‘Podcasts kunnen voor ouderen het begin zijn van een lastig gesprek’

De play-knop is lekker groot, net als het lettertype. Voor wie niet bekend is met podcasts is er een Veelgestelde Vragen-sectie op instapniveau. „Hoe werkt dit?”, staat er in grote letters.

Het nieuwe podcastplatform De Luistermap is speciaal gemaakt voor ouderen. Bedenkster Alet Klarenbeek verzamelt podcasts met thema’s die bij ouderen passen, over ouder worden bijvoorbeeld, maar ook thema’ als liefde en persoonlijke ontwikkeling komen aan bod. „Het internet staat vol met podcasts die ouderen aanspreken, en wanneer je goed zoekt zijn er parels te vinden.”

Door het hele land voert programmamaker Klarenbeek al jaren met haar stichting UP! groepsgesprekken met ouderen over onderwerpen waar ze niet vaak over praten, maar wél over piekeren. Bijvoorbeeld over spijt, de dood, vriendschap of vergeving. Ouderen zitten in een levensfase waarin ze zien dat de toekomst steeds korter wordt, en dat roept de vraag op: wat heeft je gemaakt tot wie je nu bent? Soms voer je de mooiste gesprekken aan het einde van iemands leven, vertelt Klarenbeek. „Maar het zou juist zo waardevol zijn om dit soort gesprekken wat eerder te voeren. Het verdiept de band met mensen om je heen.”

Verdieping is wat Klarenbeek ook met De Luistermap wil bieden. „Podcasts moedigen een diepgang aan die in het leven van sommige ouderen mist.”

De Luistermap wordt gemaakt in samenwerking met Leyden Academy en het Jo Visser Fonds, vernoemd naar de oprichtster van een van de eerste verpleeghuizen in Nederland, die ook troostbrieven naar zieke ouderen stuurde, om ze zo bij te staan in een eenzame tijd. „De podcastserie TOEN&NU die we maakten voor het honderdjarig bestaan van het fonds, kan je eigenlijk zien als een eigentijdse vorm van die troostbrieven.”

In die serie komen tien ouderen aan bod die allemaal iets hebben meegemaakt dat een grote invloed op hun leven heeft gehad. Klarenbeek vertelt dat sommige verhalen heftig zijn, maar dat het mooi is hoe mensen er uiteindelijk een positieve draai aan geven. „Je ziet dat mensen altijd een persoonlijke groei doormaken, ook op latere leeftijd.”

Luisteren tijdens een wandeling

De 67-jarige Petra van Smeden is een vaste luisteraar van De Luistermap. Ze vindt het prettig dat het platform gebruiksvriendelijk is. De website is zo ontworpen dat je met één muisklik een podcast kan beluisteren. In het verleden zocht Van Smeden wel podcasts op andere platforms, maar die sloten zowel wat gebruiksvriendelijkheid betreft als de behandelde thema’s niet goed bij haar aan. „Ik vind het nu zo fijn om podcasts te luisteren tijdens het wandelen of strijken, vooral als ik even alleen ben.”

Van Smeden is vooral geïnteresseerd in podcasts over psychologische vraagstukken, zoals de keuzes die mensen in het leven maken. „Een van mijn favoriete podcasts is Kassiewijle, een serie over afscheid en de dood.” Op haar leeftijd denk je nu eenmaal wat meer na over de dood, zegt ze.

Volgens Klarenbeek vervult haar platform een maatschappelijke functie. „Podcasts kunnen een uitnodiging zijn tot een ander gesprek, voorbij de gesprekken over kleinkinderen en het weer.” Soms durven ouderen bepaalde onderwerpen niet aan te snijden. „In gesprekken met familie kan het lastig zijn om over de dood of nare herinneringen te praten, dan kan zo’n podcast een bruggetje zijn.”

Maar volgens Klarenbeek blijft het wel lastig om ouderen te bereiken. „Daarom noemen we podcasts vaak een radiodocumentaire of feuilleton, want die woorden landen beter bij de oudste generatie.”