Tweede Kamer eist opheldering over ontmoedigen uitbreiding IC-bedden

Coronapandemie Dat het ministerie van VWS middenin de coronapandemie uitbreiding van het aantal IC-bedden ontmoedigde, vinden veel Tweede Kamerleden onbegrijpelijk. Minister Kuipers (Zorg, D66) betwist dat er minder IC-bedden zijn gekomen door het gedrag van zijn ambtenaren.

Een speciale Covid-IC-kamer in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.
Een speciale Covid-IC-kamer in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. Foto Ilvy Njiokiktjien

Parlementariërs reageren geschokt op het nieuws dat het ministerie van Volksgezondheid (VWS) midden in de coronacrisis ziekenhuizen heeft ontmoedigd het aantal bedden op de intensive care uit te breiden. Uit onderzoek van NRC blijkt dat sommige ziekenhuizen zelfs het advies kregen IC-bedden te „schrappen” om financiële redenen.

Donderdagochtend heeft de Kamer in een procedurevergadering in grote meerderheid besloten dat minister Ernst Kuipers (Zorg, D66) moet reageren op de onthullingen. GroenLinks noemt het „ronduit stuitend” als een budgetoverschrijding van 22 miljoen euro reden is de uitbreiding van de intensive care te frustreren. „Het is op geen enkele manier uit te leggen dat er minder IC-bedden bijkwamen omdat het kabinet niet het maatschappelijk belang, maar begrotingsregels vooropstelde”, zegt Kamerlid Lisa Westerveld, die een debat hierover wenst. Zij wil weten of de ministers van VWS en Medische Zorg hiervan op de hoogte waren. GroenLinks wil ook weten welke rol de minister van Financiën hierin speelde.

Lees hier het achtergrondverhaal: Ministerie van VWS ontmoedigde ziekenhuizen hun IC uit te breiden

De PVV noemt het handelen van het ministerie „buitengewoon ernstig”. Verbijsterend, zegt Fleur Agema. „Het dogma van de oplopende zorgkosten werkt allesverlammend. Zaken die geregeld moeten worden, worden steevast niet geregeld.” Agema: „Het gevolg is de zwaarste lockdown van Europa eind 2020, en als enig land van Europa in een lockdown eind 2021.” Zij pleit voor structureel meer ziekenhuiscapaciteit.

‘Heel heftig’

Maarten Hijink van de SP noemt het „heel heftig” dat de capaciteit van de intensive care onder politieke druk wellicht kleiner is geweest dan ze had kunnen zijn. „Je had dus misschien meer patiënten kunnen opvangen, waardoor dan minder strenge maatregelen nodig waren geweest. En dus ook misschien minder reguliere operaties uitgesteld hadden hoeven worden. Dit vraagt om meer onderzoek. Wat zijn de gevolgen van dit beleid geweest? Wat was er gebeurd als er niet zo was geknepen?”

Hijink noemt het „belachelijk” en „onvoorstelbaar” dat het ministerie middenin de crisis zo zat te „muggenziften” om 22 miljoen euro, nog geen promille van de jaarlijkse uitgaven aan ziekenhuizen.

Coalitiepartij VVD is ook kritisch en wenst uitleg van de minister. VVD-parlementariër Judith Tielen: „De coronacrisis heeft veel van de zorg gevraagd. Dan is het heel frustrerend om te lezen dat er in een crisis gesteggeld wordt over financiering, papieren werkelijkheden, en naar elkaar wordt gewezen in plaats van samengewerkt. En ik wil dan ook weten van de minister hoe het kan dat het ministerie in plaats van samen te werken met de ziekenhuizen, vooral bezig is geweest met moeilijk doen. En waarom?” Het CDA spreekt van „een verontrustend bericht”.

Reguliere zorg

Minister Ernst Kuipers (Zorg, D66) reageerde donderdagmiddag in de wandelgangen van het parlement. Hij betwist dat er minder IC-bedden zijn gekomen door het gedrag van zijn ambtenaren. „De insteek is altijd geweest zoveel mogelijk IC-bedden, hoe meer hoe beter. Maar wel zo dat het zo min mogelijk ten koste gaat van de reguliere zorg.” Hij benadrukte dat het voor het voorkomen van een lockdown niet uitmaakt of er meer of minder IC-bedden zijn.

Wybren van Haga van BVNL heeft een spoeddebat aangevraagd. Hij zegt in een schriftelijke verklaring furieus te zijn. „Geld is voor de beleidsmakers van dit land dus belangrijker dan mensenlevens.” Met het advies ziekenhuizen bedden te schrappen, heeft het kabinet volgens Van Haga „mensen keihard de dood ingejaagd. Zo omgaan met doodzieke coronapatiënten is onvergeeflijk.” Maarten Goudzwaard van JA21 diende donderdagochtend een reeks Kamervragen in.

Met medewerking van Pim van den Dool