Nederland heeft al locaties op het oog om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Dat zei staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie, VVD) vrijdag na de wekelijkse ministerraad. Om welke plekken het gaat wil Van der Burg nog niet zeggen, daarover moet hij eerst nog in gesprek met de desbetreffende gemeenten. Ook over de aantallen waarover het gaat kon Van der Burg geen uitsluitsel geven: „We hebben nog geen idee om hoeveel plekken het zou moeten gaan”.
Vrijdag maakte de UNHCR, dat is de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, bekend dat het verwacht dat tot vijf miljoen Oekraïners de oorlog in hun land zullen ontvluchten. Nu melden zij zich vooral in hun buurlanden. Het kabinet houdt er rekening mee dat een deel verder zal reizen naar West-Europa, waaronder Nederland.
De staatssecretaris benadrukt dat er een groot verschil is tussen de Oekraïners en oorlogsvluchtelingen die bijvoorbeeld uit Syrië komen. Die eerste groep mag vrij in Europa reizen en meldt zich niet in Nederland als asielzoeker. „Zij kunnen zich vestigen bij familie of vrienden, in een hotel of een andere plek waar ze zelfstandig naartoe gaan. Als dat niet lukt, dan kunnen ze zich melden en bieden wij uit solidariteit huisvesting aan.”
Oekraïners mogen dan wel vrij door Europa reizen, volgens de regels mogen ze maximaal negentig dagen in Nederland blijven. Van der Burg kondigde vrijdag ook aan dat mensen uit het land die hier al waren en de driemaandengrens bijna overschrijden alsnog langer mogen blijven. „Die periode wordt verlengd.”
Asielprocedure
Vluchtelingen uit Oekraïne belasten dus niet het al onder druk staande Centraal Orgaan opvang asielzoekers, aldus Van der Burg. Het COA worstelde de laatste maanden met het vinden van opvangplekken voor asielzoekers, omdat gemeenten die plekken niet altijd beschikbaar willen stellen. Eind vorig jaar werden Enschede, Gorinchem en Venray en de regio Rotterdam nog door de voorganger van Van der Burg gedwongen tot het beschikbaar stellen van opvanglocaties.
Van der Burg riep vrijdag gemeenten, met wie hij nog in gesprek moet gaan, op solidair te zijn met de Oekraïners. „Ik zie een grote afschuw in Nederland voor wat er gebeurt, dat we voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog zo’n grote oorlog hebben op ons continent. Uiteindelijk is het steeds gelukt opvang te regelen, dat gaat nu ook lukken.”
„Op het moment dat opvang aan de orde komt dan ga ik er van uit dat de Nederlandse bevolking en dus ook gemeenten daarin welwillend zullen zijn”, aldus Van der Burg.
De opvanglocaties zijn vergelijkbaar met die waar asielzoekers terechtkomen als zij zich in Nederland melden. „Het gaat niet om woningen”, zegt Van der Burg. „De gedachte is niet dat ze hier blijven wonen maar dat ze gehuisvest worden omdat ze nu niet naar Oekraïne kunnen.”
‘Klaarstaan voor onze buren’
Donderdag had premier Mark Rutte (VVD) nog terughoudend gesproken over de opvang van Oekraïners. Hij had gezegd dat Nederland „binnen bestaande afspraken en kaders” zou bekijken wat het zou kunnen doen. Van der Burg: „Dat mensen huis en haard moeten verlaten is meer dan dramatisch. We moeten ze opvangen maar we wíllen ze ook met elkaar opvangen. We moeten klaarstaan voor onze buren.” Van der Burg reist „zeer binnenkort” af naar Brussel om te overleggen met zijn Europese collega’s.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/liveblog/files/2022/02/ukraine-crisis-nato-summit45721904.jpg)