Kuipers: opnieuw miljarden aan corona-uitgaven niet rechtmatig

Ook over 2021 was bij miljarden euro’s aan uitgaven en verplichtingen rondom de bestrijding van het coronavirus sprake van onrechtmatigheden. Dat schrijft minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, D66) donderdag aan de Tweede Kamer. Wel is het bedrag lager dan in 2020, terwijl er meer is uitgegeven.

Van de 8,2 miljard euro die werd uitgegeven aan coronabestrijding en -preventie was afgelopen jaar bij 1,7 miljard euro sprake van fouten of onzekerheden, schrijft Kuipers. Van de 9,9 miljard aan verplichtingen – overeenkomsten die tot langer lopende uitgaven leiden – was 3,7 miljard onvoldoende rechtmatig. In 2020 lagen die aantallen hoger. Toen was bij 2,1 van de 5,1 miljard euro aan corona-uitgaven sprake van fouten of onzekerheden, becijferde de Algemene Rekenkamer. Van de verplichtingen (7,9 miljard euro) kon toen 5,4 miljard niet correct worden verantwoord.

Soms snel schakelen

Kuipers schrijft dat het in 2021 weliswaar beter ging met het financieel beheer, maar dat het van belang is dat dat beheer nu „ook structureel wordt versterkt en geborgd”. Ook vorig jaar zorgde het onvoorspelbare verloop van de pandemie ervoor dat het ministerie soms snel moest schakelen, aldus de minister, en daarom „noodgedwongen” en „om ernstige ziekte en sterfte te voorkomen”, afweek van bijvoorbeeld aanbestedingsregels. Dat was volgens Kuipers onder meer het geval bij het inkopen van zelftests die gratis beschikbaar werden gesteld in het onderwijs.

Een andere door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gemaakte fout is het niet tijdig informeren van de Tweede Kamer. Dit kwam in 2020 nog in de helft van de gevallen voor en vorig jaar slechts bij 2 procent van de uitgaven en betalingsverplichtingen. VWS spreekt van ‘fouten’ als wetten of regels niet worden gevolgd. Als er onvoldoende informatie is om een controle uit te voeren, betreft het een ‘onzekerheid’. Dan is niet altijd goed vast te stellen of de uitgaven al dan niet wettelijk tot stand kwamen.

Lees ook dit artikel: Slechte controle op corona-uitgaven, schrijft Rekenkamer. Ook minister Hoekstra krijgt onvoldoende