Plastic voor het eerst gemeten in menselijk bloed

Vervuiling van microplastic is zelfs doorgedrongen tot het menselijk bloed. Dat blijkt voor het eerst uit een nauwkeurige analyse van onderzoekers van de Vrije Universiteit van Amsterdam. Of die verontreiniging schadelijk is, is nog niet duidelijk. De resultaten van het onderzoek verschenen donderdag in het vakblad Environment International.

De wetenschappers onderzochten het bloed van 22 anonieme donoren op sporen van plastic met een zeer gevoelige meetmethode die zij daarvoor speciaal ontwikkeld hadden. Bij driekwart van de donoren bleek het bloed inderdaad polymeren te bevatten, de moleculaire bouwstenen van plastic. Het ging om zeer lage concentraties, gemiddeld 1,6 microgram per milliliter bloed. Het vaakst aangetroffen in de bloedmonsters werden de plasticsoorten polyethyleentereftalaat (PET), polyethyleen (PE) en verschillende soorten polystyreen (piepschuim). Poly-methylmethacrylaat (PMMA) werd in lagere concentraties aangetroffen, en de concentratie polypropyleen (PP) was zo laag dat de concentratie ervan niet nauwkeurig kon worden gemeten.

De onderzoekers schrijven dat ze het liever hebben over „plastic deeltjes” in het bloed, omdat „microplastic” en „nanoplastic” in de wetenschappelijke literatuur wisselende definities hebben. Omdat ze het bloed filterden door een zeef met gaatjes van 700 nanometer is dat de ondergrens voor de gemeten plastic deeltjes in het bloed. Dat is ongeveer een honderdste van de diameter van een menselijke haar.

Wat weten we over al dat plastic in zee?

De bovengrens voor de deeltjesgrootte in dit onderzoek ligt theoretisch bij de diameter van de injectienaald waarmee het bloed werd afgetapt; een halve millimeter.

Plastic deeltjes ontstaan door verkruimeling en slijtage van plastic voorwerpen. De meeste deeltjes die worden aangetroffen in voedingsmiddelen en de omgeving zijn tussen de tien en vijftig micrometer (1 micrometer is 1.000 nanometer). Polyethyleen en polypropyleen worden wereldwijd het meest toegepast in plastic producten. PET wordt veel gebruikt voor flessen en andere verpakkingsmaterialen van voeding, en in kleding (fleece). PMMA ten slotte wordt veel toegepast in protheses, onder meer bij de tandarts.