Het was zo’n typisch lockdown-fenomeen: een dj die draait in een lege club, voor mensen die thuis de livestream kijken. Net zoals techno- en house-dj Olivier Weiter deed op 26 april 2020 in De Marktkantine in Amsterdam. Het is donker, de lampen knipperen en als de rookmachine aangaat, gooit hij zijn handen omhoog. De dj maakt er wat van, maar toch: het blijft een lege zaal.
Deze zaterdag wordt dat anders. De Marktkantine heropent de deuren, net als tientallen andere clubs in Nederland, voor de protestavond ‘De nacht staat op’. Olivier Weiter staat er weer, maar mét publiek.
Aangezien De Marktkantine niet deelnam aan de anderhalve week ‘Dansen met Janssen’ in juli 2021, is dit de eerste keer in bijna twee jaar dat de club na twaalven open is.
En reken maar dat de animo groot is. „Binnen vijf minuten waren we uitverkocht”, zegt Leonardo Belloni, mede-eigenaar van de club in Amsterdam-West. Op onlineplatform Ticketswap zijn er een dag voor aanvang 3.477 kaarten gezocht en precies 0 beschikbaar. „En in Amsterdam zijn binnen één dag zo’n 25.000 tickets verkocht. Dat geeft wel aan hoezeer mensen hunkeren naar de nacht.”
En ja, wat is er dan met die nacht? Kun je zoiets uitleggen aan mensen die na twaalven bij voorkeur in bed liggen? „Het is niet in een paar zinnen te omschrijven” zegt Belloni. Hij doet een poging. „In de nacht kun je jezelf zijn. Andere vrienden maken, andere gesprekken voeren. Het is diepgang, levensvreugde, onbevangenheid. En voor een deel van de mensen echt een belangrijk onderdeel van het leven: iets wat ze niet langer willen opgeven.”
Belloni moet toegeven dat de aanloop naar zaterdagavond wel „spannend” is. Lang was het onduidelijk hoe de gemeente Amsterdam zou omgaan met de protestactie. Donderdag liet burgemeester Halsema in een brief weten dat ze het ongeduld van de clubs begrijpt, maar dat de gemeente tóch gaat handhaven. „Ik vraag u dringend u nog te voegen naar de regels, ervan uitgaande dat de samenleving binnenkort opengaat.” Clubs die toch hun deuren openen, riskeren een boete van 4.500 euro. De respons verschilt per gemeente: in Leiden heeft de burgemeester gedreigd met een dwangsom van 50.000 euro.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/02/data81753857-058cee.jpg)
Maakt die boete jullie nog iets uit?
„Nee, we laten ons er niet door tegenhouden. Voor ons is het belangrijkste dat de hele scene in Amsterdam blijft meedoen met de actie.”
De burgemeester vraagt clubs expliciet om dicht te blijven. Waarom gaat u dan toch open?
„We hadden tijdens de pandemie steeds overleg met andere clubs. Tijdens de laatste ronde versoepelingen in de horeca, werd er wéér niet over de nacht gerept. Toen kreeg iedereen het gevoel: nu is de maat vol. Het idee om te heropenen kwam in een stroomversnelling.
„Het uiteindelijke doel is de overheid wakker te schudden. We zien heus wel dat het de betere kant op gaat, maar we willen gewoon nu, en er niet meer achteraan hobbelen.”
Kunnen clubs verantwoord open?
„De randvoorwaarden zijn in orde. Nachtclubs hebben de beste ventilatie, duidelijke protocollen en een goede organisatie. En als 1G de regel wordt, dan zien we dat wel weer, hoewel we er geen voorstander van zijn. Ik ben van mening dat er totaal geen draagvlak meer voor is.
Waarom is de nachthoreca hier langer dicht dan elders in Europa?
„Ja, als je me voor corona had verteld hoe het zou lopen, dan had ik het niet geloofd. Ik denk dat het een samenloop van allerlei omstandigheden is. Er zijn verkeerde inschattingen en keuzes gemaakt, met Dansen met Janssen als het meest in het oog springende voorbeeld. Maar ik heb geen zin om dat nu te veel te bekritiseren. Achteraf is het altijd makkelijk praten.”
Hoe zijn de afgelopen twee jaar geweest voor De Marktkantine?
„Nou, we hebben het toch druk gehad met dingen die je eigenlijk liever niet doet: wikken en wegen, evenementen verplaatsen, mensen laten gaan. En we zijn in oktober vorig jaar nog een paar weken open geweest tot 12 uur ’s nachts. Dat was heel erg goed. Iedereen had er weer zin in, dat zag je. Maar na een week of zeven kon dat ook niet meer.
„Het wrange voor ons is: we zitten hier tijdelijk, sinds 2014. Een grote nieuwe locatie als deze heeft tijd nodig om zich te vestigen. Vanaf 2018, 2019 kwamen we echt lekker in de flow. Het voelt alsof onze beste jaren zijn afgenomen. Maar goed, dit is nou eenmaal de realiteit, nu gaan we gewoon knallen zolang het nog kan.”