Israëlische militairen hebben volgens de televisiezender Al Jazeera woensdagochtend zijn Palestijnse correspondent Shireen Abu Akleh „in koelen bloede” doodgeschoten. Ze werd getroffen door een kogel in het hoofd. Ooggetuigen, onder wie een andere Palestijnse journalist die zelf gewond raakte, melden dat het Israëlische leger zonder enige waarschuwing vooraf het vuur opende op de 51-jarige Abu Akleh en een groepje collega’s.
Het incident, dat direct is uitgegroeid tot een nieuwe twistappel tussen de Palestijnen en Israël, speelde zich af in een vluchtelingenkamp bij Jenin, een Palestijnse stad op de Westelijke Jordaanoever. Bijna dagelijks doet het Israëlische leger de laatste weken juist in het kamp invallen, naar eigen zeggen om ‘terroristen’ op te pakken. Die invallen gaan dikwijls gepaard met veel geweld. Soms ook komt het tot schietpartijen tussen het leger en bewapende Palestijnen. Verscheidene recente aanslagen in Israël werden gepleegd door mannen die uit Jenin en omgeving afkomstig waren.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data85631801-9f8cc1.jpg|https://images.nrc.nl/KrU2AcO4o1Hdt9F7gIssOzEQ328=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data85631801-9f8cc1.jpg|https://images.nrc.nl/2AGjiA2iw79BgmOiOPPwTqMz8v0=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data85631801-9f8cc1.jpg)
Ondanks de talrijke botsingen tussen het Israëlische leger en Palestijnen is het betrekkelijk zeldzaam dat journalisten in de Palestijnse gebieden worden gedood. Het Comité voor de Bescherming van Journalisten in New York telde tussen 1992 en begin deze week in totaal achttien van zulke gevallen.
Het in Qatar gevestigde Al Jazeera sprak in een verklaring woensdag van „een schaamteloze moord”. Abu Akleh droeg volgens de zender een veiligheidsvest dat duidelijk aangaf dat ze tot de media behoorde. „Wij beloven plechtig de daders juridisch te vervolgen”, zei de zender, „hoe hard ze ook proberen hun misdaad te verheimelijken, en voor de rechter te brengen.”
Onnauwkeurig gemikt
Israël betwistte de weergave van de feiten van de Palestijnse journalisten. Volgens legerwoordvoerders hadden de journalisten zich in de buurt opgehouden van bewapende Palestijnen die begonnen te schieten en onnauwkeurig zouden hebben gemikt. Er zou zelfs sprake zijn geweest van „massaal geweervuur” van Palestijnse zijde. Premier Naftali Bennett verklaarde hierom – zonder verdere bewijzen – dat er „een aanzienlijke kans is dat bewapende Palestijnen, die in het wilde weg vuurden, degenen waren die de ongelukkige dood van de journalist veroorzaakten.”
Ali al-Samoudi, de journalist en ooggetuige die zelf in de rug gewond raakte, zei echter dat er helemaal geen bewapende Palestijnen bij hen in de buurt hadden gestaan op het moment dat de Israëliërs het vuur openden. „Ze vroegen ons niet om weg te gaan en ze vroegen ons niet om op te houden [met filmen]. Ze schoten op ons. Een kogel raakte mij en een andere Shireen. Ze schoten haar in koelen bloede dood”, aldus Samoudi vanuit het ziekenhuis in Jenin tegen persbureau Reuters. Ook een aanwezige AFP-fotograaf bevestigde deze versie.
De Israëliërs boden de Palestijnse Autoriteit, die Jenin en omgeving formeel bestuurt, aan om gezamenlijk autopsie op Abu Akleh’s lichaam uit te voeren. Maar volgens Bennett wees de Palestijnse Autoriteit dit aanbod van de hand. Door schade en schande wijs geworden, hebben de Palestijnen in het algemeen weinig vertrouwen meer in zulke Israëlische onderzoeken. De Palestijnen doen het liever zelf.
Geraakt door een kogel
Het Amerikaanse persbureau AP memoreerde woensdag hoe in 2018 een van zijn Palestijnse verslaggevers, Rashed Rashid, in de Gazastrook in de enkel door een kogel werd geraakt. Alles wees erop dat die afkomstig was van het Israëlische leger maar de Israëlische strijdkrachten hebben dat nooit willen toegeven. Tijdens een korte oorlog tussen Hamas en Israël bombardeerde de Israëlische luchtmacht ook een gebouw in de stad Gaza waar AP en Al Jazeera beide kantoor hielden. Hamas zou volgens de Israëliërs het gebouw hebben gebruikt als commandocentrum. Vooraf was er echter een waarschuwing gegeven, waardoor hierbij geen gewonden vielen.
De 51-jarige Abu Akleh was een gerespecteerde journalist en werkte al twintig jaar als correspondent voor de Arabische afdeling van Al Jazeera. Ali al-Samoudi, die haar woensdag vergezelde, werkt als producer voor Al Jazeera.
Na haar dood werd Abu Akleh als een martelaar voor de Palestijnse zaak door een menigte in Jenin weggedragen, haar lichaam omwikkeld met een Palestijnse vlag en haar veiligheidsvest. Deze donderdag zou ze een officiële begrafenis krijgen in Ramallah, de administratieve Palestijnse hoofdstad. De Palestijnse leider Mahmoud Abbas zal daar ook bij aanwezig zijn. De Palestijnse Autoriteit spreekt eveneens van moord en stelt Israël verantwoordelijk voor Abu Akleh’s dood.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/05/data85249124-ce3aa9.jpg)