Rotterdamse platenbieb verhuist: 300.000 lp’s en 600.000 cd’s naar Hilversum

Geen dag zonder Bach. Die slogan van de Centrale Discotheek Rotterdam drukte jarenlang het ideaal uit waarmee Rob Maas in de jaren 60 begon met het uitlenen van grammofoonplaten vanuit een pand in de Witte de Withstraat. Nu gaat de muziekbibliotheek, de laatste jaren bekend als Muziekweb, na zestig jaar op in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum.

Maas heeft er vrede mee. „Ik ben destijds begonnen met het idee dat muziek belangrijk is in het leven en dat meer mensen er van zouden moeten kunnen genieten. Als dat ideaal hiermee dichterbij komt, kan ik toch alleen maar blij zijn?”

Van lp naar cd naar streamingdiensten via internet. De Centrale Discotheek heeft altijd ingespeeld op de manier waarop naar muziek wordt geluisterd. Maar waar de (aanvankelijk alleen klassieke) plaat in 1961 nog een schaars goed was, is er nu online muziek in overvloed. „We hebben ons van Rotterdamse platenbieb ontwikkeld tot landelijke dienstverlener aan bibliotheken en informatiebron over muziek op onze website”, zegt Margreet Teunissen, directeur van Muziekweb.

Teunissen zette onlangs haar handtekening onder de overeenkomst, waardoor Muziekweb per 1 januari 2022 onderdeel wordt van Beeld en Geluid, dat de uitleen aan bibliotheken overneemt.

Bijzondere geluidsdragers

De merknaam Muziekweb en de website blijven wel behouden. De collectie van 300.000 lp’s, 600.000 cd’s en 30.000 muziek-dvd’s wordt gecombineerd met die van Beeld en Geluid, dat een grote verzameling concertregistraties van radio en televisie beheert. Dit betekent dat de muziekcollectie die nu nog is ondergebracht in de Centrale Bibliotheek aan de Hoogstraat, binnenkort uit Rotterdam verdwijnt.

Die verhuizing gaat zeker plaatsvinden, bevestigt Teunissen, maar niet meteen volgend jaar al. „We gaan eerst kijken hoe de collecties in elkaar kunnen worden geschoven en wat er aan dubbel bezit is. We hebben afspraken gemaakt over het behoud van onze, toch wel bijzondere verzameling, misschien wel de grootste van Europa, die ook nog eens grotendeels gedigitaliseerd is en beschikbaar voor publiek. We hebben bijvoorbeeld veel Nederlands materiaal dat nooit op de commerciële streamingdiensten te horen zal zijn.”

Onze verzameling is misschien wel de grootste van Europa

Margreet Teunissen directeur Muziekweb

In de collectie bevinden zich ook bijzondere geluidsdragers als wasrollen en schellak 78-toeren platen, die eveneens via Muziekweb zijn af te luisteren.

Reden voor de fusie met Beeld en Geluid is dat er geen „houdbaar businessmodel” is voor Muziekweb, nadat de gemeente Rotterdam zeven jaar geleden stopte met subsidiëring, vertelt Teunissen. „Het gevaar was dat het ontbreken van een duurzaam model zou leiden tot het omvallen van de organisatie en het verlies van het erfgoed, de collectie en de digitale content die is opgebouwd.”

De laatste jaren was Muziekweb grotendeels financieel afhankelijk van de Koninklijke Bibliotheek (KB). Teunissen: „In het Nederlandse bibliothekenstelsel is er één landelijke partij die de subsidie ontvangt en doorgeeft. Dat is de KB. Zo is het in de wet geregeld. In veel andere landen hebben nationale bibliotheken een muziekafdeling, maar de KB heeft die niet en wil die ook niet, al werken ze wel mee aan deze oplossing.”

Medewerkers behouden baan

Daarom hebben ze het bijna twee jaar geleden over een andere boeg gegooid en werden verkennende gesprekken met Beeld en Geluid gestart, de meest voor de hand liggende partner. De ruim twintig medewerkers van Muziekweb behouden hun baan.

Rob Maas is inmiddels 89 en alleen op de achtergrond in een adviserende rol nog bij Muziekweb betrokken. Hij heeft er vertrouwen in dat zijn levenswerk bij Beeld en Geluid in goede handen is. „Het moet nog blijken natuurlijk, maar bij Beeld en Geluid zijn ze enthousiast en ik geloof dat dit een prachtige gelegenheid is het voortbestaan te garanderen.”

Jaarlijks heeft Muziekweb 4,5 miljoen gebruikers die 10 miljoen fragmenten beluisteren. Het gebruik kan nog toenemen, denkt Maas. „Het wordt geen stoffig archief. Internet biedt zoveel mogelijkheden om muziek te ontsluiten. We zouden bij wijze van spreken een soort Spotify kunnen worden. Dat willen we niet, want we zijn geen commerciële instelling, en vanwege auteursrechten kunnen we van veel nummers alleen fragmenten laten horen.”

Hij hoopt dat ze met Buma/Stemra, de auteursrechtenorganisatie, tot overeenstemming kunnen komen over ruimere mogelijkheden voor digitale beluistering. „Dan kan Muziekweb nog veel aan waarde winnen.”