Piemels op tv, helaas niet meer dan een verkooptruc

Vroeger zag je ze zelden, plots zijn ze overal. Piemels op tv. Klein, groot, dik, dun, al dan niet voorzien van een flinke toef schaamhaar en steeds in volle glorie, zij het dan in slappe staat. Op Amerikaanse streamingdiensten is het tijdperk van de penis is aangebroken. Dat is een aanzienlijke bijstelling, maar helaas nog niet de langverwachte gelijkmaker tussen de seksen.

Tot eind jaren vijftig gold op het Nederlandse scherm een ongeschreven mediacode waardoor onder druk van bovenaf werd afgezien van onfatsoenlijk taalgebruik, revolutionaire muziek en openlijke seksualiteit. Dat veranderde stukje bij beetje. In 1967 was de eerste volledig naakte vrouw te zien, Phil Bloom, die in het satirische Hoepla de natie choqueerde door in haar blootje de krant te lezen. Ze werd gevolgd door velen, waaronder de incidentele man. Functioneel en minder functioneel naakt, inclusief bengelende plassers, zou later zelfs bijna kenmerkend worden voor de Nederlandse film.

Relatief kuis

Desalniettemin is ons televisiescherm relatief kuis gebleven. Dat komt vooral dankzij Amerikaanse regelgeving, waarvandaan wij immers veel populaire cultuur importeren. Federale wetgeving verbood en verbiedt het uitzenden van obscene, indecent and profane content. De Federal Communications Commission (FCC) ziet toe op naleving. Wat onzedelijke inhoud precies is, wordt niet gespecificeerd. Een rechter zei ooit ‘I know it when I see it’ en deze vuistregel staat nog altijd op de FCC-website.

Naast wetgeving hebben Amerikaanse mediamakers ook te maken met adverteerders. Die willen hun ketchup en kauwgum verkopen aan zoveel mogelijk mensen en dus niemand voor het hoofd stoten. Rond een serie met bloot zullen zij niet snel zendtijd kopen en daarom maken televisienetwerken als ABC, CBS en NBC brave series.

Zoveel mogelijk seks

Voor abonnementsdiensten is dit anders, zij vallen buiten FCC-bereik. Streamingservices als Netflix en Prime zijn bovendien niet afhankelijk van adverteerders. HBO staat zelfs bekend om wat wel ‘most objectionable programming’ wordt genoemd, series met expres zoveel mogelijk gevloek, naakt en seks. Op deze manier onderscheidt de zender zich van de brave netwerken en spreekt de dienst een specifiek publiek aan. Gek genoeg wordt seks dan niet gezien als gratuit of plat, maar juist als grensverleggend en progressief.

Dat naakt betrof dan wel vrouwelijk naakt. Game of Thrones bevat naar het schijnt slechts zeven piemels tegenover 134 borsten. Hoewel dus niet verboden, werd het mannelijk geslachtsorgaan blijkbaar nog te overdonderend geacht voor de stoere kijker. Daar is nu verandering in gekomen. Mede door de felle competitie tussen de verschillende aanbieders lijkt het opeens alsof er niets meer uitkomt zonder prominente penissen. Normal People, The White Lotus, Scenes from a Marriage, Sex Education, The Boys, The Marvelous Mrs. Maisel, Sex/Life – allemaal titels van de afgelopen jaren waarin piemels frontaal in beeld komen. In seizoen 2 van Euphoria, nu in Nederland te zien op HBO Max, zit een kleedkamerscène met meer dan dertig jongeheren, in de nieuwe serie Minx van dezelfde zender zit een montage van zoveel pielen dat ik gestopt ben met tellen.

Grote gelijkmaker

Dat is te bezien als grote gelijkmaker. Heteromannen zijn niet de enige kijkers en andere ogen willen ook wat. Werd voorheen alleen het lichaam van de vrouw gebruikt om spullen aan de man te brengen, zetten streamingdiensten nu de snikkel in om hun abonnementen te verkopen. Gelijke rechten, gelijke objectificatie.

Lees ook: De serie ‘Pam & Tommy’ is een wilde rit met een boodschap

Maar helaas werkt het niet zo. Betaalzenders gebruiken de penis wel om cool te doen, maar het effect van een slappe lul is anders dan dat van een parmantige tiet. Het is komisch en kolderiek, eerder aandoenlijk dan opwindend. Neem Pam and Tommy (Disney+). Daarin zit een scene waarin Tommy Lee’s lid tegen hem praat. Dat is niet te vergelijken met de hijgerige blik waarmee de camera Pamela Andersons lichaam vat.

Ondanks de komische aandoenlijkheid blijft de piemel evenwel geassocieerd met seks. De parade van penissen is immers bedoeld om te schokken, om objectionable te zijn. Daarmee is de explosie op televisie niets meer dan een verkooptruc, aangenaam voor de liefhebber maar zonder nadere politieke, emancipatoire waarde. Die is er pas als de fallus geen spektakel meer is, wanneer piemels zowel gewoon als geil verbeeld worden. Mensen – en dus ook mannen – zijn nu eenmaal bloot zonder kleren. Soms is dat prikkelend, en soms kijk je er niet van op.