Advocaat Wiersum: broers van kroongetuige Nabil B. waren zeer bang

Het Openbaar Ministerie had geen concreet plan voor de beveiliging van de familie van Nabil B. op het moment dat er met hem een kroongetuigendeal werd gesloten. Dat blijkt uit opnames van een gesprek met Derk Wiersum, de eerdere advocaat van Nabil B., de kroongetuige in de strafzaak Marengo tegen hoofdverdachte Ridouan Taghi. Advocaat Wiersum werd in september 2019 vermoord.

De niet eerder gepubliceerde opnames zijn gepubliceerd via de website Marengoleaks, een naar eigen zeggen „onafhankelijk mediaplatform” dat „falen van de overheid aan de kaak stelt”. De site publiceerde dinsdag een video waarin het gesprek met Wiersum te horen is.

Maandagmiddag heeft de rechtbank in Amsterdam tijdens een besloten kort geding een uitzending van EenVandaag verboden waarin over dit onderwerp bericht zou worden. Het kort geding was aangespannen door de Orde van Advocaten omdat de uitzending de veiligheid van advocaten in gevaar zou brengen, zo verklaarde deken Evert Jan Henrichs tegen NRC. Verdere vragen over de kwestie wilde hij niet beantwoorden. Advocaat Stijn Franken, vertrouwenspersoon van de nabestaanden van Derk Wiersum, geeft geen commentaar op de publicatie door Marengoleaks. EenVandaag heeft na overleg met de Orde van Advocaten de uitzending iets aangepast, die dinsdagavond te zien zal zijn.

Aan tafel met het OM hebben de broers gewaarschuwd dat Taghi levensgevaarlijk is

Derk Wiersum advocaat in opname van gesprek

Broers waren bang

De opname van Wiersum is volgens website Marengoleaks vier maanden voor zijn dood gemaakt. Het gaat om delen van een gesprek dat hij voert met andere advocaten die niet herkenbaar zijn te horen. Wiersum spreekt op zakelijke, analytische toon over de onderhandelingen tussen het OM en kroongetuige Nabil B. Hij zegt onder meer dat met name twee broers van Nabil B. „zeer bang” waren om doodgeschoten te worden. „De broers waren de most likely targets. Zij wilden toezeggingen over beveiliging, zij wilden plannen van het OM. Dat is wat zij wilden horen.”

De broers van Nabil hebben volgens Wiersum nadrukkelijk gewezen op de risico’s die zij liepen. „Zij hebben aan tafel met het OM gewaarschuwd dat Taghi levensgevaarlijk is en gesproken over het feit dat Taghi ook wel iemand in de naaste omgeving van Nabil zou pakken als hij niet bij Nabil zou kunnen komen.” Die inschatting deelde het OM toen niet, heeft het OM zelf later bekendgemaakt. Dat had te maken met het feit dat er in het verleden nog nooit een familielid van een kroongetuige was doodgeschoten.

Die inschatting blijkt volledig onjuist als een week na de publicatie van de deal met Nabil B. in maart 2018 zijn broer Reduan wordt doodgeschoten in zijn bedrijf in Amsterdam. Wiersum: „Waar ik me over heb verbaasd is dat risicoanalyses en keuzes over veiligheid worden gemaakt op basis van wat er in het verleden is gebeurd terwijl dat niet echt een garantie is voor de toekomst. Uiteindelijk is het risico erkend maar onderschat.”

Lees ook: Zo’n moord zag Nederland nog niet

Geen concrete plannen

De woorden van Wiersum zijn saillant omdat het OM na de dood van Reduan heeft verklaard dat hij slechts „in beperkte mate” beveiliging wilde. In plaats daarvan kaatste het OM de bal terug aan de familie.

Wiersum: „Zij wilden toezeggingen over beveiliging, zij wilden plannen: hoe het OM dat ging doen. Maar het OM zegt dan: vertel maar wat jullie willen hebben. Er is nooit een moment geweest waarop het OM heeft gezegd: maak je geen zorgen, als hij tekent gaan wij sowieso alles doen.” Wiersum zegt ook dat hij als het over de beveiliging van de familie gaat „nooit bij een gesprek is geweest waarin is gezegd: dat krijg je wel en dat krijg je niet. Er is in mijn bijzijn nooit gesproken over die beveiliging wel, die niet. Dit wil ik, dat kan ik je niet bieden.”

Lees ook: Het ‘andere verhaal’ over kroongetuige Nabil B.

Los van de beveiligingsproblematiek vertelt Wiersum op de tape ook dat de verklaringen van kroongetuige Nabil B. al in een strafrechtelijke procedure zijn gebruikt door het OM toen de deal nog niet officieel was getekend door Nabil B. Wiersum was daar niet van op de hoogte.

Dat gebeurt nadat Mo Razzouki – een cruciaal persoon in de verklaringen van Nabil B. – in december 2017 is neergeschoten in Utrecht en vervolgens aangehouden. Wiersum suggereert dat het OM toen de verklaringen van de kroongetuige heeft gebruikt, zonder de rechter te vertellen waar die informatie vandaan kwam. Dat mag het OM doen maar volgens Wiersum betekende dit dat de bron van deze informatie drie maanden later op de eerste openbare zitting moest worden bekendgemaakt.

Dat was in strijd met de afspraken die het OM met Nabil B. en zijn familie heeft gemaakt. Die afspraak luidde dat de verklaringen van Nabil B. pas zouden worden geopenbaard nadat hoofdverdachten waren aangehouden: Ridouan Taghi en Said Razzouki, de oudere broer van Mo Razzouki. Wiersum: „Er is een balletje gaan rollen waardoor er stukken worden onthouden waarvan de onderzoeksrechter zegt: voor de eerste openbare zitting moeten die stukken er komen. Die stukken zijn de kluisverklaringen van Nabil of zijn daarop gebaseerd.”

Uit het dossier blijkt dat het gaat over het PGP-adres van Mo Razzouki. Nabil B. heeft daarover verklaard in zijn dan nog niet geopenbaarde getuigenis. De informatie over het PGP-adres is van belang omdat daarmee Mo Razzouki aan een moord kan worden gelinkt. Die moord in Utrecht in 2017 vormde de aanleiding voor de beslissing van Nabil B. om een deal te sluiten met justitie.