Oesterzwammen in de vorm van een vulva

Afgelopen week kreeg ik een veganistisch ‘eitje’ gemaakt van kokosroom op een bedje van borsjt geserveerd nadat ik op groot scherm had gezien hoe Eiko Matsuda’s geliefde een gekookt ei in haar vagina stopte. Daarna perste ze het weer uit en stopte het in zijn mond. Een beetje zoet naar mijn smaak – het gerecht, niet het fragment uit cultfilm L’Empire des sens (1976) – maar lekker. Ik zat op het ‘Befdiner’ in het Amsterdamse Mediamatic waar recensent Laura van Zuylen filmfragmenten vol vrouwelijke lust toonde, terwijl kok Yacinth Pos een bijpassend menu serveerde. Het diner maakte deel uit van het ‘Beftival’, een festival gewijd aan vrouwelijke seksualiteit en genot. Als inspiratiebron noemden de organisatoren de contradicties rond vrouwelijke seksualiteit. Zo wordt er tegenwoordig gretig en openlijk over vrouwelijke lust gesproken, denk aan webserie Sekszusjes. Tegelijkertijd wordt de samenleving preutser; vrouwelijke tepels worden van Instagram geweerd.

Bij een bordje met oesterzwammen in de vorm van een vulva bestrooit met knettersuiker, moet ik denken aan enkele van de online meest besproken filmmomenten van het jaar: de orale seksscènes in Leos Carax’ surrealistische musical Annette. Toen actrice Marion Cotillard afgelopen zomer liet vallen dat Carax aan haar en tegenspeler Adam Driver had gevraagd te zingen „in zeer complexe houdingen, zoals achterwaarts kruipend of terwijl we cunnilingus uitbeeldden” sloeg het internet op tilt. In Nederland komt de film deze maand uit. Als ik ‘Adam Driver and cunnilingus’ google krijg ik meer dan 26 miljoen hits, de naam van de regisseur plus filmtitel leveren er nog geen miljoen op. The Cut, vrouwensite van New York Magazine, publiceerde ‘Een gedetailleerde handleiding voor Adam Drivers orale seksscène’. Zingen combineren met beffen is geestig, maar verklaart dat alle ophef?

Of zie je ook hier weer een contradictie als het gaat om vrouwelijke lust? Als makers tegenwoordig intieme scènes aan hun film of series toevoegen, is er best vaak en terloops aandacht voor handelingen waarvan veel vrouwen genieten, dus zie ik geregeld hoofden tussen vrouwenbenen duiken. Ook af en toe in Amerikaanse producties, die traditioneel wat preutser zijn, en in (streaming)films en -series die niet per se mikken op een arthousepubliek. Denk aan een komedie als Palm Springs. Filmmakers worden er sneller op aangesproken als ze alleen aandacht hebben voor de mannelijke kant van intieme scènes. Tegelijkertijd wordt er soms nog gedaan alsof beelden van vrouwelijk genot in een film iets enorm bijzonders zijn.

Feministe Frances Rayner, mede-bedenker van de ‘clittest’ die checkt of films waarin seks te zien is „het bestaan van de clitoris erkennen”, ziet de ophef rond Annette vooral als bewijs dat we op een kantelpunt staan. Rayner: „De reuring ontstaat volgens mij doordat Cotillard niet het wulpse meisje is dat we associëren met orale seks in films en Adam Driver na zijn Oscarnominatie en rol in Star Wars een allemansheld is. Nu zien mensen dat zelfs hij beft.”

De auteur van ‘de gedetailleerde handleiding’ moest teleurgesteld vaststellen dat Carax’ veelbesproken scène „in het echt minder voorstelt dan in je hoofd”. Afwachten dus of Hollywood en Amerikaanse sites over een tijdje cunnilingus even normaal vinden als de gasten tijdens het Befdiner die zich over hun knetterende oesterzwammen buigen.