38 migranten gered uit ‘niemandsland’ in rivier tussen Griekenland en Turkije

Europese grens Op een eilandje vol schorpioenen en muggen, tussen Griekenland en Turkije, zaten 38 migranten al weken vast.

Een controlekamer in Nea Vyssa, waar de Turks-Griekse grensovergangen in de gaten worden gehouden.
Een controlekamer in Nea Vyssa, waar de Turks-Griekse grensovergangen in de gaten worden gehouden. Foto Nicolas Economou/NurPhoto/Shutterstock

De Griekse politie heeft 38 migranten gevonden die al weken vastzaten op een eilandje in de Evros-rivier op de grens tussen Griekenland en Turkije. Daarmee komt een eind aan het schimmige kat-en-muisspel waarmee de Turkse en de Griekse grensbewaking de groep buiten de deur probeerden te houden. De migranten moesten wekenlang overleven op restjes voedsel en rivierwater. Er zaten drie zwangere vrouwen en zeven kinderen bij.

De groep kwam half juli op de radar van mensenrechtenorganisaties, die op basis van gps-gegevens vaststelden dat het eilandje in Griekenland lag. De migranten durfden niet aan land te gaan uit angst voor de Griekse en Turkse grenspolitie, die hen al enkele keren hardhandig had teruggestuurd naar eilandjes in de Evros. Daar wemelt het van de muggen en schorpioenen. Het vijfjarige Syrische meisje Maria kwam om het leven, waarschijnlijk als gevolg van een schorpioenensteek.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens riep op 20 juli de Griekse regering op de gestrande migranten op het eiland te helpen. Advocaten van de Griekse Vluchtelingenraad die contact met hen hadden, waarschuwden de Europese grensbewakingsdienst Frontex, de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, en het Europees Parlement. Ze deelden de locatie van de groep, maar de Griekse regering ontkende dat de betreffende coördinaten in Griekenland lagen. De Griekse politie zei dat ze de groep niet kon lokaliseren.

Strafrechtelijk niemandsland

De beweringen van de Griekse autoriteiten vallen moeilijk te verifiëren, want het grensgebied rond de Evros is uitgeroepen tot een militaire zone, die verboden is voor journalisten, advocaten en hulporganisaties. Daarmee is het grensgebied verworden tot een soort strafrechtelijk niemandsland, waar zowel de Grieken als de Turken migranten opjagen. Desondanks is er op basis van foto’s, video’s en verklaringen die de migranten hebben gedeeld een redelijk beeld te krijgen van de situatie.

De delta van de Evros is een uitgestrekt natuurgebied met meren, lagunes en moerassen. Een Griekse politiefunctionaris stelde tegen AP dat de migranten in goede gezondheid verkeren. Hij zei dat ze het lichaam van de overleden Maria niet hebben gevonden. De politie heeft voedsel en water uitgedeeld en zal de migranten naar een opvangcentrum brengen.

Lees ook: ‘Frontex keek weg bij deportaties van migranten door Griekse kustwacht’

Duizenden migranten uit het Midden-Oosten, Azië en Afrika proberen elk jaar illegaal Griekenland te bereiken vanuit Turkije, in de hoop op een beter leven in Europa. Volgens het internationaal recht is Griekenland verplicht om hen op te nemen en in staat te stellen een asielprocedure te doorlopen. In plaats daarvan stuiten migranten op een zwaar beveiligd grenshek en het brute optreden van de grenspolitie, die ze in elkaar slaat, van hun bezittingen berooft, uitkleedt en terug naar Turkije stuurt.

Uit een geheim onderzoeksrapport van het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) blijkt hoe Frontex al in een vroeg stadium afwist van de pushbacks door de Griekse grenspolitie en de kustwacht, en dat Frontex er soms ook bij betrokken was. De vernietigende conclusies van het rapport werden vorige maand gepubliceerd door het Duitse blad Der Spiegel. Dit vergroot de druk op de Europese Commissie om een eind te maken aan het toedekken van de illegale deportaties.