Apotheken kampen met groeiend tekort aan medewerkers en medicijnen

Rapport ABN Amro concludeert in een woensdag verschenen rapport dat „de continuïteit van de zorg” onder druk kan komen te staan door de personeelstekorten die de komende jaren naar verwachting zullen oplopen.
Medicijnen in de ladekast van een apotheek.
Medicijnen in de ladekast van een apotheek. Foto Flip Franssen

Apotheken kampen met een groeiend tekort aan medewerkers. Ook hebben ze regelmatig medicijntekorten, die niet alleen een risico vormen voor patiënten die de medicijnen nodig hebben, maar van apothekers die de tekorten moeten oplossen ook kostbare tijd vergen. Dat concludeert ABN Amro in een woensdag gepubliceerd rapport over deze sector.

Ongeveer één op de zes apotheekmedewerkers is ouder dan 60 jaar. ABN Amro verwacht daarom dat de reeds bestaande personeelstekorten de komende jaren verder zullen oplopen. De bank noemt de te verwachten „grote uitstroom de komende tien jaar” een bedreiging, waardoor de „continuïteit van de zorg onder druk komt te staan”. Dat terwijl de vraag naar zorg voor apothekers de komende jaren juist zal stijgen. Naast de vergrijzing van de bevolking ligt ook de verplaatsing van (ziekenhuis)zorg naar dichter bij huis daaraan ten grondslag.

Lange aanvoerlijnen

De geneesmiddelentekorten, die de afgelopen tien jaar steeds vaker voorkomen, zorgen voor toenemende werkdruk in de apotheek, constateren de onderzoekers van ABN Amro. Apothekers besteden per week gemiddeld meer dan zeventien uur aan het zoeken naar oplossingen. De tekorten van medicijnen, die ongeveer voor 80 procent in China en India worden geproduceerd, komen „door problemen met productie, distributie en kwaliteit”, maar hebben ook een andere belangrijke oorzaak. De onderzoekers noemen Nederland vanwege de lage prijzen voor medicijnen zonder patent en het relatief lage bevolkingsaantal „geen aantrekkelijk afzetgebied”.

Lees ook deze reportage: Het medicijn is op, de spierkramp gaat door

Lange aanvoerlijnen vormen een andere oorzaak voor de medicijntekorten: het duurt gemiddeld zo’n acht maanden voordat een bestelling uit Azië Nederland bereikt. Ook hebben productieproblemen of een afgekeurde partij direct grote gevolgen, doordat medicijnen in steeds minder fabrieken worden geproduceerd. Veel Aziatische grondstoffenproducenten en medicijnenfabrieken zijn onder invloed van mondiale prijsdruk gefuseerd of hebben de deuren moeten sluiten. Europese fabrikanten zijn afhankelijk van een steeds kleiner aantal leveranciers.

In reactie op de schaarste heeft het kabinet onlangs een proef met een zogenaamde ‘ijzeren voorraad’ ingesteld, waarbij alle geneesmiddelen die op recept verstrekt worden enkele weken vooruit op voorraad moeten zijn. Apothekersorganisatie KNMP hoopt dat het tekort vanaf volgend jaar structureel afneemt. Dan worden fabrikanten en leveranciers samen verantwoordelijk voor een voorraad van tweeënhalve maand.