Zorgcrisis in nieuwe fase: alle ziekenhuizen moeten groot deel planbare zorg afzeggen

Druk op de zorg Alle ziekenhuizen gaan een groot deel van hun planbare zorg afzeggen. Limburgse ziekenhuizen gaan een stap verder en zeggen ook veel ernstige, planbare zorg af. Dit betekent dat veel van de kanker-, hart- en hersenoperaties in de provincie worden uitgesteld.

Een medewerker op de Covid-afdeling in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch, vorige week.
Een medewerker op de Covid-afdeling in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch, vorige week. Foto Ilvy Njiokiktjien

De crisis in de zorg gaat officieel een volgende fase in. Ziekenhuizen in het hele land moeten een groot deel van de planbare zorg afzeggen. Daarbij gaat het om behandelingen waarbij uitstel geen of „enig” risico geeft op permanente gezondheidsschade en waarbij patiënten na de behandeling een bed nodig hebben in een ziekenhuis, verpleeghuis, of hulp van wijkzorg. Daardoor vallen veel afspraken bij poliklinieken buiten schot.

Het gaat bijvoorbeeld om het in alle regio's afzeggen van liesbreukcorrecties, het afzeggen van cosmetische ingrepen en het niet meer plaatsen van pacemakers als het niet dringend is.

Daarbovenop zeggen alle Limburgse ziekenhuizen ook veel ernstige, planbare zorg af: operaties die binnen drie tot zes weken zouden moeten plaatsvinden. Dit betekent dat veel van de kanker-, hart- en hersenoperaties in de provincie worden uitgesteld. Mensen die een dringende operatie nodig hebben na een auto-ongeluk, worden bijvoorbeeld wel geholpen.

De beslissing om landelijk in te grijpen is woensdag genomen in het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). Het is de laatste stap vóór de fase waarbij landelijk wordt afgesproken dat sommige mensen die echt acute zorg nodig hebben, die niet meer zullen krijgen. Bijvoorbeeld als iemand met een hartinfarct wordt gevonden en niet duidelijk is hoelang deze persoon zonder zuurstof is geweest. Deze persoon wordt nu nog opgenomen op een intensive care, maar in de volgende fase niet meer, legt een woordvoerder van het LNAZ uit, omdat de overlevingskansen van deze persoon niet groot zijn.

Als de druk op intensive cares daarna nóg groter wordt, gaan uiteindelijk ook niet-medische criteria meespelen bij de selectie van wie wel en wie niet naar de intensive care mag, zoals de verwachte ligduur. Dat is wat minister Hugo de Jonge (CDA, VWS) verstaat onder 'code zwart'.

Wanneer is het code zwart? Kabinet en zorgverleners spreken niet dezelfde taal

Gezondheidsschade

De stap is gezet omdat het aantal Covid-patiënten in ziekenhuizen hard stijgt. Dinsdag werden vierhonderd Covid-patiënten opgenomen in ziekenhuizen. Met dit landelijke besluit, zo is de hoop, hebben patiënten in het hele land straks weer gelijkere kansen op dringende zorg. Op dit moment verloopt de spreiding van Covid-patiënten moeizaam. Ook moet het zo makkelijker worden om landelijk tot de afgesproken 1.150 intensivecarebedden te komen.

Oorlogsgeneeskunde, noemde een arts het, dat vind ik een passende term

David Jongen directeur Limburgse Zuyderland

Het afbellen van kankerpatiënten is heel heftig, zegt David Jongen, ziekenhuisdirecteur van het Limburgse Zuyderland. „Mensen hebben het gevoel: ik heb een tijdbom in mijn lijf, die moet eruit”, zegt Jongen. „Een arts noemde het oorlogsgeneeskunde, dat vind ik een passende term.”