Vluchtelingen in huis nemen – wat doe je wel en wat doe je niet?

Op sociale media regent het berichten waarin mensen hun vakantiewoning of logeerkamer aanbieden voor vluchtelingen, van Limburg tot Groningen. Vluchtelingenwerk verwijst geïnteresseerde gastgezinnen door naar Takecarebnb, dat sinds 2015 vluchtelingen koppelt aan Nederlandse gastgezinnen. Intussen hebben meer dan twaalfduizend mensen er laten weten iemand in huis te willen nemen.

Maar waar moet je als gastgezin precies rekening mee houden? Wat doe je wel en wat doe je niet?

Wat doe je wel?

• Bedenk dat het niet voor een paar dagen is. Lilly Wiggers van Takecarebnb: „De situatie in Oekraïne is heel onzeker. Ga ervan uit dat iemand niet dagen, maar weken of maanden bij jou in huis is.”
• Geef iemand de ruimte, zowel letterlijk als figuurlijk. Om in aanmerking te komen als gastgezin bij -Takecarebnb moet je in staat zijn een privékamer aan te bieden. „Een bank in de huiskamer voldoet niet”, zegt Wiggers. „Iemand moet zich kunnen terugtrekken als hij of zij dat graag wil.”
• Ga gevoelige gesprekken over de oorlog niet uit de weg, adviseert Wiggers, „maar onthoud ook: als gastgezin ben je geen hulpverlener”. Oekraïense vluchtelingen hebben een beschermde status en hoeven geen asiel aan te vragen. Ze hebben daarbij recht op medische en psychologische zorg. „Je kan iemand helpen met het vinden van de juiste hulp, maar een gastgezin moet geen psycholoog gaan spelen.”

Wat doe je niet?

• Onderschat het niet. Emiel Veersma en zijn vriendin hebben vorig jaar een Jemeniet in huis genomen. Voor drie maanden deelden ze hun kleine jaren-dertigwoning in Tilburg met de 35-jarige Sami Ali. „Je moet je realiseren dat iemand altijd in jouw huis rondloopt”, zegt Veersma. „Je hebt weinig privacy en dat kan soms best pittig zijn.”
• Vergeet niet vooraf duidelijke afspraken te maken, zo kun je misverstanden voorkomen. Wil je dat je gasten meebetalen? Vind je het goed dat ze een eigen voordeursleutel hebben? Wanneer kan iemand het beste douchen? Sami kreeg zijn eigen sleutel en droeg 50 euro per week bij. „We hebben bijvoorbeeld wel afgesproken dat Sami geen eigen gasten uitnodigde, maar als zijn broer op bezoek kwam, kon hij natuurlijk altijd blijven eten.”
• Doe het niet alleen omdat je het gevoel hebt dat je iets móét doen, maar ook omdat je plezier beleeft aan iemand in huis hebben. „Je moet het leuk vinden nieuwe mensen te leren kennen en van hen te leren”, zegt Veersma. „Anders houd je het niet vol en daar heeft niemand iets aan.” Hij heeft zich deze week met zijn vriendin ook aangemeld als gastgezin voor een Oekraïense vluchteling.

Volgens Wiggers van Takecarebnb is het belangrijkste advies: deel de zorg voor een vluchteling met anderen, zoals buren, vrienden of familie. „Zo creëer je niet alleen een warm bad, maar kan je ook de verantwoordelijkheden delen als je een keertje op vakantie wilt of als het druk is op je werk. Doe het met z’n allen.”

Lees ook: Arjan en Maaike pikten Oekraïense vluchtelingen op aan de Poolse grens