreekt. Een zoon, een moeder, een zusje; soms een heel gezin.

De overeenkomst tussen de mensen hier: ze hebben deze week allemaal ruim 14.000 kilometer gevlogen om te zien hoe hun geliefde wordt herinnerd in een park vlakbij Schiphol. Ruim vijftig mensen uit Australië zijn deze week in Nederland om de uitspraak in de rechtbank in de MH17-zaak bij te wonen. Ze zijn nabestaanden van de 38 slachtoffers van de ramp uit Australië.

Speciale band met Nederland

Bij twee kleine boompjes met scharlakenrode, hartkleurige bladeren staat de 47-jarige Matt Horder samen met zijn twee broers een stroopwafel te eten. Dat doet hij om zijn ouders te eren, Howard en Susan, die geregeld naar Nederland vlogen om André Rieu te zien spelen. Ze hielden van oliebollen en stroopwafels, en hadden een speciale band met Nederland. In 2014 wilden ze vanuit Schiphol via Maleisië terug naar Australië, maar ze kwamen nooit levend thuis.

Lees ookOp de dag van de uitspraak vreest MH17-verdachte Igor Girkin alleen Gods oordeel

Op een foto bij het boompje van Howard, waartegen hun zoon Matt een stroopwafel heeft gezet, zijn ze te zien. Een koppel met allebei een rugzak om, zonnebril op, op de achtergrond de Amsterdamse Westertoren. „Ik mis ze nog steeds”, zegt Matt. „Om wie ze waren, om een advies, dat ik ze kon bellen als de auto het niet meer deed.”

Zijn broers hadden hem gebeld toen in 2014 vroeg in de Australische ochtend bekend werd dat er een vliegtuig was neergestort. Matt had als enige de vluchtgegevens, maar toen hij daarop de letters MH17 zag, kon hij het niet direct geloven. Maar, zo wist hij diep vanbinnen: zijn vader was ontzettend nauwgezet. De kans dat ze het vliegtuig hadden gemist was vrijwel nul.

Matt vertelt hoe kleine, bij het vliegtuig gevonden spullen het onontkoombare bevestigde: het jasje van zijn moeder, een brillendoekje met de gegevens van hun opticien erop. Hij en zijn broers hielden twee herdenkingsdiensten: eentje een maand na het neerstorten van het vliegtuig, de ander toen de lichamen van zijn ouders gerepatrieerd werden. Daar is hij de Nederlanders nog steeds dankbaar voor. „Hoe liefdevol de Nederlanders de lichamen hebben opgehaald en naar ons hebben teruggebracht, is heel belangrijk. Zoiets maakt het verschil als je hart is gebroken.”

Samen met zijn twee broers heeft hij de as van zijn ouders uitgestrooid op Mooloolaba Beach, boven Brisbane, de favoriete plek van Howard en Susan. Bij hun boompje in Vijfhuizen stoppen ze nu zonnebloemen in de grond. Daarna vragen ze of iemand een foto wil maken. Armen om elkaar, eerst bij hun moeder, dan bij hun vader. Back home in Australië liep Matt onlangs nog mee met een mars van Oekraïners, die geliefden verloren bij de oorlog met Rusland. Hij voelde een diepe verbondenheid. „De invasie is nu officieel begonnen, maar is al jaren bezig. Dat voelen zij, dat voel ik.”

Nabestaanden van Australische slachtoffers van de MH17-ramp bij het Nationale Monument. Foto: Olivier Middendorp

Donderdag is Matt erbij, als in de rechtbank in Schiphol uitspraak wordt gedaan. Hij beseft dat de kans heel groot is dat nooit iemand achter tralies belandt voor wat met zijn ouders is gebeurd. Maar het belang van een vonnis is groot, zegt hij. Het is de eerste keer dat een rechtbank zal vaststellen wat er voorafging aan die fatale dag, wie verantwoordelijk is. „Rusland heeft in deze zaak heel veel misinformatie verspreid. Maar morgen zal een rechtbank vaststellen: dit is de waarheid, dit is er gebeurd. En dat is voor mij enorm belangrijk.”