Openbaar Ministerie heeft problemen op zittingen door 'ernstige computerstoring'

Het Openbaar Ministerie heeft last van een „ernstige computerstoring”. Door technische problemen kunnen meer dan duizend werknemers – dat is ongeveer een op de vier personeelsleden van de organisatie – „hun werk nagenoeg niet uitvoeren”.

Dit staat in een e-mail die het hoofd ICT van het Openbaar Ministerie, Eric van der Made, afgelopen vrijdag aan personeelsleden van het OM heeft verstuurd. Hij meldt dat er „een dataschijf binnen onze werkomgeving beschadigd is. Op deze schijf staan de gegevens opgeslagen van 1.089 collega’s. Hierop worden bijvoorbeeld bestanden, persoonlijke instellingen, inloggegevens, mailbestanden, etc. opgeslagen”. Voor deze werknemers van het OM „is het niet mogelijk connectie te maken met de P-schijf. Dit betekent dat zij niet op een normale manier hun werk kunnen doen”.

Gecrasht

Het College van procureurs-generaal – de leiding van het OM – erkent desgevraagd de problemen. Procureur-generaal Marjolein ten Kroode meldt deze dinsdag op het intranet van het OM dat de „afgelopen weken storingen zijn in de kantoorautomatisering die ons werk danig hebben gehinderd”. Een van de netwerkschijven is volgens haar gecrasht. De organisatie zegt „tegen de grenzen van zijn ICT-omgeving aan te lopen”. Volgens het college heeft het op dit moment „de hoogste prioriteit om verbeteringen aan te brengen in de stabiliteit van het systeem”.

Verscheidene officieren van justitie klagen tegenover NRC dat zij tijdens zittingen in de rechtbank moeilijkheden ondervinden omdat in steeds meer zaken strafdossiers alleen digitaal te raadplegen zijn. Het zogeheten GPS-systeem (Geïntegreerd Processysteem Strafrecht), dat dit mogelijk moet maken, valt nu regelmatig uit. „Alleen met veel kunst en vliegwerk is het werk nog overeind te houden. We worden er wel tamelijk doodziek van”, zegt een ervaren aanklager. „We moeten rechters soms in een zitting vragen of we hun dossier mogen gebruiken. Ik sluit niet uit dat we binnen het OM acties gaan voeren als er niet snel significante verbeteringen volgen”.

Alleen met veel kunst en vliegwerk is het werk nog overeind te houden. We worden er wel tamelijk doodziek van

Ervaren aanklager

Een woordvoerder van het OM geeft toe dat storingen in het GPS-systeem „regelmatig problemen op zittingen” veroorzaken „wat uitermate frustrerend is voor de collega’s. Dat begrijpt het College heel goed”. Het GPS-systeem kampt volgens het OM al enige tijd met verstoringen en traagheid. Het OM heeft „geld en mankracht uitgetrokken om samen met externe partners verbeteringen aan te brengen om het systeem stabieler en sneller te maken. Dat is intussen deels al zeker gelukt, maar de storingen zijn nog niet verholpen”.

Problemen met de P-schijf

Ten Kroode zegt dat signalen uit de organisatie „grote zorgen baren”. Een speciaal herstelteam „heeft samen met onze leveranciers internationale opschaling ingeroepen”. De leiding van het OM meldt dat „alle inspanningen erop zijn gericht om het werk te kunnen laten doorgaan. Dit is een complexe operatie en tijdens de herstelwerkzaamheden kunnen onverwachts storingen optreden. Dit betekent dat de OM-medewerkers niet worden ondersteund op de manier die je zou mogen verwachten”.

ICT-directeur Van der Made schrijft dat „de ernst van de verstoring maakt dat we niet zomaar herstelwerkzaamheden kunnen uitvoeren”. Hij is bang dat een herstelactie „de data onherstelbaar beschadigt”.

Aanklagers, die alleen anoniem willen reageren, klagen dat door problemen met de P-schijf „er stukken weg zijn”. Sommige aanklagers melden dat ze hun mailarchief kwijt zijn. Ze weten niet meer met wie ze over een strafzaak communiceerden. „De storingen zijn bloedirritant”, aldus een werknemer.

De huidige computerproblemen hebben volgens het OM niets te maken met het beveiligingslek dat recentelijk is ontdekt in wereldwijd gebruikte software. Een woordvoerder van het OM zegt niet te willen antwoorden op de vraag of de problemen wellicht veroorzaakt zijn door een hackaanval.

Lees ookdit artikel over meer diversiteit bij het OM

Volgens het OM is „de belasting van het netwerk vele malen groter geworden doordat de organisatie steeds meer digitaal is gaan werken, en ook wordt het netwerk meer belast door het vele thuiswerken. Deze grenzen zijn eerder bereikt dan verwacht”. Volgens het OM zal er nog wel „enige tijd overheen gaan” voordat veilig en adequaat thuiswerken mogelijk is.

„De ICT-structuur van het OM is complex, mede door de computersystemen die zijn ontwikkeld voor de registratie van de lopende onderzoeken. Er wordt een nieuw IT-systeem gebouwd dat alle huidige systemen gaat vervangen. In de tussentijd wordt er hard gewerkt om het huidige ICT-systeem waar mogelijk uit te breiden en te stabiliseren. Een snelle oplossing voor deze ingewikkelde IT-problematiek is er helaas niet”, aldus een verklaring van het OM.