Recensie

Recensie Muziek

David Bowies album ‘Toy’ na 20 jaar eindelijk verschenen

‘Nieuw album’ David Bowie zou komende zaterdag 75 zijn geworden. Terwijl de muziekrechten van de in 2016 overleden superster onlangs voor 250 miljoen dollar werden verkocht, verschijnt vrijdag 7 januari zijn legendarische ‘verloren’ album ‘Toy’ in een box.

David Bowie in 2001 tijdens de repetities voor een concert in New York.
David Bowie in 2001 tijdens de repetities voor een concert in New York. Foto Frank Micelotta/ ImageDirect

In 2001 begon David Bowie aan de opname van een album, waarop hij nieuwe versies van sommige van zijn oudste songs wilde koppelen aan een drietal nieuwe composities. Zijn vaste liveband met bassiste Gail Ann Dorsey, pianist Mike Garson en gitarist Earl Slick kwam bijeen in een New Yorkse studio. Bowie keerde terug naar zijn allereerste single, het nummer ‘Liza Jane’ uit 1964 van (toen nog) Davie Jones & the King Bees. Ook ‘You’ve Got a Habit of Leaving’ van Davy Jones & the Lower 3rd (1965) en ‘Can’t Help Thinking About Me’ (1966), het eerste nummer dat onder de naam David Bowie verscheen, stonden op de opnamelijst. Ze klonken robuust en vreugdevol, alsof Bowie het spelplezier hervonden had dat hij met zijn gelegenheidsband Tin Machine niet kon oproepen.

Nummers als ‘Karma Man’ en ‘Silly Boy Blue’ hebben in de nieuwe versies iets van hun oorspronkelijke onschuld verloren

David Bowie had het resulterende album Toy snel willen uitbrengen, maar het releaseschema van zijn platenmaatschappij liet dat niet toe. De nieuwe songs ‘Slip Away’ (werktitel ‘Uncle Floyd’) en ‘Afraid’ kwamen een jaar later terecht op Bowies album Heathen en de plannen voor Toy werden op de lange baan geschoven. Totdat een versie van het album in 2011 op internet lekte. Spoedig verschenen er bootlegs. Sterke nieuwe versies van oude Bowie-songs als ‘I Dig Everything’ en ‘Let Me Sleep Beside You’ droegen bij aan de legendarische status die het ‘verloren’ album in korte tijd verwierf.

75

Deze zaterdag zou de op 10 januari 2016 overleden David Bowie 75 zijn geworden. Ter gelegenheid daarvan verschijnt Toy: Box, de uitgebreide versie van het album dat hem in 2001 voor ogen stond, minus de songs die al op Heathen waren verschenen. Muziekuitgever Warner Chappell, die onlangs voor circa 250 miljoen dollar de uitgeefrechten kocht van Bowies complete catalogus, had zich geen beter begin van de overeenkomst kunnen wensen. Een heel ‘nieuw’ album biedt een frisse start voor de exploitatie van een van de rijkste oeuvres uit de pophistorie, waarin ook klassiekers zitten als ‘Life On Mars?’, ‘Heroes’ en ‘Let’s Dance’. Dat Bowie zelfs vóór ‘Space Oddity’ (1969) al een armvol ijzersterke songs op zijn naam had staan, is een bonus voor Warner Chappell.

Bombastischer

In 1966 schreef de toen negentienjarige David Bowie het schitterende nummer ‘The London Boys’, over de wondere wereld die open lag voor een wereldvreemde jongeling die zijn saaie kantoorbaan vaarwel zei om opgenomen te worden in de hippe, pillenslikkende elite van Swinging London. In de 2001-versie zingt Bowie het langzamer en net even bombastischer dan het origineel, zoals ook ‘Karma Man’ en ‘Silly Boy Blue’ iets van hun oorspronkelijke onschuld verloren hebben. ‘Let Me Sleep Beside You’ blijft zelfs met de ronkende gitaar van Earl Slick een nummer met een duidelijke sixties-signatuur.

De remake van de oudste Bowie-single ‘Liza Jane’ stond niet op de beoogde eerste uitgave van Toy en verschijnt nu als extra tussen de outtakes en unplugged-nummers in de box. Het nummer is getransformeerd tot zompige swamprock, waar het origineel nog het krakkemikkige geluid liet horen van een beginnend rhythm & bluesbandje. Een bijzondere toevoeging is ‘Shadow Man’ dat ooit als reservenummer diende voor het glamrockalbum Ziggy Stardust and the Spiders from Mars, maar dat vooral Bowies liefde voor de theatrale muziek van Brecht & Weil ademt. Samen met het relatief nieuwe titelnummer ‘Toy (Your Turn To Drive)’ is het een ambitieus gearrangeerd nummer tussen opnamen die vooral laten horen hoe David Bowie in 2001 zijn liefde hervond voor ouderwets melodieuze popsongs. In zijn eigen verleden vond hij er genoeg om daar een boeiend nieuw album aan op te hangen.