Wereldkampioene Brand rijdt onbevangen in het veld

Natuurlijk had ze er afgelopen zondag tijdens de wereldbekercross in Hoogerheide even bij stilgestaan. „In een flits, niet uitgebreid”, gaf wereldkampioene Lucinda Brand toe na haar tweede plaats achter Marianne Vos. Misschien was dit wel haar laatste veldrit in de regenboogtrui. Zaterdag, op het WK in het Amerikaanse Fayetteville stuit ze opnieuw op Vos. De beste veldrijdster van dit seizoen kan daar maar zo verliezen van een nóg betere.

In haar witte trui met regenboogstrepen heerst Brand al de hele winter op de cross. Met de fiets boven het hoofd als eerste over de streep begin november bij het EK op de VAM-berg. Op nieuwjaarsdag in tranen winnend in de Grote Prijs Sven Nys in Baal, met op haar helm de roze letters AMY, voor collega-renster Amy Pieters die nog altijd niet bij kennis is. Afgelopen zaterdag in de Flandriencross in Hamme haar zeventiende zege van het seizoen. Winnares van de wereldbeker, eerste in klassementen van Superprestige en X2O-Trofee. Aanvoerder van de wereldranglijst bovendien. In de vorm van haar leven.

Veldrijden als afleiding

Altijd weer die glimlach bij de wielrenster, die zichzelf op haar 32ste nog altijd uitdaagt en weet te verbeteren. Liefhebber van „het spelletje spelen”, op zoek naar de beste lijnen door slijk of zand, een-tegen-een-duels, pure sport op eigen kracht. Zelfs bij zware tegenslag in de familie gaf het veldrijden Brand vorig jaar momenten van afleiding. En nu alles weer beter gaat, vliegt ze helemaal onbevangen door het veld. Spotify-playlist aan bij de warming-up, Rhythm is a dancer van Snap en ze is vertrokken. „Muziek om lekker op te kunnen knallen”, vertelde Brand begin januari in een uitgebreid interview met Rijnmond. „Ik hou wel van ritme en dansen.”

In Fayetteville strijdt ze met zevenvoudig kampioene Vos (34) om de wereldtitel. Wie had dat kunnen denken? Als eerstejaars is Brand al blij als ze in een wegwedstrijd een groep met supertalent Vos bergop een keertje kan volgen. Hyperventilerend in het laatste wiel, terwijl Vos voorin op haar gemak zit te kletsen. Na brons op het EK voor beloften zijn er interviews, in de woonkamer bij haar ouders tussen droogrek met wielertruien en wijnrek vol bidons. Wielergezin, haar broer komt nog altijd naar de koers. Als klein meisje fietste ze achter zijn brede rug de dertig kilometer van Oud-Beijerland naar de Dordtse rennersclub De Mol.

Op de weg maakt Brand deel uit van een gouden generatie. Naast Vos, die jarenlang als een ‘kannibaal’ heerst, zijn er meervoudig wereldkampioenen Anna van der Breggen (na vorig seizoen gestopt) en Annemiek van Vleuten. Chantal Blaak, met wie ze ooit als talentje begon in de ploeg van Michael en Leontien Zijlaard-Van Moorsel, pakt in 2017 de regenboogtrui op de weg. Allrounder Brand moet het doen met waardering van ploeggenoten en kenners. Al staan op haar erelijst onder meer twee nationale titels en de Omloop Het Nieuwsblad. Afgelopen wegseizoen won ze de bergtrui in de Giro en twee ritten plus eindklassement in de Ronde van Thüringen.

„Verfrissing en vernieuwing”, voelt ze in het veldrijden. In het najaar van 2016 laat Brand het WK op de weg in Qatar links liggen om te kiezen voor de crossfiets, die ze sinds de junioren nauwelijks heeft aangeraakt. Haar doel is duidelijk: de wereldtop. Die winter is er zilver op EK en NK, een vierde plaats op het WK. Geen winst, betere motivatie is er niet. „Dat is het rare in topsport”, vertelt ze bij Rijnmond. „Je kunt nooit lang genoeg genieten, er is altijd weer die drive om met een nieuw doel het uiterste uit jezelf te halen. Dat is je karakter.”

Sterk verbeterde techniek

Waar ze op de weg soms het gevoel krijgt van ‘daar gaan weer’, is Brand in het veld gretiger dan ooit. „In de cross kan ik echt veel dingen leren.” En ze leert snel, van bondscoach en oud-topper Gerben de Knegt en van de Belgische crosslegende Sven Nys, manager van haar Belgische ploeg Baloise-Trek Lions. „Je moet niet denken dat hij heel lief voor me is”, zegt Brand over gezamenlijke trainingen met Nys (45). De meester zelf prijst Brand op zijn beurt om haar op de weg opgebouwde ‘grote motor’ en een sterk verbeterde techniek.

„Nu weet ik hoe Gerard Kemkers zich voelde na de wissel van Sven Kramer”, zegt haar vader Fred als zijn dochter door een foutje van hem bij een fietswissel goud verspeelt op het WK van 2019. Brand zal hem nooit de schuld geven, daarvoor is familie haar te lief. Een paar jaar na haar moeder werd haar vader vorig jaar getroffen door een herseninfarct. Ze praat er rustig over, met humor zelfs. „Eerder een taxichauffeur”, antwoordt ze op de vraag of ze vorig jaar naast topsporter ook mantelzorger was. Maar wel een chauffeur met een regenboogtrui, als ze op het strand van Oostende in 2021 haar eerste wereldtitel pakt.

Natuurlijk is ze niet blij als ze van de meer explosieve Vos verliest op het NK of laatst in Hoogerheide. Maar mocht Brand op het WK de regenboogtrui kwijtraken, dan blijven er genoeg uitdagingen over. Parijs-Roubaix, cross op de Koppenberg. Laatst zei ze niet te zullen stoppen voor ze de wereldbeker in Zonhoven heeft gewonnen. Gevaarlijke uitspraak, beseft ze. Wie weet hoe lang dat nog duurt. Manager Nys, zelf op zijn 39ste gestopt, heeft één tip. „Blijven genieten, met een grote smile.”