Duurzaam wonen in tiny houses op Rotterdam-Zuid – met groundfridge, buurtaccu en composttoilet

Acht kleine huisjes, allemaal met een andere vorm en stijl, staan kriskras in het groen. In het midden van het terrein ligt een hoop herfstblaadjes. Ook de paden tussen de huisjes zijn bedekt met een laag bladeren uit het naastgelegen park. „Een van de bewoners is hovenier in opleiding”, zegt toekomstig bewoner Frank Kreukniet (32). Die stelde voor de bladeren hier te laten storten. Medebewoners gingen akkoord, na uitleg in de groepsapp dat de bladeren de groei van planten stimuleert.

In de huisjes van de Kleine Burg, de eerste tiny house community van Rotterdam, komen alleenstaanden, stelletjes en drie families met kinderen te wonen. De bewoners leven intensief met elkaar samen. Bij plannen, vragen en verzoeken – zoals bij de bladeren, maar óók dit interview – vindt eerst afstemming plaats.

„Daarbij gaan we uit van consensus”, zegt Frank. „Als iemand ‘nee’ zegt, gaat het niet door.” Bea Pruzsina (40), partner van Frank: „Soms is dat lastig, maar iedereen is behulpzaam en heeft de beste intenties.”

Samen met de natuur leven, dat is het doel van de toekomstige bewoners op het terrein aan de Keyenburg ‘op’ Zuid. De eerste acht huisjes zijn bijna klaar. Komende maanden komen er nog drie woningen bij. Net als een gemeenschappelijke ruimte voor bijeenkomsten, ontmoetingen en het stallen van fietsen.

Maximaal tien jaar

Het project is een experiment van de gemeente. De elf huisjes, die niet groter dan 50 vierkante meter mogen zijn, blijven maximaal tien jaar. „Er worden wel een aantal andere locaties onderzocht, maar de planvorming is nog te pril om daar meer over bekend te maken”, laat de woordvoerder van wethouder Bas Kurvers (bouwen, VVD) weten.

Daarbij kijkt de gemeente niet alleen naar lege kavels, ook naar daken van woningen en andere gebouwen als potentiële locatie. Concreet wordt daaraan gewerkt in Delfshaven.

Zélf ergens een huisje (laten) bouwen en plaatsen kan niet. De kavel bij Keyenburg was alleen beschikbaar voor een groep bewoners. In totaal elf groepen hadden zich aangemeld. De Kleine Burg won door de nadruk op duurzaamheid. De bewoners wekken zelf stroom op met zonnepanelen en slaan het overschot op in de ‘buurtaccu’ die ze gezamenlijk hebben aangeschaft. Het ‘grijze water’, afkomstig uit gootsteen, douche en wasmachines, willen ze filteren. En er zijn plannen voor een ‘groundfridge’, een diepe kuil om eten koel te bewaren, en een buurtkas, moestuin, wormenhotel en composthoop.

„Ik wilde niet anoniem in de stad wonen”, zegt toekomstig bewoner Tom van Loon (30). Vijf jaar woonde hij met zijn vriendin in een benedenwoning in Vreewijk. „De oppervlakte was daar groter”, zegt hij. „Maar hier voelt het groter. Ons huis houdt niet op bij deze vier muren, maar pas bij het hek”, wijst hij naar het begin van het terrein. „De andere bewoners voelen als familieleden. Hier wonen we samen.” Ze helpen elkaar bij het klussen, delen gereedschap en in de toekomst waarschijnlijk een auto.

Nu nog bromt een generator buiten het huisje van Frank en Bea, straks hopen ze alle apparaten aan te kunnen sluiten op de stroom opgewekt door zonnepanelen. „In de wintermaanden wordt dat krap”, zegt Bea. Zo is elk gezin een eigen wasmachine niet mogelijk. „We hopen dat we een deal kunnen maken met een van de wasserettes in de buurt.”

In de grond voor hun huisje worden vier grote watertanks ingegraven om het regenwater op te vangen en te filteren. In de badkamer komt een composttoilet: een droog toilet dat geen water verbruikt, waarbij ontlasting wordt omgezet in compost.

Meer vrijheid

In het huisje van Frank en Bea zit een grote keuken en in de woonkamer komt een grote hoekbank met uitzicht op de openslaande deuren. In de vide boven de badkamer komt de ‘relaxkamer’ met tv. „Later wordt dat mogelijk de kinderkamer”, zegt Bea. Boven de keuken is de slaapkamer. „Het plafond is hoog genoeg, we kunnen er net staan. Dat was wel het uitgangspunt, we wilden zoveel mogelijk een normaal huis.” De woning kostte 100.000 euro. Ze betalen 240 euro per maand huur voor de kavel. Na tien jaar kan het huisje verplaatst worden, het zit niet vast aan de grond.

Bea werkte vijftien jaar bij een multinational, Frank is kapitein in de binnenvaart. Bea: „We hadden een goed salaris en een hoge hypotheek, maar nauwelijks vrije tijd.” Door de lagere lasten heeft het stel meer vrijheid. „Ik wil de opleiding doen tot meubelmaker”, zegt Frank. „Daar is straks ruimte voor.”

Toekomstig bewoner Tom is mede-eigenaar van het bedrijf De Kleine Klussers, hij begeleidt zelfbouwers en verhuurt ruimte in zijn loods. Door vooral tweedehands materialen te gebruiken, bouwde hij zijn huisje voor 50.000 euro. „Ik wil niet alleen werken om mijn hypotheek te betalen”, zegt hij. Nog een voordeel van zelf bouwen is dat hij nu elke muur, kabel of schroefje kent.

Het klinkt aantrekkelijk: een betaalbare woning in het groen. Toch worden tiny houses niet gezien als dé oplossing tegen de krapte op de huizenmarkt. Het gaat om een „nichemarkt” schreef Kurvers eerder in een brief aan de raad. „Waarbij woningzoekenden niet zozeer worden gedreven door de druk op de woningmarkt maar door de ideologie.”

Precies dat is voor Tom een belangrijke afweging. „Niets is mooier dan genoegen nemen met wat de natuur je biedt.”