Analyse

‘Stabiele’ cryptomunt Terra stort ineen

Cryptohandel Eén zogenaamd ‘stabiele’ cryptomunt, de Terra, is door haar hoeven gezakt en trekt andere valuta mee in een ‘dodelijke spiraal’.

Op de Crypto Expo in Thailand monitort een exposant data over cryptovaluta. Elke cryptomunt kan zich ‘stabiel’ laten noemen, ook zonder enige garantie op een daadwerkelijk stabiel systeem.
Op de Crypto Expo in Thailand monitort een exposant data over cryptovaluta. Elke cryptomunt kan zich ‘stabiel’ laten noemen, ook zonder enige garantie op een daadwerkelijk stabiel systeem. Foto Rungroj Yongrit / EPA

„Ik voel jullie pijn.”

Do Kwon, oprichter van het cryptobedrijfje Terralabs uit Singapore, reageerde via Twitter op de woedende reacties van beleggers.

Die zagen de waarde van Kwons zogeheten stabiele munt, de Terra, kelderen. Dat ging zo hard en zo onverwacht dat ook andere stabiel geachte cryptomunten wankelden en de bitcoin verder onderuitging.

Een cryptocrash, dus. Een van de grootste tot nu toe.

De cryptomarkt zit vol imploderende en frauduleuze munten. Maar Terra leek betrouwbaar: het was tot afgelopen weekeinde een van de populairste stablecoins – een munt waarvan de waarde in theorie is gekoppeld aan de dollar.

Vorige week bedroeg de marktwaarde van Terra nog 18,5 miljard dollar. Toen een grote belegger zich terugtrok, daalde de waarde razendsnel tot 4 miljard dollar.

Grote schommelingen zijn gebruikelijk in de cryptowereld, maar je verwacht ze niet bij munten die zich ‘stabiel’ noemen. Een stablecoin als Terra (afgekort als UST) is gekoppeld aan de waarde van werkelijke valuta – meestal de dollar.

Maar die koppeling moet wel gedekt zijn door echte dollars of ander onderpand, zoals staatsobligaties. Als mensen weer van de cryptomunt af willen, krijgen ze hun geld terug.

Dat lukt bij Terra niet meer. De valutareserves zijn onvoldoende om de waarde gelijk te houden aan die van de dollar. Elke ingelegde dollar is nu minder dan 40 cent waard – de exacte waarde kan per uur verschillen, want de koers stuitert op en neer.

Terra’s onderpand bestaat uit andere cryptovaluta, ruim de helft bitcoins. Dalen die in waarde – en dat kan hard gaan – dan moeten de reserves worden aangevuld.

Do Kwon probeert met een reddingsplan nieuwe reserves aan te voeren, maar hij moet hozen met een lekke emmer: ook de koers van de bitcoin daalt en meer van zijn beleggers willen hun echte dollars terug. Zo ontstaat een ‘dodelijke spiraal’ die de koers nog meer onder druk zet.

Beurswaakhond doet onderzoek

Terra belooft stabiel te zijn omdat een algoritme ervoor zorgt dat de twee munten (de ‘Luna’ en de ‘Terra’) elkaar in evenwicht houden. Daardoor worden fluctuaties in vraag en aanbod opgevangen en zou de waarde van de Terramunt (TerraUSD) altijd 1 dollar blijven.

Tot zover de theorie. In de praktijk is het algoritme niet in staat een grote koersbeweging te absorberen. Het lijkt erop dat een grote belegger een bewuste ‘aanval’ uitvoerde: eerst groots investeren en daarna verkopen, om vervolgens te profiteren van de koersdaling. Door te gokken op een toekomstige waardeverlaging (‘short gaan’) kun je geld verdienen.

Al twee jaar geleden wezen experts op de zwakheden van het onderliggende model van Terra. Maar elke cryptomunt kan zich stabiel noemen, ook al is er geen enkele garantie op de stabiliteit van het systeem.

Dat is de reden dat toezichthouders zich meer met de cryptomarkt willen bemoeien. De Amerikaanse beurswaakhond kondigde een onderzoek aan naar het Terra-debacle.

Klaas Knot, president van toezichthouder De Nederlandsche Bank, pleitte in een toespraak in Madrid, afgelopen woensdag, voor meer maatregelen om ongedekte cryptobeleggingen en stablecoins te reguleren.

Lees ook dit artikel uit 2021: CPB-directeur: Nederland moet cryptovaluta verbieden

Mark Nuvelstijn, mede-oprichter van de Nederlandse cryptobeurs Bitvavo, kan zich niet herinneren dat hij ooit zo’n grote munt in elkaar heeft zien storten.

Bitvavo is een van de Nederlandse platforms die Terra verhandelen. „Des te meer reden om onze klanten duidelijk te maken dat je voorzichtig moet zijn met het investeren in crypto’s en in Terra specifiek”, zegt Nuvelstijn. Zelf zegt hij ook voor enkele honderden euro's geïnvesteerd te hebben in Terra.

De meeste beleggers in cryptovaluta zijn volgens Nuvelstijn mensen die met relatief kleine bedragen transacties uitvoeren. Daardoor zijn ze ook gevoelig voor de koersbewegingen die grote beleggers maken.

De paniek bij Terra verzwakt het vertrouwen in andere cryptomunten. Zeker omdat sommige beleggers hun zogenaamd stabiele Terra-tegoeden gebruikten als een onderpand voor nieuwe cryptoleningen.

De koersval van de bitcoin zet door; sinds de laatste piek in november 2021 verloor de bitcoin bijna de helft van zijn waarde. Tether, een stablecoin die wel ís gedekt met echte reserves, wankelde door beleggers die uitstappen. Tot nu toe krijgen zij wel hun geld terug.