Een meesterlijke, nostalgische romkom

Een vederlicht vlinderende film heeft Paul Thomas Anderson gemaakt met Licorice Pizza. Een soort romantische komedie, al is liefde geen verlossing van neurotische angst zoals in zijn Punch Drunk Love (2002) of een sinistere kramp zoals in Phantom Thread (2016). Dit is jonge liefde, gecompliceerd, dromerig, hoopvol en in een zachtwazig kleurenpalet van de jaren zeventig.

Voor Anderson is het nostalgie: Licorice Pizza – droppizza, jargon voor langspeelplaat – speelt zich af in de San Fernando Valley, aan de verkeerde kant van de Hollywoodheuvels, waar hij in de jaren zeventig opgroeide. Inspiratie zijn de sterke verhalen van Gary Goetzman, kindacteur, ritselaar en filmproducer. Deze Gary wordt onbevangen vertolkt door Cooper Hoffman, zoon van Andersons tragisch overleden vaste kracht Philip Seymour Hoffman. Een mollige, puisterige scholier van vijftien jaar, vol ondernemingsdrang en optimisme. Gary legt het overmoedig aan met Alana (Alana Haim van de band Haim, voor wie P.T. Anderson videoclips regisseerde), de assistent van de smoezelige schoolfotograaf. Zij is geïntrigeerd door zijn lef en wordt ingepakt door zijn glamour. Zelf is Alana 25 jaar, richtingloos, sarcastisch en onzeker. Na de ‘meet cute’ op het schoolplein vergezelt ze Gary als volwassen chaperonne naar de Ed Sullivan Show in New York, waar hij de angstaanjagende superster Lucille Ball pest om indruk op haar te maken.

Gary’s dagen als kindacteur zijn dan al geteld, hij stort zich op handeltjes: waterbedden, flipperkasten. Alana laat zich in zijn slipstream meevoeren. Maar afhoudend, want hoe cool is het om afhankelijk te zijn van een vijftienjarige? Een verliefde scholier die zich nog op het niveau van de ‘hand job’ beweegt; is seks met hem überhaupt legaal?

Nogal een obstakel, dat leeftijdsverschil. Dus draaien ze om elkaar heen, passeren vriendjes en vriendinnetjes de revue terwijl Alana een eigen identiteit zoekt en Gary zich halsoverkop in avonturen stort. Licorice Pizza zit vol incidenten en losse eindjes. Zo wordt Gary plotseling gearresteerd en even vlot weer vrijgelaten: een disfunctionele scène die elke normale dramaturg uit een script zou schrappen. Maar P.T. Anderson injecteert je op die manier in de flow van het leven: juist door dat soort overbodige wendingen is het na twee uur en een kwartier lastig om afscheid te nemen van Gary en Alana. Je maakte zoveel mee samen.

Ze ontmoeten ook formidabele bijfiguren. Sean Penn als macho-acteur Jack Holden van het oude Hollywood die fikkie stookt op een golfbaan voor een motorstunt; hij dineert met Alana, al boeit zijn oude makker Rex Blau (Tom Waits) hem meer. Bradley Cooper is de opgefokte cokehead en rokkenjager John Peters, de vriend van Barbara Streisand, bij wie ze een waterbed komen installeren.

Lees ook Net niet Hollywood: P.T. Anderson geeft The Valley opnieuw trots in ‘Licorice Pizza’

We zijn in 1973 en het is oliecrisis: Gary wandelt langs een zonnige file voor het tankstation en zegt even terloops als serieus „dit is het eind van de wereld”, terwijl David Bowie ergens Life on Mars zingt. Het zijn dit soort origineel gestapelde associaties die P.T. Andersons jaren zeventig zo’n rijke textuur geven. Zie ook die finale vol omineuze referenties naar Taxi Driver: Alana werkt dan voor de campagne van politicus Joel Wachs (Benny Safdie), een homoseksueel in de kast. Vals alarm, het mondt uit in een ongemakkelijk, droefkomisch en diep ontroerend diner dat je bijna zelf tot een ‘run for love’ verleidt. Een meesterwerk van P.T. Anderson. Opnieuw.