Nederlandse boeren raken vanaf volgend jaar stapsgewijs mestuitzondering kwijt

Nederlandse boeren verliezen volgend jaar hun uitzonderingspositie op de Europese bemestingsregels. Dat heeft minister Henk Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (ChristenUnie) maandag per brief bekendgemaakt aan de Tweede Kamer. De komende drie jaar mogen boeren steeds minder mest uitrijden over hun land, tot ze in 2026 zich aan dezelfde regels moeten houden als andere Europese boeren.

Wat voor onvrede gaat er schuil achter het huidige conflict over stikstof? We zetten lees- en kijktips op een rij die.

Nederland heeft sinds 2006 een uitzonderingspositie op de Europese regels, evenals Denemarken, Duitsland, Ierland en delen van België en Italië. Daardoor mogen Nederlandse boeren meer dierlijke mest uitrijden dan de vastgestelde Europese norm toelaat: 230 of 250 kilogram stikstof in plaats van 170. Zo’n 16.500 boerenbedrijven maken hier gebruik van. Voorwaarde voor de uitzondering was dat de waterkwaliteit niet eronder zou lijden, maar de Nederlandse wateren zijn er slecht aan toe.

Dat Brussel de Nederlandse uitzonderingspositie wilde intrekken was al langer bekend. Vragen bestonden vooral omtrent de invulling van de ingreep. Omdat ze vanaf volgend jaar minder mest mogen uitrijden, moeten veehouders voortaan een groter deel afvoeren. Dat kan flink geld kosten, tot wel duizenden euro’s per jaar. Voor boeren die zijn gedwongen nu anders te gaan werken, staat een voorwaardelijk financieel steunpakket van 130 miljoen euro klaar. Daar hebben alleen boeren wier grond voor 80 procent bestaat uit grasland recht op.

Lees ook: Nederland is overbemest, van de lucht tot het grondwater