Beurskoers havermelkbedrijf Oatly duikelt naar beneden

Vol bravoure maakte Oatly anderhalf jaar geleden zijn entree op de beurs in New York. Beurswaarde: 10 miljard dollar. Het Zweedse havermelkbedrijf bood beleggers met de beursgang eindelijk de kans om te investeren in een veelbelovende markt: die van plantaardige zuivel. Maar nu vallen de kwartaalcijfers van de havermelkproducent tegen, en is Oatly zijn veelbelovende air kwijt.

Maandag maakte Oatly bekend dat het volgend jaar mensen gaat ontslaan. Hoeveel van de in totaal ongeveer 1.300 werknemers hun baan kwijtraken, is nog niet duidelijk. Wél duidelijk is dat Oatly door een reorganisatie kosten wil besparen.

Het bedrijf zette dit jaar dan ook veel minder om dan het had verwacht: in plaats van de geschatte 800 tot 830 miljoen dollar, komt de omzet eind dit jaar waarschijnlijk 100 miljoen dollar lager uit. Het bedrijf maakte afgelopen kwartaal daarnaast 108 miljoen dollar verlies, meer dan een verdubbeling ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder.

Genoeg zaken die beleggers teleurstellen. Na bekendmaking duikelde de beurskoers van Oatly dinsdag naar beneden. Bij de beursgang was een aandeel in het bedrijf rond de 17 dollar waard, dinsdag stond het aandeel op net iets meer dan 2 dollar.

Oatly zegt last te hebben van coronamaatregelen in Azië en ongunstige wisselkoersen. Ook heeft het problemen met de productieketen in voornamelijk de Verenigde Staten. Wat die problemen zijn, specificeert Oatly niet, maar volgens financiële media kan het de vraag niet aan. Dat was vorig jaar al merkbaar in Nederlandse supermarkten: daar troffen havermelkliefhebbers met enige regelmaat lege schappen.

Het lijkt er niet op dat de consumptie van plantaardige zuivel alweer op zijn retour is – al zouden critici die havermelk vooral een duur drankje voor hoogopgeleiden vinden graag anders zien. Cijfers suggereren eerder het tegenovergestelde: de vraag naar plantaardige zuivel neemt toe. Volgens cijfers van Euromonitor bedroeg de wereldwijde markt voor plantaardige zuivel in 2021 20 miljard dollar.

Lees ook deze voedingsrubriek: Vleesnamen zijn oké, maar iets zomaar melk noemen? Nee

Kwetsbaar

Het maakt Oatly kwetsbaar voor concurrentie. Het bedrijf werd als een van de voorlopers op het gebied van plantaardige zuivel gezien, maar inmiddels verkopen ook grote levensmiddelenconcerns als Nestlé plantaardige alternatieven voor zuivel. Er zouden volgens de Financial Times al meer dan honderd bedrijven zijn die havermelk maken. Onder meer Planet Oat en Chobani wonnen de afgelopen tijd aan marktaandeel.

In het kwartaalbericht maandag kondigde Oatly aan over te stappen naar een „asset-light”-strategie. Volgens de FT betekent het dat de productie eerder zal worden uitbesteed aan andere partijen en dat Oatly zelf minder fabrieken zal bouwen. Nu wordt Oatly onder meer op een productielocatie in Vlissingen gemaakt, ook heeft het bedrijf fabrieken in Singapore en het Amerikaanse Utah.

Oatly wist de afgelopen jaren bekendheid te verwerven door deals met onder meer de Amerikaanse koffieketen Starbucks. Ook wist de havermelkproducent naam te maken door een ietwat rebels imago te cultiveren. In reclames zoekt het bijvoorbeeld regelmatig de confrontatie met de zuivelindustrie. Zo beweerde het bedrijf in Britse reclames dat havermelk beter is voor het klimaat dan koemelk. Dat kwam het bedrijf op kritiek te staan van de zuivelindustrie, en op een reprimande van de Britse Reclame Code Commissie. Die laatste oordeelde dat niet alle claims van Oatly voldoende wetenschappelijk onderbouwd waren.