Het ‘otter-café’ laat zien: knuffelbare dieren moeten hun hart vasthouden

Dieren hebben een populariteitsprobleem. Als ze er voor ons mensen een beetje aansprekend uitzien, moeten ze hun hart vasthouden. Want dan willen wij ze in handen hebben en ermee op de foto.

Het vanuit Japan snel opgekomen idee van het ‘otter-café’ voorziet in die behoefte. Het is een nu erg gewilde variant op de Aziatische dierencafés. Daar kunnen betalende bezoekers schijnbaar lieve of speelse dieren huren, van baby-eekhoorn tot jonge uil. De bezoekers lijken te komen van de Freek Vonk-school van wilde-dieren-liefde, die leert dat je ze vooral moet pakken en bepotelen en dan het liefst in een apart kamertje.

Op die groeimarkt zoekt men het in steeds andere modedieren, zoals Zuid-Amerikaanse luiaards die zich onbewogen laten aaien. Maar de bewegelijke en grootogige otters met schijnbaar blije gezichten blijken de jackpot op te leveren. Jonge dieren van al bedreigde soorten worden nu overal in Azië uit het wild weggevangen. Op een wervende website geeft otter-café Ikebukuro het probleem voor de natuur zelf enthousiast weer. Over de Aziatische kleinklauwotter: „Populations have suffered greatly from poaching, environmental change and otherwise sudden deaths. It’s not every day that you can pet and feed these otters so up close, and you can do it right here in Tokyo!!”

Probleem: dit zijn waterdieren, met een enorme bezigheidsbehoefte en nieuwsgierigheid. In een dierentuin, weet ik uit ervaring, heb je er de handen vol aan, om ze passende nieuwigheden te bieden voor manipulatie met de gevoelige voeten. En nog een probleem: geen enkel dier vindt het prettig om in een kooitje met draadbodem opgesloten te zitten. En dat is nu net wat de huurotters overkomt, tot het volgend onderonsje met een mens, in een kamer met vrolijke popmuziek.

Fake cute

Dieren als speelgoed – Azië heeft het niet uitgevonden, maar bouwt er nu een sterke naam mee op. Aaibare, want gedrogeerde tijgers met een leuk hoedje op als selfie-decorstuk. Plompe lori’s, halfapen, die met getrokken tanden baby-achtig lijken. Volgens de Nederlands-Javaanse opvangorganisatie Wanicare wordt heel Indonesië afgeschuimd op die onwillige troeteldieren. En nu dus ook: otters zonder water, zwemmend in een bad van ongewenste liefde. Bij de zeldzame inbeslagnames blijkt menig gefrustreerd dier aan zelfbeschadiging te doen.

De IUCN (International Union for Conservation of Nature) beraamde al urgente stappen voor extra bescherming van Aziatische otters in en uit het wild. Maar vooral kleinklauwotters planten zich in dierentuinen prima voort. En nog steeds gelden otter-café’s op het web als plaatselijke Instagram-hotspot of top rated social bestemming. Aansprekende selfies en filmpjes met gemanipuleerde wilde dieren worden zonder waarschuwende banner geplaatst. Laten we het, naast fake news en nepnieuws benoemen. Dit is fake cute.