Leefbaar Rotterdam: Messencontroles – desnoods bij ouders thuis
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logoleefbaarkader.png|//images.nrc.nl/D3_Zkz_MAxeSQZiNoFUhfueh3Xw=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logoleefbaarkader.png)
De partij: De grootste raadsfractie (11 zetels) wil na vier jaar oppositie gráág weer besturen. De vraag is of de partij van de harde aanpak genoeg coalitiepartners kan vinden.
Standpunten: Een schone en veilige stad blijft de prioriteit van Leefbaar. De partij wil een ‘deltaplan georganiseerde misdaad’, ‘hufterboetes’ voor veelplegers, en messengeweld onder jongeren aanpakken – desnoods door controles bij hun ouders thuis.
De Nederlandse cultuur is een ander speerpunt. Leefbaar is tegen „radicale ideologieën, zoals de politieke islam, Black Lives Matter en het woke-gedachtegoed”. Islamitisch onderwijs moet „ontmoedigd” worden.
Er moet een wethouder voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) en ondernemen komen. Bij inkoop en inhuur moet de gemeente „altijd” voorrang geven aan Rotterdamse mkb-bedrijven – over aanbestedingsregels en kosten staat niets vermeld.
Leefbaar was in 2016 een van de coalitiepartijen achter de Woonvisie om goedkope woningen te slopen en woningen voor midden- en hogere inkomens te creëren. Leefbaar vindt nu dat er te veel dure woningen zijn, en wil meer middensegment (koop tussen 265.000-325.000 euro, en maandhuur tussen 710 en 1.060 euro) – hoeveel woningen is niet vermeld.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83051971-41be10.png|//images.nrc.nl/cjt_gOZWbqYFx-6TuR5QCC3dS9c=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83051971-41be10.png)
Lijsttrekker Robert Simons
Het nieuwe Feyenoord-stadion aan de Maas „lijkt [...] niet meer haalbaar”, schrijft Leefbaar met een slag om de arm. De partij wil alternatieve scenario’s verkennen.
De verkeersexperimenten om het autoverkeer terug te dringen, moeten stoppen. Leefbaar pleit voor een nieuwe metrotunnel tussen Kralingse Zoom en Zuidplein.
Het aardgasvrij maken van woningen is onbetaalbaar en dringt de CO2-uitstoot nauwelijks terug, vindt Leefbaar. De maatregelen waarvoor Leefbaar pleit, zijn het isoleren van woningen en meer onderzoek naar kernenergie, thorium en waterstof.
Opvallend: Slachtoffers van homohaat geven in onderzoeken aan dat daders vaak van niet-westerse afkomst zijn, zo staat in het programma. De Rotterdam Pride moet daarom beginnen in de Afrikaanderwijk en niet in de Leuvehaven, vindt Leefbaar.
D66: Bewoners betrekken bij het aardgasvrij maken van woningen
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logod66kader.png|//images.nrc.nl/SSgG-T0uwDeK5Gt4liSLeIIAVoE=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logod66kader.png)
De partij: D66 bestuurt nu twaalf jaar, leunde in het vorige college met Leefbaar naar rechts, in deze coalitie naar links. Bij de landelijke verkiezingen in 2021 haalde D66 de meeste stemmen in Rotterdam. Nu wil D66 „de kroon” van Leefbaar afpakken – dat lijkt te ambitieus.
Standpunten: D66 profileert zich als sociaal-liberale, progressieve, duurzame partij. In 2040 moet Rotterdam klimaatneutraal en circulair zijn, in plaats van in 2050.
Bewoners moeten betrokken worden bij het aardgasvrij maken van woningen. Via een fonds wil D66 20.000 woningen verduurzamen. De discussie over kernenergie is geen taboe meer voor D66.
Net als de PvdA en GroenLinks wil D66 willekeurige bewoners uitloten voor een ‘Rotterdams burgerberaad’ om klimaatplannen te opperen en die ook door te voeren.
De Woonvisie om midden- en hogere inkomens te trekken, die D66 in 2016 mede heeft geïntroduceerd, moet herzien. Concrete percentages of aantallen woningen per segment staan niet in het programma. D66 wil meer doorstroming van sociale naar ‘middenwoningen’ en is „terughoudend” met slopen. Per jaar wil D66 4.000 woningen bouwen en eind 2026 6.000 studentenkamers erbij.
‘Onderwijspartij’ D66 wil vier dagen per week gratis kinderopvang, om taalachterstanden voor de basisschool te voorkomen. De partij pleit voor brede brugklassen met alle niveaus de eerste twee jaar bij elkaar in de klas.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83034919-6b63c9.png|//images.nrc.nl/MHvfiuzkwn1KKqfxokFac_reJaA=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83034919-6b63c9.png)
Lijsttrekker Chantal Zeegers
De toeristenbelasting moet doorvloeien naar cultuur, evenementen en kunst.
D66 wil investeren in preventie van criminaliteit. Gesubsieerde bokslessen moeten jongerengeweld terugdringen. Preventief fouilleren moet stoppen wegens etnisch profileren. D66 wil geen limiet op coffeeshops in de stad, wel op cameratoezicht.
De binnenstad moet autoluw worden, met op straten als de Nieuwe Binnenweg éénrichtingsverkeer voor auto’s. Tussen Feyenoord en Kralingen komt een metro- en fietstunnel. Rotterdam The Hague Airport hoeft niet te sluiten, wel fors minder vliegverkeer.
Opvallend: D66 wil het vergunningenstelsel voor nachthoreca niet alleen openbreken, maar nachtclubs ook erkennen als culturele instellingen of cultureel erfgoed.
50Plus: Tegen ‘megalomane projecten’ zoals het nieuwe Feyenoord-stadion
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logo50pluskader.png|//images.nrc.nl/PbAZs_qf1gYHaGoktJPNxSdlmXg=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logo50pluskader.png)
De partij: Met luide stem voert oppositiepartij 50PLUS van Ellen Verkoelen vanaf 2018 ombudspolitiek. Op de kieslijst staan bekende namen, zoals oud-Leefbaar-raadsleden Hennie van Schaik, Sjef Siemons en Dries Mosch, oud-Feyenoord-voorzitter Jorien van den Herik en de 82-jarige Grarda Pelger uit de gesloopte Tweebosbuurt. Doel: groei naar twee zetels, of drie.
Standpunten: 50PLus had eigenlijk 45Plus moeten heten; de partij legt „het accent op Rotterdammers vanaf 45 jaar”, staat in het programma. Het college moet een wethouder ouderenbeleid krijgen, de gemeente een ambassadeur ouderenwerkloosheid. Ouderen willen „geen zinloze grote hoeveelheden verplichte sollicitaties meer schrijven”; het staat op pagina 17 zelfs twee keer.
50Plus is tegen „megalomane prestigieuze projecten” zoals het nieuwe Feyenoord-stadion en de verbouwing van Museum Boijmans Van Beuningen; dat geld kan beter gaan naar zorg, werkgelegenheid en woningbouw voor alle sectoren.
De marktwerking in de zorg moet verminderen. De partij wil een gemeentelijk basispakket voor thuiszorg, mantelzorgondersteuning en dagbesteding en één zorgloket.
50PLus is voor een betaalbare woningvoorraad en gemengde wijken, en tegen hoogbouw voor alleen de rijken: „Dit college wil koste wat kost van Rotterdam een klein Amsterdam maken.” Aantallen nieuwbouwwoningen, en percentages per segment noemt 50Plus niet.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035487-b6e756.png|//images.nrc.nl/-hogAZ2iaaiHn2eJNd_Ip6DEHfQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035487-b6e756.png)
Lijsttrekker Ellen Verkoelen
Ouderen moeten zich veilig voelen én zijn, dus pleit de partij voor een „keiharde aanpak van straatroven, overlast, inbraken en steek- en schietpartijen” en cameratoezicht.
50PLus wil een autoluwe binnenstad en meer en veilige fietspaden.
Rotterdam The Hague Airport hoeft niet dicht, maar mag zo blijven.
Lijsttrekker Verkoelen is kritisch over achterkamertjesoverleg en de invloed van burgemeester Aboutaleb. 50Plus wil meer dualisme tussen de gemeenteraad en het college, en een gekozen burgemeester.
Opvallend: Vijftigplussers investeren „graag en met veel liefde” in de toekomst van jongeren, staat in het dikke programma (118 pagina’s). Maar het klimaat komt op het eind vrij summier aan bod; het gaat over bomen, afval en nauwelijks over CO2 . De partij werkt aan „een langjarige visie” op duurzaamheid.
GroenLinks: Het vliegveld moet plaatsmaken voor huizen en natuur
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logoglkader.png|//images.nrc.nl/rMOs8LdMtZrXF4UN-SwdP0bolHw=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logoglkader.png)
De partij: GroenLinks sprong in 2018 van 2 naar 5 zetels, na 8 jaar oppositie. De coalitiepartij nam met de VVD het initiatief bij de formatie.
Standpunten: Niet het Europese doel van 49 of 55 procent, maar 65 procent minder CO2-uitstoot in 2030; dat is wat GroenLinks wil. We ‘kappen met kolen’ en er komen meer windmolens in de haven. Rotterdam The Hague Airport moet plaatsmaken voor huizen en natuur. Woningen moeten 25 procent minder energie verbruiken. Rotterdammers zonder eigen dak profiteren van zonne-energie via ‘coöperaties’. Het aardgasvrij maken van woningen moet doorgaan.
GroenLinks wil 100.000 bomen erbij planten en nog eens 20 hectare groen erbij.
Er moeten „zo min mogelijk” auto’s door de stad en in woonstraten geldt 30 kilometer per uur. Een nieuwe metro gaat van Kralingen naar Zuidplein en Delfshaven.
GroenLinks wil meer betaalbare woningen, maar noemt geen aantallen. De leidraad voor nieuwbouw wordt 50 procent sociale huur en 35 procent middensegment (koop en huur). Sloop mag alleen in overleg met bewoners, om een nieuwe Tweebosbuurt te „voorkomen”. De partij wil controle over de markt met een Gemeentelijk Woningbedrijf, kraken gedogen, tijdelijke huur inperken.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035499-311696.png|//images.nrc.nl/O-nvWckV4PvgxGrRqWSTEojDp14=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035499-311696.png)
Lijsttrekker Judith Bokhove
GroenLinks wil experimenteren met werk. In arme wijken wil de partij een basisinkomen „grootschalig” uitproberen. Een ander experiment, tegen discriminatie: werkgevers die sollicitanten zónder gesprek ‘blind’ aannemen.
Het vierjaarlijkse „cultuurplancircus” moet ophouden. GroenLinks wil subsidies over de cultuursector verdelen met „visie”, maar die wordt niet gespecificeerd.
Veiligheid is het laatste thema in het programma. GroenLinks wil stoppen met preventief fouilleren, en een campagne tegen messengeweld. Iedereen die zelf uit de misdaad stapt, krijgt re-integratie en ondersteuning.
Opvallend: De gemeente moet het verzelfstandigde Havenbedrijf weer „direct” aansturen. „De tijd dat de overheid de haven vooral overliet aan managers en bankiers is wat GroenLinks betreft definitief voorbij”.
VVD: Geen fan van stadsbrede ‘opkoopbescherming’ tegen woningbeleggers
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logovvdkader.png|//images.nrc.nl/mX1EQOnTPU_Eqrm8QWakbXIqjmQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logovvdkader.png)
De partij: Zo groot als landelijk is de VVD in Rotterdam niet. Met lijsttrekker Vincent Karremans, loco-burgemeester, haalde de partij in 2018 na Leefbaar de meeste stemmen (11 procent) en vijf zetels. In een filmpje speelt Karremans nu superheld/rasondernemer/topbestuurder.
Standpunten: Tot 2026 wil de partij van ‘bouwen, bouwen, bouwen’ 25.000 woningen erbij. De afgelopen vier jaar wilde VVD-wethouder Bas Kurvers (bouw) ook al beginnen met de bouw van 18.000 woningen – de teller bleef steken op ruim 15.000. Genoemde bouwlocaties: Brainpark, de Schiehaven in het Lloydkwartier (dempen), Overschie en Rubroek.
Er is te veel sociale huur en te weinig ‘middensegment’ (koophuizen van 2 tot 4 ton), vindt de VVD. De liberale ondernemerspartij is geen fan van een stadsbrede opkoopbescherming tegen woningbeleggers: alleen tijdelijk en gericht inzetten.
De VVD wil doorgaan met patsercontroles, preventief fouilleren, een „virtueel vangnet” van camera’s. De partij pleit voor het actieplan ‘Operatie Onderwereld Onderuit’ en honderd nieuwe boa’s. De VVD wil ook zorgen dat burgers zich veiliger vóelen – ‘hoe’ staat er niet bij.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035517-31b0be.png|//images.nrc.nl/1DZKQgw9fbBIsZ3MjW33cClEox8=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035517-31b0be.png)
Lijsttrekker Vincent Karremans
Alle woningen op korte termijn aardgasvrij maken, is niet realistisch, vindt de VVD. De partij ziet meer in een combinatie met warmte-netten, groen gas en hybride warmtepompen – en een onderzoek naar een nieuwe kerncentrale. Rotterdam The Hague Airport moet niet dicht voor het klimaat, anders vliegen toeristen vanaf elders, redeneert de VVD. Om ondernemers te trekken, moet Rotterdam ‘Start Up-Capital’ worden.
De VVD wil niet minder rijbanen op doorgaande wegen – en méér parkeerplaatsen in wijken met een hoge parkeerdruk. De partij wil een metrolus via de Kralingse Zoom naar Feyenoord City, Zuidplein en Marconiplein.
Opvallend: De VVD van bouwwethouder Kurvers vindt dat zijn eigen ambtenaren wat soepeler mogen zijn met bouwvergunningen voor burgers. „Momenteel gaan ambtenaren te veel op de stoel van de ontwikkelaar zitten en proberen zij projecten naar hun hand te zetten.”
Denk: Bestrijding van racisme en discriminatie krijgt hoogste prioriteit
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logodenkkader.png|//images.nrc.nl/le44M3zC-2GkT4ZJCXYNQsfC67Y=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logodenkkader.png)
De partij: In 2018 won Denk vier zetels vanuit het niets. De partij voerde eerst bijtende oppositie, en ging daarna meer met de coalitie samenwerken; Denk wil besturen. Concurrent Nida is weg, een nieuwe concurrent is BIJ1.
Standpunten: „Topprioriteit” wordt bestrijding van racisme en discriminatie: met een college-target, meer geld en ambtenaren en diversiteitsquota voor de gemeente zelf.
Adviesorganen, sollicitatie- en aanbestedingscommissies bestaan voor minimaal 50 procent uit mensen van een diverse komaf. „DENK Rotterdam gaat ervoor zorgen dat in verschillende netwerken gezocht gaat worden.”
De gemeente moet met RTV Rijnmond tot een meer „diverse programmering” komen – persvrijheid of niet.
Een ander speerpunt is armoedebestrijding: 100 procent kwijtschelding van gemeentelijke heffingen voor minima, gratis ontbijt en lunch voor schoolkinderen, gratis fietsen, verborgen armoede verhelpen. „De menselijke maat” wordt norm.
De kansenongelijkheid in het onderwijs moet „radicaal” verkleind worden. De onderwijsvrijheid moet gehandhaafd worden; islamitisch onderwijs wordt ondersteund, niet belemmerd.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035493-c491c0.png|//images.nrc.nl/wcZMRGQDh-LRrSVTPR4w5-sscJY=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035493-c491c0.png)
Lijsttrekker Faouzi Achbar
Denk wil meer woningen (aantallen staan er niet bij), opkoopbescherming tegen beleggers in de hele stad, en is terughoudend met slopen.
Veiligheid en criminaliteit komen nauwelijks terug in het programma. Wel aanpak van gokverslaving – drugs en alcohol worden niet genoemd.
Denk is voor versnelling van de energietransitie en hergebruik. Fietsen, ov en elektrisch rijden wordt gestimuleerd, maar het is „een illusie” dat autoverkeer zal afnemen. De nieuwe oeververbinding wordt een metrolijn. Het aantal buitenlandse vluchten vanaf Rotterdam The Hague Airport moet toenemen.
Opvallend: Leefbaar Rotterdam diende laatst een omstreden voorstel in om Rotterdammers voorrang te geven bij sociale huur: Rotterdammers Eerst. Tegenpool Denk pleit voor hetzelfde. Denk wil meer betaalbare gezinswoningen: „Er moet op worden toegezien dat deze woningen ook daadwerkelijk naar Rotterdammers gaan.”
PvdA: Speciale agenten voor kwetsbare ouderen, daklozen en jeugd
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logopvdakader.png|//images.nrc.nl/KlhYwSPUFPzhM6so2FlJpj8rDvU=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logopvdakader.png)
De partij: Op acht jaar na zat de PvdA sinds WOII altijd in het college. Ook sinds 2018, maar de vanzelfsprekendheid is weg. De partij met ooit 25 zetels, heeft nu 5 zetels.
Standpunten: Het programma van de PvdA legt nadruk op de wijken. Per wijk wordt iedere vier jaar een actieplan opgesteld door bewoners, welzijnsorganisaties en woningcorporaties, de gemeente kan hierbij aansluiten. Elke wijk krijgt een structureel gesubsidieerd buurthuis, voor wijkraden, muziek- of taalles.
Naast de wijkagent komen er speciale agenten voor kwetsbare ouderen, daklozen en de (digitale) jeugd – ook om het wapengeweld tegen te gaan.
Er komen meer standbeelden en straatnamen die vrouwen, verzetshelden en vrijdenkers eren. De gemeente ontwikkelt een onderwijsprogramma over „niet-witte geschiedenis” en discriminatie.
De PvdA wil de komende vier jaar 25.000 woningen bouwen (40 procent sociaal, 40 procent midden en 20 procent hoger/top) plus 2.500 studentenwoningen.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035503-178297.png|//images.nrc.nl/5OsUqEuwfI4ymZG7xfcvj0dg5yc=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035503-178297.png)
Lijsttrekker Richard Moti
Er komt een stadsmarinier tegen leegstand, die 3.000 plekken voor flexibele woningen gaat realiseren. Sloop mag alleen wanneer renovatie niet loont en in wijkoverleg – de Tweebosbuurt was pijnlijk voor de coalitiepartij. In de hele stad komt opkoopbescherming tegen beleggers. Het aardgasvrij maken van woningen wordt doorgezet.
Bedrijfsleven, onderwijs en gemeente sluiten akkoorden om de mismatch op de arbeidsmarkt tegen te gaan. De Rijksoverheid wordt opgeroepen het banenverlies in de haven door de groene energietransitie te compenseren.
Het autoverkeer wordt teruggedrongen, de norm wordt 30 kilometer. Tussen Feijenoord en De Esch komt een tunnel voor voetgangers, fietsers en ov. Ook wordt ingezet op een metro tussen Kralingen en Zuidplein. Rotterdam The Hague Airport gaat dicht.
Opvallend: De PvdA worstelt met het thema preventief fouilleren/etnisch profileren; het is PvdA-burgemeester Aboutaleb die de ‘veiligheidsrisicogebieden’ aanwijst waar gefouilleerd mag worden. „De gemeenteraad gaat veel kritischer kijken naar het aantal veiligheidsrisicogebieden”, stelt de PvdA nu.
Partij voor de Dieren: In 2030 moet Rotterdam al volledig klimaatneutraal en geheel afvalvrij zijn
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logopvddkader.png|//images.nrc.nl/PcFicGTr-BB7R5xOBwWUXlPtNvg=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logopvddkader.png)
De partij: De Partij voor de Dieren zit sinds 2014 met één zetel in de Rotterdamse raad. De fractie voert kritisch oppositie op alle terreinen, al zijn het klimaat en milieu dominant in het verkiezingsprogramma.
Standpunten: De Partij voor de Dieren heeft – niet verrassend – de meeste vergaande klimaatdoelen: in 2030 is Rotterdam volledig klimaatneutraal (in plaats van in 2050), geheel afvalvrij (alle grondstoffen wordt hergebruikt), al het verkeer in de binnenstad, ov en boten uitstootvrij, en verbruiken huishoudens, bedrijven en organisaties 65 procent minder energie dan in 1990.
Dat zou een radicale sprong zijn in slechts acht jaar. De filosofie van de partij is: alleen „als we durven te denken vanuit het meest kwetsbare – dieren, natuur en milieu”, blijft de aarde leefbaar voor de toekomst.
Het college krijgt een wethouder voor dierenrechten en dierenwelzijn, en een wethouder voor klimaat en biodoversiteit. Transparant bestuur staat centraal: zowel het college als de raad is „uiterst terughoudend” met het opleggen van vertrouwelijkheid of geheimhouding.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035506-5d6b6b.png|//images.nrc.nl/janyZtgHO2QNBgYW-Ir9fvDIF_c=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035506-5d6b6b.png)
Lijsttrekker Ruud van der Velden
De partij wil zonne- en windenergie uitbreiden. Het aardgasvrij maken van wijken gaat door, maar de restwarmte in nieuwe warmtenetten komt niet uit fossiele industrie, bio-industrie of biomassacentrales. Er wordt ingezet op duurzame lagetemperatuurbronnen om woningen te verwarmen. Naast warmtepompen wordt geïnvesteerd in warmte- en koudeopslag, bodemwarmte, warmte uit water (aquathermie) of zout (warmtebatterij). Er komt geen kerncentrale in de stad.
De partij wil „fors meer sociale huurwoningen en meer betaalbare middenhuur”; aantallen en percentages ontbreken. ‘Natuurinclusieve’ en ecologische bouw (met lange levensduur) wordt de standaard.
Het centrum wordt autoluw. Een nieuwe oeververbinding tussen Kralingen en Feijenoord wordt uitsluitend voor „langzaam verkeer” en ov. Rotterdam The Hague Airport maakt plaats voor een groot park met betaalbare woningen.
Opvallend: De gemeente moet „stevig” inzetten op veiligheid „in brede zin” – maar veiligheid is beperkt tot één paragraaf in het programma. Wat óók veiligheid is: de gemeente regelt in het rampenplan voortaan de evacuatie en opvang van alle (huis)dieren in Rotterdam.
CDA: Een nieuwe stadstunnel voor auto, ov en fiets
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logocdakader.png|//images.nrc.nl/LG7Fe0vkyhxjH-QKv_w_-PMpaow=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logocdakader.png)
De partij: Het CDA in Rotterdam (2 zetels) krimpt al vanaf de jaren 90, maar zit sinds die tijd ook steevast in het college van b&w. Een middenpartij, die het coalitiebeleid in debat vaak trouw verdedigt.
Standpunten:De eerste tien pagina’s gaan over beginselen: collectief initiatief, naast overheid en markt. Zoals oud-premier en Rottterdammer Ruud Lubbers zei: „De kern is mensen die boodschap aan elkaar hebben.”
Het CDA wil voor ondernemers een ‘deltaplan na corona’ maken, met verlaging van heffingen, schuldsanering, betere huurcontracten. Een lange termijnaanpak moet een diversiteit aan ondernemers behouden voor winkelstraten en horecagebieden.
De komende vier jaar wil het CDA 15.000 woningen toevoegen, met minimaal 40 procent koop en huur voor middeninkomens. Om starters te helpen, moet 10 procent van de vrijkomende sociale huurwoningen onder deze groep worden verloot.
Het CDA pleit vaak voor een wijkaanpak. De partij wil per wijk voorzieningen inventariseren en verbeteren (onderwijs, winkels, zorg). Afgepakt crimineel geld moet terugvloeien naar de wijk die last heeft van de ondermijning.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035490-ec41e9.png|//images.nrc.nl/rSjHgbX3Qd2eb4oS1YSqGd2osIU=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035490-ec41e9.png)
Lijsttrekker Christine Eskes
Het CDA wil 24 uursopvang voor daklozen en de nachtopvang afschaffen. Als ouders van jongeren met messen niet willen meewerken aan een oplossing, kunnen ze een dwangsom opgelegd krijgen.
Rotterdam moet investeren in kleine slimme, warmtenetten (met warmte en koude van bijvoorbeeld nabijgelegen industrie en winkels). Ook wil het CDA inzetten op hybride warmtepompen voor woningen, en bewoners moeten op ‘kierenjacht’: isoleren.
De snelheidsnorm in de stad wordt 30 kilometer per uur. Het CDA wil snelfietsroutes aanleggen, en onderzoeken of scooters en brommers beter op de rijweg kunnen.
De nieuwe oeververbinding tussen De Esch en Feijenoord moet een tunnel worden voor auto’s, ov en fietsers. Rotterdam The Hague Airport kan niet verder groeien.
Opvallend: Het CDA wil take away-horeca verantwoordelijk stellen voor zwerfafval van hun klanten. Ondernemers kunnen een waarschuwing of een boete krijgen.
SP: Jaarlijks 3.000 nieuwe woningen
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logospkader.png|//images.nrc.nl/hUNga6sHCu3s_FVRDry371Gvw8U=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logospkader.png)
De partij: De SP in Rotterdam (2 zetels), sinds 1994 in de oppositie, is uiteengevallen. Achtergrond is het conflict tussen het landelijke partijbestuur en oud-jongerenafdeling ROOD. De SP concurreert nu met afsplitsing Socialisten 010. De ingevlogen SP-lijsttrekker is Theo Coskun (71), oud-fractievoorzitter.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035514-bd242a.png|//images.nrc.nl/5yfiN9xEL06UEafW9lAXxhUublY=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035514-bd242a.png)
Lijsttrekker Theo Coskun
Standpunten: Door de afsplitsing heeft de SP geen programma voor 2022-2026; alleen het vorige programma van 2018 en algemene standpunten op de website. Zoals: De SP wil 3.000 woningen per jaar bouwen: 40 procent sociaal, 40 procent midden en 20 procent duur. Minimumuurloon van 15 euro. Een gemeentelijke thuiszorgorganisatie. Gratis zwemlessen.
Opvallend: Woningcorporatie Vestia moet opgaan in een gemeentelijk woningbedrijf.
Socialisten 010: Waterkanonnen en politiehonden nooit meer ingezet
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logofvdkader.png|//images.nrc.nl/AnXRo0vAan1-zmPNcwLcsHlwe6E=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/logofvdkader.png)
De partij: De nieuwe partij Socialisten 010 wordt geleid door Arno van der Veen (25), oorspronkelijk beoogd lijsttrekker van de SP. De zittende tweemansfractie van de SP heeft zich ook aangesloten.
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035511-0d9de2.png|//images.nrc.nl/yf9R9jB-mQ1Jh-v7hA3-wWV7F_Q=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/03/data83035511-0d9de2.png)
Lijsttrekker Arno van der Veen
Standpunten: De Socialisten 010 zijn wat radicaler dan de SP. Het burgemeesterschap wordt afgeschaft; te veel macht voor één persoon. Met een noodplan worden „duizenden” betaalbare woningen bijgebouwd, sloopplannen worden teruggedraaid. Nutsbedrijven komen in publieke handen. Bewoners krijgen zeggenschap over de energietransitie. Waterkanonnen en politiehonden worden nooit meer ingezet. Er komt een verbod op buitenreclame. Rotterdam The Hague Airport sluit, de auto wordt teruggedrongen.
Opvallend: In ‘vuurwerkclubs’ kunnen echte liefhebbers tóch blijven afsteken.
Overige partijen
Buiten partijen die de meeste zetels vertegenwoordigen, worden de overige deelnemende partijen aan de verkiezingen hier kort behandeld.
ChristenUnie: Coalitiepartij de ChristenUnie (1 zetel) gaat zelfstandig verder, zonder de meer conservatieve SGP. Of het meer stemmen oplevert, moet blijken; de protestants-christelijke partijen hebben sinds 1958 één zetel. De ChristenUnie heeft vijf pijlers: vrede en ruimte in de stad („zeker ook voor vrouwen en lhbti’s”), armoedebestrijding, de energietransitie, vergroening en woningbouw.
Lijst Meeuwissen: Ex-PVV’er Maurice Meeuwissen (1 zetel) heeft nu zijn eigen lijst met twee kandidaten: hijzelf en zijn partner Maurice Hol. Meeuwissen is vooral actief op Twitter, sleepte in vier jaar één eigen motie binnen over bijenkasten rond het stadhuis (die er niet kwamen), en debatteert in keiharde oneliners. Programmapunt 1.1: „PvdA-promotor Ahmed Aboutaleb niet langer burgemeester”.
BIJ1: De landelijke partij BIJ1 doet voor het eerst mee in Rotterdam. Lijsttrekker is Mieke Megawati Vlasblom, lijstduwer acteur Romana Vrede. BIJ1 wil een „dekoloniale stad” met een wethouder tegen racisme en discriminatie. Andere speerpunten zijn armoedebestrijding, betaalbaar wonen en sociale cohesie. Thema’s als zorg, veiligheid en rechtspraak moeten „radicaal” anders, met meer inspraak.
Volt: Ook Volt is voor het eerst verkiesbaar in Rotterdam. De partij van lijsttrekker Imane Elfilali profileert zich als frisse nieuwkomer: „Dat helpt”. De standpunten lijken minder nieuw: meer woningen voor middeninkomens, gelijke kansen, verduurzaming, steun voor cultuur. Wel nieuw: een wethouder voor digitale zaken, een klimaatneutrale stad in 2040 (ipv 2050) en integrale kindcentra in wijken.
Forum voor Democratie: Na de PVV in 2018, maakt ook Forum voor Democratie de sprong naar Rotterdam. De partij is vrij onzichtbaar in de campagne, lijsttrekker Ardi Oostdijk was wel middelpunt van een relletje over het beplakken van verkiezingsposters van andere partijen. In een AD-interview sloot hij dreigen met „tribunalen” niet uit. Het programma begint met corona en de ‘Great Reset’.
Wij Kleurrijk Rotterdam: De nieuwe partij heeft nog geen „kant en klaar” programma, erkent oprichter en enig kandidaat Wilgo M. Pengel op de website. Zijn partij staat voor gelijkheid, werkgelegenheid, ondernemerschap, en meer mensen van kleur in de raad, niet alleen uit „Noord en Oost”. Opvallende standpunten: „stimuleringsfondsen voor ondernemers van kleur” en realisatie van „een black school.”
Jong Rotterdam: Na een vergeefse poging in 2018 is de partij van lijsttrekker Gabriel Gomes Barros opnieuw verkiesbaar. Jong Rotterdam noemt zichzelf een links-progressieve partij voor jongeren. Er moet een kinderburgemeester komen en kinderwethouders op alle terreinen. Maar de partij heeft ook bredere standpunten, zoals meer aardgasvrije woningen, divers onderwijs én betere ouderenzorg.
Beweging Armoedebestrijding Rotterdam: Van de Rotterdammers had vorig jaar 12,8 procent een laag inkomen (1.100 euro per maand voor een alleenstaande). De partij van lijsttrekker John Roseval, bekend van de PvdA in Delfshaven, wil de financiële én „geestelijke armoede” in de stad bestrijden. Opvallend: een inheemse plant, „de zogenaamde wollige sneeuwbal”, moet de CO2-uitstoot tegengaan.
Jezus Leeft: Bij de vorige raadsverkiezingen in 2018 haalde de partij Jezus Leeft in totaal 707 stemmen in Rotterdam. Dit jaar doet de christelijke partij van lijsttrekker en enig kandidaat Wim Kleen opnieuw een poging. Jezus Leeft staat „volledig” achter godsdienstvrijheid, maar zal niet meewerken aan de bouw van moskeeën en tempels, zegt Kleen. Verder: geen QR-samenleving, geen EU, geen abortus.