In het hele land geen enkele NS-trein: ‘Dit méén je niet, dit méén je niet!’

Rond het station de gebruikelijke reuring. Het rent, het rolt, het slentert. Binnen op Amsterdam Centraal kun je gewoon treinkaartjes kopen en klinkt het, vertrouwd: „Beste reizigers, de intercity naar Alkmaar van dertien uur achtenvijftig rijdt niet.” Het is het understatement van de maand.

Want ook de treinen van 14.03 naar Hoofddorp en van 14.05 naar Vlissingen en de 14.08 naar Breda rijden niet. Sterker: deze zondagmiddag rijdt er in het hele land geen enkele NS-trein. Oorzaak is een storing in het IT-systeem, waardoor afwijkingen van de dienstregeling niet digitaal kunnen worden doorgegeven. Niet aan reizigers – op de borden of in de app, maar ook niet intern.

NS kon niet anders dan de hele boel platleggen, zegt een woordvoerder aan de telefoon. Hoeveel reizigers er door de storing zijn getroffen is niet te zeggen, want „we zitten in de opstart na corona”, er was al twee jaar geen ‘normale zondag’ meer. Maar het gaat om zo veel mensen dat vervangend vervoer regelen „niet te doen” is. In een bus passen vijftig passagiers. In een intercity duizend.

Regionale treinen rijden nog wel, al kunnen regiovervoerders hun reizigers ook geen veranderingen in het spoorboekje doorgeven, want daarvoor maken ze gebruik van de systemen van NS. „Gelukkig rijdt Arriva gewoon volgens schema”, zegt een woordvoerder telefonisch. „Maar onze bussen zitten nu overvol, dus er worden wel haltes overgeslagen.”

Lees ook: Zondag helemaal geen treinen meer

Afgeladen bar

Als ze Amsterdam Centraal binnenloopt, schatert een lange blonde vrouw het uit: „Dit méén je niet, haha, dit méén je niet! Kom we gaan met de auto.” En weg is ze. Een ander begint hoofdschuddend op zijn telefoon te scrollen, op zoek naar informatie, die er niet is. Ook de NS-medewerkers met gele hesjes weten niet wanneer de storing verholpen is. Misschien om vijf uur. Misschien eerder. Misschien later. Wel weten ze de weg te wijzen naar de taxi, de metro, of de bus. Reizigers naar Utrecht kunnen bijvoorbeeld met de metro naar Holendrecht en vandaar met bus 120. Internationale treinreizigers blijven beteuterd achter.

In de centrale IJ-passage, waar behalve een afgeladen bar ook een uitgestorven kapperszaak zit, overleggen vijf Duitse toeristen wat te doen. Hun trein van 12.41 uur naar Hannover ging niet, en nu is de vraag of ze hier wachten tot vijf uur (of eerder of later) of een goedkoop hotel zoeken voor de nacht. Ze zouden best nog een etmaal willen blowen, maar één van hen – een brandweervrouw – moet maandag om 06.00 uur beginnen met werken. Die zoekt op haar telefoon een plek in een FlixBus.

Twee anderen van dit gezelschap komen terug van de wc. Die was gratis, tussen aanhalingstekens, want er moest wel voor 3,50 euro een bekertje koffie bij worden gekocht. Belachelijk. Wat Alice Kunze („zonder leeftijd”, met kraaienpootjes) ook stoort is dat alle informatie op het station in het Nederlands geschreven is. „Ik verwacht geen Duits, maar toch wel Engels in een toeristenstad.”

De borden helpen de Nederlandstalige reiziger echter ook niet verder. Een informatiebord laat om en om de volgende mededelingen zien: „NS-dienstregeling nagenoeg weer normaal. Plan uw reis.” „Storing: Geen NS-treinen tot in de avond. Reis niet of zoek andere reismogelijkheden.” „NS-dienstregeling nagenoeg weer normaal. Plan uw reis.” „Storing: Geen NS-treinen tot in de avond. Reis niet of zoek andere reismogelijkheden.” Et cetera.

Oekraïense vluchtelingen

Kim Göransson, een 27-jarige student tandheelkunde, is vanochtend met twee vrienden uit Zandvoort gekomen voor de legendarische glow-in-the-dark minigolf op de Prins Hendrikkade. Op de heenweg hadden ze mazzel, want toen de storing begon reed hun trein door naar de eerstvolgende halte: Amsterdam Centraal. Nu zijn ze hier weer in de hoop op meer geluk. Maar rond half vier meldt NS dat het treinverkeer waarschijnlijk pas rond acht uur wordt opgestart. Dus dit wordt de bus, die elders in de stad vertrekt, en er drie maal zo lang over doet.

Nu niet zo heel erg, maar als het doordeweeks gebeurt, wordt Göransson wel chagrijnig. Volgens haar vriend, die regelmatig forenst tussen Zandvoort en Amsterdam en zojuist verloor met minigolf en (daarom) niet met zijn naam in de krant wil, heeft NS sinds de coronapandemie steeds vaker storingen. „Vet irritant.”

Lees ook over de grote storing van vorig jaar: Treinreizigers accepteren stremming gelaten: ‘Wat moet je anders’

Bij het registratiepunt voor Oekraïense vluchtelingen van het Rode Kruis en de gemeente Amsterdam staan de vrijwilligers met lege handen. Op andere dagen ontvangen ze honderden vluchtelingen per dag, die ze vervolgens doorsturen naar opvanglocaties in het hele land. Nu hebben ze nagenoeg niks te doen. Ze hebben vanochtend wel een zenuwachtige Oekraïense shorttrackster in een taxi naar Schiphol gezet. Tachtig euro vroeg de eerste taxichauffeur. De tweede wilde zestig hebben. De vrijwilligers spreken er schande van.

Over de vluchtelingen die vandaag per trein reizen maken ze zich niet al te veel zorgen – op alle grotere stations zijn dergelijke registratiepunten. En de kans dat de vluchtelingen in een gehucht worden gedropt is klein, want de meesten komen naar Nederland met een internationale trein. Maar goed geregeld is anders.