Rusland verpulvert satelliet, ISS-astronauten zoeken dekking

Wie de spektakelfilm Gravity gezien heeft, kent het horrorscenario: een wolk ruimteschroot die met duizenden kilometers per uur op het internationaal ruimtestation ISS afschiet.

Dat scenario lijkt een stuk reëler geworden doordat Rusland mogelijk een antisatellietwapen heeft getest op de Kosmos-1.408, een afgedankte, twee ton zware satelliet uit de Sovjettijd. Gevolg: een nieuw veld van snel bewegende brokstukken in een baan om de aarde.

Een medewerker van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, anoniem aangehaald door CNN, meldde een ‘puinveroorzakende gebeurtenis’ met als gevolg een puinwolk van meer dan 1.500 objecten, het ministerie bestempelde later de actie als ‘roekeloos’ en ‘onverantwoord’.

Het vernietigen van de satelliet Kosmos-1408 volgde na een Russische waarschuwing voor de luchtvaart in verband met een raketlancering en het aansluitend terugvallen van rakettrappen. Het terugvalgebied lag in de buurt van Nova Zembla, in de vroege maandagochtend.

Schuilen in ISS

Op diezelfde maandag werd de bemanning van het Internationaal Ruimtestation ISS opgedragen om zich binnen minuten te verschuilen in de aangekoppelde capsules, vanwege een naderende puinwolk. Die capsules bieden enige bescherming, in het allerergste geval is er dan de mogelijkheid om een noodlanding te maken. Aan boord van het ISS bevinden zich ook twee Russische kosmonauten.

Het Russische ruimtevaartagentschap Roscosmos heeft de dreiging voor het ISS ook vermeld. Over de antisatelliettest hadden Russische autoriteiten maandag nog niets gemeld.

In 2007 kreeg China internationale kritiek toen het land een oude weersatelliet stukschoot om zijn antisatellietwapen te testen. De botsing veroorzaakte een wolk ruimtepuin die nog altijd rondgaat, en die in 2009 een Russische satelliet uitschakelde. Afgelopen woensdag maakte het ISS nog een uitwijkingsmanoeuvre om een brokstuk uit dezelfde puinwolk te ontwijken.

Rusland heeft sinds 2014 meerdere tests gedaan met het Nudol-antisatellietrakettensysteem, tot nog toe nog zonder een satelliet te raken.

Ruimtepuin is een toenemend probleem: sommige banen om de aarde raken steeds voller met oude raketonderdelen, kapotte satellieten en brokstukken van botsingen. Men vreest dat nieuwe botsingen tot een kettingreactie leiden, waardoor bepaalde banen te gevaarlijk zullen zijn voor ruimtevaart.

Correctie (16-11-2021): In een eerdere versie van dit artikel stond dat er drie Russische kosmonauten aan boord van het ISS zijn. Dat zijn er in werkelijkheid twee, dit is aangepast.

Correctie (16-11-2021): In een eerdere versie van dit artikel stond dat ruimteschroot met duizenden kilometers per seconde op het ISS afschiet. Dat moet per uur zijn en is aangepast.