Amerikaanse toeristen die deze zomer vakantie vieren in Europa kunnen zich verheugen op flink wat budget voor diners, hotels en souvenirs. Vergeleken met een jaar geleden kunnen ze, voor elke dollar die ze in Europa uitgeven, 15 procent meer besteden. Met dit percentage is de euro in een jaar tijd in waarde gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar.
Sinds een week staat de eurokoers extra onder druk: er ging zo’n 3 procent vanaf. Maandag kwam een symbolische grens in zicht: 1 euro is 1 dollar. Kort tikte de euro 1,005 dollar aan, om daarna weer wat op te veren. Veel analisten gaan ervan uit dat ‘pariteit’ (1 euro = 1 dollar) snel, mogelijk deze week nog, wordt bereikt. En dat de euro daarna minder waard wordt dan de dollar. Voor het laatst kwam die situatie voor in 2003.
Wat zegt dit? Het gaat over de euro, maar ook over de dollar.
:format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2020/03/schinkel-maarten-online-artikel.png)
Eerst de Europese kant van het verhaal. Sommige analisten voorspellen al maanden dat pariteit in zicht komt. Dit omdat de Russische invasie van Oekraïne een forse klap betekent voor de economische groei in Europa. Het Institute of International Finance, een club van grote banken, voorzag in maart al dat de eurokoers in dollars onder de 1 zou gaan zakken. Als de economie in een valutagebied het slechter gaat doen, worden beleggingen in die munt minder waard. De munt zelf daalt dan mee.
De laatste weken – en zeker de laatste dagen – is de discussie over een nakende recessie in Europa opgelaaid. De hoge inflatie raakt de koopkracht van consumenten, die minder gaan uitgeven. Daar bovenop komen dreigende, mogelijk ernstige, tekorten aan (Russisch) gas. Duitsland, het economisch motorblok van Europa, maakt zich grote zorgen over de gastoevoer aan zijn industrie.
ECB trager dan Fed
Behalve de recessiedreiging speelt ook mee dat de Europese Centrale Bank in vergelijking met de Amerikaanse Fed traag is met het verhogen van de rente om de inflatie te temmen. De rente in de eurozone gaat deze maand voor het eerst omhoog, terwijl de Fed al sinds maart de rente aan het ophogen is. Hoe lager ergens de rente is, hoe minder beleggingen er naar verhouding renderen – en ook dát drukt de koers van de munt.
Dan de Amerikaanse kant van het verhaal. Ook daar speelt recessiegevaar, alleen zijn de VS vanwege hun ligging minder vatbaar voor de effecten van de oorlog in Oekraïne. Amerikaanse banencijfers vorige week waren verrassend positief en sterken bij valutahandelaren de overtuiging dat de Fed de rente agressief zal blijven verhogen om de inflatie te temmen.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data86905187-59c008.jpg)
Verder heeft de dollar op de financiële markten de reputatie van ‘veilige haven’. In tijden van grote onrust profiteert de dollarkoers altijd van kapitaal dat naar de VS stroomt. Niet alleen uit Europa, maar ook van elders, zoals uit opkomende landen. Andere ‘veilige havens’ zijn de Zwitserse frank en de Japanse yen. De Zwitserse frank is sinds vorige week duurder dan de euro. Wie deze zomer op vakantie gaat in het toch al dure Zwitserland, kan zijn borst natmaken.