Grijp ik in als mijn kinderen ruziemaken?

Vader: „Ik ben een alleenstaande vader van een dochter van 16 en een zoon van 18. Twee kinderen zijn al het huis uit. Toen mijn vrouw nog leefde was het duidelijker welke rol we hadden als de kinderen ruzie hadden. Als alleenstaande ouder vind ik dat moeilijker, omdat het al snel lijkt of ik partij kies. Wanneer moet ik me met de ruzies tussen de kinderen bemoeien, en hoe doe ik dat dan? En hoe leer ik ze goed ruziemaken, en het conflict weer bijleggen?”

Zelf oplossen

Kirsten Buist: „Goed leren ruziemaken is heel belangrijk. Bekijk eerst waar de ruzies over gaan en bespreek dat met de kinderen. Puberruzies gaan vaak over persoonlijke ruimte; van die typische achterbankruzies als: ‘Je ademt op me!’ Het is voor pubers belangrijk dat hun ruimte en privacy gerespecteerd worden.

„In dit geval kunnen ook negatieve gevoelens over het overlijden van hun moeder meespelen. De puberteit is een periode vol veranderingen. Het verlies van hun moeder kan ineens weer extra gevoeld worden omdat ze deze veranderingen niet met haar kunnen delen, of zonder haar steun moeten doormaken.

„Het is goed om niet meteen in te grijpen, geef hun de kans om het zelf op te lossen. Stuur pas bij zodra het uit de hand dreigt te lopen, bijvoorbeeld als het fysiek wordt, of de opmerkingen te kwetsend zijn. Zeg: ‘Ik merk dat dit niet goed gaat. Ik stel voor dit gesprek te staken’, of: ‘Ik stel voor dat jullie je over het huis verspreiden, dan komen we er straks op terug.’

„Stimuleer het benoemen van emoties. ‘Als jij dit zegt of doet, voel ik mij zo.’ We moeten niet vergeten dat puberhersenen nog volop in ontwikkeling zijn en dat jongeren zich niet altijd helemaal realiseren wat woorden of daden teweegbrengen bij de ander. Door aan te geven wat het met je doet, vermijd je een welles-nietesdiscussie over de inhoud en leer je hun de consequenties van hun handelen zien.”

Ken uzelf

Inge Marit Wielinga: „Goed met ruzies van je kinderen omgaan, begint bij jezelf. Het helpt om te weten wat jij vroeger zelf thuis hebt meegekregen over hoe je je hoort te gedragen. Dat heeft invloed op hoe jij met conflicten omgaat. Sommige ouders vinden ruzie spannend en willen de boel snel sussen. Terwijl het belangrijk is dat kinderen zelf hun grenzen constructief leren aangeven. Door kennis van je eigen triggers voorkom je ook dat je hun ruzies verergert met je eigen emoties.

„Bemoei je niet met de ruzie tussen je kinderen, maar laat ze het zoveel mogelijk zelf oplossen. Ga niet redden, speel geen scheidsrechter. Tenzij het fysiek, manipulatief of vernederend wordt, dan las je een time-out in.

„Kom op een uit de hand gelopen ruzie terug, en doe dat pas als iedereen rustig is. Vraag de kinderen: ‘Wat gebeurde er nou precies? Wat voelde je? Wat had je nodig? Wat zou je nu willen, waarin zit voor jou de oplossing?’ Het is zo belangrijk dat kinderen leren praten over wat er achter ruzie schuilgaat.

„Kom ook terug op ruzies die ze zélf hebben opgelost. Vraag: ‘Hoe is het nu tussen jullie, hoe hebben jullie het goedgemaakt? Of speelt er toch nog iets?’ Zo krijg je niet alleen zicht op mogelijke wraakgevoelens, maar maak je jongeren er ook van bewust hoe een ruzie bijleggen gaat.”