De dertigjarige Brabander Jos L. is een grote onbekende als in februari 2021 zijn naam valt bij een uitzending van het televisieprogramma Opsporing Verzocht. De politie brengt L. in verband met de verdwijning van Naima Jillal, een Marokkaans-Nederlandse vrouw die een prominente rol heeft in de Nederlandse cocaïnemaffia. Voor haar leven wordt gevreesd omdat ze sinds haar verdwijning anderhalf jaar eerder niet meer is gezien.
Een paar dagen later meldt De Telegraaf dat de naam van Jos L. voorkomt in een dossier over een serie moorden die volgens justitie en politie werden gepleegd door leden van motorclub Caloh Wagoh in 2017, mede in opdracht van Ridouan Taghi. Jos L. blijkt voluit Joseph Johannes L. te heten en is geboren op 1 juli 1991. Zijn bijnaam luidt Bolle Jos of Josje Breda, vermoedelijk naar zijn geboorteplaats. In dat onderzoek wordt Bolle Jos in verband gebracht met een tweetal moorden die te maken lijken te hebben met cocaïnesmokkel via de haven van Antwerpen.
Hard bewijs ontbreekt. Jos L. wordt dus niet vervolgd. Volgens zijn advocaat Guy Weski ontkent zijn cliënt iedere betrokkenheid bij onderwereldmoorden. Maar het stuk in de grootste krant van Nederland betekent het einde van zijn anonimiteit. In het criminele milieu wordt in die tijd met enig ontzag over hem gesproken als „iemand die veel geld verdient met cocaïnesmokkel en die niet wars is van geweld”.
Het Openbaar Ministerie heeft Jos L. op de Nationale Opsporingslijst gezet, werd dinsdag bekend, nadat hij eind vorig jaar al door België op de opsporingslijst van Europol is gezet. Onderzoek naar zijn verblijfplaats in onder andere Turkije, heeft vooralsnog niets opgeleverd.
‘Wilt u wat investeren broer?’
De gewelddadige reputatie van Jos L. lijkt te worden bevestigd in een onderzoek van de Belgische opsporingsautoriteiten naar een aantal gevallen van cocaïnesmokkel via de haven van Antwerpen. Uit versleuteld berichtenverkeer dat leesbaar is gemaakt na de hack van cryptotelefoonaanbieder Sky Ecc leidt de Belgische politie af dat Jos L. betrokken is bij twee cocaïnetransporten naar Antwerpen die door uithalers veilig moeten worden gesteld.
Bij een eerste transport gaat het mis omdat een brandwacht in een auto staat te posten vlak bij de container waarvan de bodem is gevuld met bijna vijfhonderd kilo cocaïne. Als de uithalers van Jos L. worden gewaarschuwd door een corrupte havenmedewerker, aarzelt L. geen moment. „We hebben het busje gegijzeld”, appt hij aan zijn corrupte contactpersoon die voor zijn werkzaamheden 150.000 euro ontvangt.
De brandwacht vertelt later aan de politie dat hij door vijf mannen uit zijn auto is gesleurd en ernstig is mishandeld. Als ze de man een zak over zijn hoofd willen trekken, rukt hij zich los en springt hij in paniek het koude water in. Als hij uren later de politie alarmeert zijn de mannen van Jos L. nog altijd in de weer met slijptollen om de bodem van de container open te krijgen. Zij vluchten het haventerrein af als ze politiesirenes horen. „Idioten”, appt Jos L.
Justitie ziet Jos L. als een van de hoofdrolspelers bij omvangrijke cocaïnehandel
Hoewel hij die nacht bijna vijfhonderd kilo cocaïne – naar schatting 12,5 miljoen euro – kwijtraakt, gaat Jos L. diezelfde dag aan de slag met een nieuw transport. Hij vertelt via zijn Sky-telefoon aan een man met de bijnaam Tetris dat binnenkort op twee plekken in Latijns-Amerika 550 kilo wordt geladen. „Wilt u wat investeren broer?”, vraagt Jos, die zich dan verschuilt achter de naam El Presidente.
In de dagen daarna worden de details van de deal besproken en geeft L. een nieuw telefoonnummer door met de bijnaam El Ganador; De Winnaar. Die alias werkt maar even: Jos L. meldt op 1 september 2020 dat Sky is gehackt. Dat is opvallend aangezien het nog een half jaar duurt voordat de Belgische justitie de ontmanteling van Sky bekendmaakt. Jos L. stapt over op een ander systeem: Cyphr. Daardoor verliest de politie zicht op zijn berichten. Omdat zijn handlangers de tip van L. niet serieus nemen, stelt de politie op basis van hun Sky-berichten dat het transport van 550 kilo rond 20 september door de haven is geloodst: „alles ingeladen, hij gaat sporen wissen”.
In Colombia onderschept
Mede dankzij dit soort bevindingen ziet justitie Jos L. als een van de hoofdrolspelers bij de grootschalige import en export van cocaïne en het witwassen van het geld dat daarmee wordt verdiend. Bovendien is hij vermoedelijk betrokken bij ernstige geweldsmisdrijven zoals de verdwijning en dood van Naima Jillal. Die beschuldiging baseert het Openbaar Ministerie op versleutelde telefoonberichten.
Deze verdenking komt precies een week nadat onderzoeksbevindingen zijn toegevoegd in de Marengozaak naar een telefoon die is gevonden in het appartement waar Ridouan Taghi in 2019 is aangehouden in Dubai. Op dat toestel zijn foto’s gevonden van Naima Jillal, naakt in een stoel en op haar buik op de vloer. Het staat niet vast wie dat toestel heeft gebruikt en hoe die foto’s op dat toestel terecht zijn gekomen. Taghi ontkent dat hij de gebruiker is en ontkent betrokkenheid bij de ontvoering en dood van Jillal.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data68116888-db6e3b.jpg)
De combinatie van gegevens voedt in het criminele milieu echter een al langer lopend gerucht dat de verdwijning van Naima Jillal iets te maken heeft met een cocaïnetransport van Jillal dat in 2019 in Colombia is onderschept. Boze investeerders zouden haar ter verantwoording hebben geroepen.
Was Bolle Jos misschien een van die investeerders? En waarom lag het toestel met de foto’s van Jillal in het appartement van Taghi in Dubai? Het antwoord op die vragen, zal vermoedelijk pas komen nadat Jos L. is aangehouden. En dat geldt ook voor dat andere mysterie: waar is het lichaam van Naima Jillal?