Kunstenaar Remy Jungerman krijgt Heinekenprijs voor Kunst

Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Kunst 2022 De Heinekenprijs voor Kunst, de omvangrijkste Nederlandse prijs voor beeldend kunstenaars, gaat dit jaar naar kunstenaar Remy Jungerman. Hij maakt installaties waarin hij Winti-rituelen verbindt met westers modernisme.

Remy Jungerman ontvangt de Heinekenprijs voor de kunst 2022.
Remy Jungerman ontvangt de Heinekenprijs voor de kunst 2022. Foto Bram Belloni

Kunstenaar Remy Jungerman krijgt de Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Kunst 2022 uitgereikt. De Heinekenprijs is de grootste prijs voor beeldend kunstenaars in Nederland: er is een geldbedrag van 100.000 euro aan verbonden, waarvan de helft is bestemd voor een nieuw kunstproject.

Remy Jungerman (Suriname, 1959) studeerde aan de Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs in Paramaribo in Suriname en vervolgde zijn opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. In zijn sculpturen, schilderijen en installaties vermengt hij tradities, rituelen en materialen uit Afrika en Noord- en Zuid-Amerika met de beeldtaal van het Westerse modernisme. Een centrale rol speelt winti, de religie van de Marrons, nazaten van ontsnapte totslaafgemaakten die leven in het regenwoud van Suriname. De jury van de Heinekenprijs roemt Jungermans werk als „visueel abstract” maar tegelijk „fysiek en gegrond”. Het „lukt het hem telkens weer om beeldelementen uit verschillende tradities op oorspronkelijke wijze te combineren.”

Remy Jungerman, Visiting Dieties, 2018-19. (textiel, kaolien, geverfd hout, meranti tafelpoten (58), droge rivierklei, nagels, garen, watermonsters, 975 x 340 x 260 cm, collectie: Kunstmuseum Den Haag) Foto Aatjan Renders

Rituelen

Jungerman heeft veel geëxposeerd in binnen- en buitenland. Afgelopen maanden was in het Stedelijk Museum in Amsterdam onder de titel Behind The Forest een grote overzichtstentoonstelling met zijn werk te zien. De kunstenaar ziet het proces in het atelier als een ritueel, vertelde hij destijds in een interview met NRC, „zeker als ik grijp naar materialen of kleurelementen die verwijzen naar winti. Je bent in je eentje, in constante communicatie met het materiaal. Tijdens het werken gebruik ik veel water, textielsoorten en kaolien (porseleinklei). Vergelijk het met het gebruik van een altaar, wat overblijft als je wegloopt, het beeld van dat residu.”

Lees ook dit interview met Remy Jungerman van vorig jaar: ‘Mijn betovergrootoom was een groot strijder’

In 2019 vertegenwoordigde Jungerman samen met Iris Kensmil Nederland op de Biënnale van Venetië met de presentatie Measurement of Presence. Daar liet Jungerman onder meer Visiting Deities zien: een enorme tafel, geïnspireerd op de ‘kabra tafra’ uit de Winti-religie: een offertafel voor de voorouders. Daarboven hingen drie abstracte sculpturen, geïnspireerd door rituele objecten, waarin ook de geometrische vormen van De Stijl terugkomen.

Het prijzengeld van de Heinekenprijs gaat Jungerman gebruiken voor onderzoek naar de Gee’s Bend quilts, dekens gemaakt door vrouwen uit de geïsoleerde Afro-Amerikaanse gemeenschap Gee’s Bend. Zij gebruiken vergelijkbare geometrische patronen als Marrons op schouderdoeken.

De Heinekenprijs is in 1964 in het leven geroepen door Alfred H. Heineken (1923-2002) en wordt gefinancierd door twee gerelateerde stichtingen. De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen is tegenwoordig verantwoordelijk voor het selectieproces. Eerdere winnaars waren onder anderen Ansuya Blom (2020) en Erik van Lieshout (2018). De prijs voor Jungerman wordt uitgereikt tijdens een bijeenkomst in het Muziekgebouw aan ‘t IJ in Amsterdam op 29 september.