Twee Stabat Maters die als dag en nacht zijn

Honderden zijn er: toonzettingen van het middeleeuwse Latijnse gedicht Stabat Mater, over het verdriet van moeder Maria, staand onder het kruis waaraan haar zoon sterft. Hedendaagse verklankingen omvatten vaak een bredere context van rouw om het verlies van een kind of een dierbare. Hoe verschillend componisten met deze tekst omgingen, blijkt wel als je twee recente opnamen naast elkaar legt: het verstilde verdriet overheerst Vivaldi’s bespiegelingen (1712), waar Rossini alle vocale en orkestrale krachten aanroept in een waar operadrama (1841).

De Poolse countertenor Jakub Józef Orlinski houdt met zijn soepele stem het verdriet in Vivaldi intiem en dicht aan het hart, maar schetst ook een beeld van onverdraaglijke eenzaamheid. Dirigent Gustavo Gimeno heeft in Rossini meer dramatische pijlen om het hart te raken. En ze zijn stuk voor stuk raak. Hier wordt compassie maar ook woede gedeeld, het grimmige ‘Amen’ trilt nog lang na.