Laatste nieuws coronacrisis

VWS doet aangifte tegen aanbieder coronatest om vervalste QR-codes

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Dit blog is afgesloten

Dit blog is afgesloten. Morgen verzamelt de redactie van NRC het coronanieuws in binnen- en buitenland in een nieuw blog.

Lees ook het blog van dinsdag 16 oktober

Aangifte tegen een aanbieder van coronatests

Het ministerie van Volksgezondheid heeft aangifte gedaan tegen een testaanbieder, om „sterke vermoedens” dat het bedrijf valse vaccinatiebewijzen heeft uitgegeven. Dat heeft het ministerie maandagavond bekendgemaakt, schrijft ANP. Het verdachte bedrijf kan niet meer bij het systeem van de CoronaCheck-app en kan mensen niet meer de mogelijkheid geven om een testafspraak te plannen voor Testen voor Toegang. Volgens een woordvoerder van het ministerie neemt de politie de zaak „heel serieus”; verder is ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd op de hoogte van de zaak.

De aanbieder zal zelf mensen die nog een afspraak hebben staan, informeren. Zij moeten zelf bij een ander bedrijf een test inboeken. Zowel het genereren als kopen van een vervalste QR-code is strafbaar. Vorige week werden nog drie mensen opgepakt die worden verdacht van grootschalige fraude met de codes; daarbij werd niet bekendgemaakt of het om de vaccinatie- of testbewijzen ging.

Net als bij die zaak wordt ook in het geval van de foute aanbieder, ernaar gestreefd „om zo veel mogelijk frauduleus uitgegeven vaccinatiebewijzen te blokkeren”, citeert ANP de ministeriewoordvoerder maandagavond.

Een rij voor een testlocatie aan de Rozengracht in Amsterdam. Foto Evert Elzenga/ANP

ChristenUnie: toegangstesten voor ongevaccineerden én gevaccineerden

Op de langere termijn moet íedereen in Nederland, gevaccineerd of niet, zich laten testen om toegang te krijgen tot een restaurant, bioscoop of festival. Dat heeft de ChristenUnie maandag voorgesteld in reactie op plannen voor een zogeheten 2G-beleid, waar de drie andere coalitiepartijen voorstander van zijn. Dat meldt persbureau ANP.

Als 2G wordt ingevoerd, zal de coronapas vanaf begin december alleen nog gelden voor wie gevaccineerd of genezen is. Daarmee wil het demissionaire kabinet de zorg ontlasten en voorkomen dat ook gevaccineerden continu moeten worden blootgesteld aan zware beperkende maatregelen. Het wetsvoorstel is nog in de maak en wordt op zijn vroegst eind deze week verwacht.

Dinsdag debatteert de Kamer over 2G. Het is afwachten of het politieke draagvlak groot genoeg zal zijn. In hun zoektocht naar een Kamermeerderheid zijn de ogen van De Jonge en Rutte met name gericht op de ChristenUnie, die eerder als enige coalitiepartner tegen de invoering van de coronapas stemde. Nu de partij weer is aangeschoven bij de formatie is het de vraag of ze dit keer wel een concessie zal doen.

Vooralsnog zet de ChristenUnie maandag vooral in op massaal testen. Door coronabesmettingen sneller op te sporen, kan het virus worden vertraagd en de druk op de zorg worden verlicht, zo beredeneert de partij. Eerder stelde partij te vrezen voor een tweedeling in de maatschappij als het 2G-beleid wordt doorgevoerd. In Oostenrijk en delen van Duitsland is 2G al ingevoerd.

Nationaal Aftelmoment in Amsterdam op Oudjaarsavond gaat niet door

Het nationale aftelmoment met Oudjaarsavond op het Amsterdamse Museumplein gaat niet door. Dat heeft burgemeester Femke Halsema maandag besloten. Ook andere door de gemeente georganiseerde vuurwerkshows zijn geannuleerd.

Door de snelle stijging van het aantal positieve tests en ziekenhuisopnames vindt de gemeente het „niet verantwoord” om door te gaan met de voorbereidingen van de vieringen. De festiviteiten vragen om „flinke investeringen”, terwijl de vooruitzichten voor de komende maanden „somber” zijn, zo staat in een verklaring. De centraal georganiseerde feesten en vuurwerkshows waren bedoeld als alternatief voor het zelf afsteken van consumentenvuurwerk, dat vanaf komende jaarwisseling verboden is in Amsterdam.

De officiële nieuwjaarsvieringen in Amsterdam zijn niet de enige festiviteiten waar maandag een streep door is gezet. Voor het tweede jaar op rij zijn de kerstconcerten van André Rieu in Maastricht geannuleerd. Dat schrijft Rieu in een verklaring, waarover persbureau ANP schrijft. Vanwege „de situatie rond corona” vindt de violist het onverantwoord om de concerten te laten doorgaan. De organisator verwachtte zo’n 36.000 bezoekers bij de shows, die gepland stonden op 16, 17 en 18 december. De concerten zijn verplaatst naar volgend jaar. Al gekochte tickets blijven geldig.

Afgelopen jaarwisseling werd het Nationaal Aftelmoment georganiseerd in de De Johan Cruijff Arena in Amsterdam. Foto Koen van Weel/ANP

Van Dissel: nog niet overtuigd van 2G-systeem, ook andere versies mogelijk

OMT-voorzitter Jaap van Dissel is nog niet overtuigd van de keuze voor een zogenoemde 2G-systeem, waarbij het coronatoegangsbewijs alleen geldt voor gevaccineerde of genezen mensen. Het kabinet wil onder meer de horeca de optie geven om het 2G-systeem in te voeren. Dan is een vaste zitplaats niet nodig, terwijl dat bij een 3G-systeem, waarbij ook een negatieve test geldt, wel moet. Dat systeem moet de maatregelen die afgelopen zaterdag ingingen uiteindelijk vervangen.

Komende vrijdag buigt het OMT zich over hoe de coronapas ingericht moet worden. Daarbij liggen alle opties wat Van Dissel betreft op tafel, zei hij maandag in de Tweede Kamer. Hij noemt nadrukkelijk ook een optie waarbij iedereen zich zou moeten laten testen, ook wie is gevaccineerd of genezen.

Lees ook deze analyse van zondag 14 november: Er is nog geen politiek draagvlak voor 2G

Van Dissel ziet wel een voordeel van het systeem waarbij alleen mensen die niet zijn gevaccineerd of genezen geen geldige QR-code hebben, terwijl een negatieve test niet geldt. Op die manier voorkom je dat mensen die geen bescherming hebben opgebouwd op grote schaal worden aangestoken door een gevaccineerde die toch besmet is geraakt. Zij hebben meer kans om in het ziekenhuis te belanden. Ook zijn gevaccineerde en genezen personen doorgaans een kortere periode besmettelijk. Mocht er bij een gelegenheid onverhoopt toch iemand besmet raken, ondanks vaccinatie of eerder doorgemaakte infectie, dan wordt het virus daarna minder verspreid. Op die manier wordt het aantal besmettingen in theorie wat harder geremd.

Maar, stelt Van Dissel, met 2G kunnen gevaccineerde ouderen nog altijd besmet raken. De vaccins werken net wat minder goed bij ouderen, waardoor ze een hogere kans hebben om ernstig ziek te worden. Door iedereen te testen, gevaccineerd of niet, wordt de kans verkleind dat zij besmet raken.

Het RIVM gaat de verschillende mogelijkheden de komende dagen doorrekenen.

Europese primeur voor Wenen: duizenden aanmeldingen voor vaccinatie kinderen tussen vijf en elf jaar

In de Oostenrijkse hoofdstad Wenen is de vaccinatiecampagne voor kinderen tussen elf en vijf jaar oud van start gegaan. Vanaf maandag kunnen kinderen in die leeftijdscategorie zich met een vaccin van Pfizer/BioNTech laten prikken tegen het coronavirus. Dit weekeinde konden ouders een afspraak maken voor hun kinderen en maandag waren alle 10.000 afspraakmogelijkheden al vergeven. In het grootste vaccinatiecentrum van het land is een speciale prikstraat voor kinderen ingericht, met vrolijke versieringen van bijvoorbeeld de Ninja Turtles aan de muur.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft het Pfizer/BioNTech-vaccin nog niet goedgekeurd voor kinderen van elf jaar en jonger, in onder meer de Verenigde Staten gebeurde dat wel. De burgemeester van Wenen, Michael Ludwig, stelde echter dat de „ernstige” situatie in de pandemie vraagt om een vastberaden aanpak. Hij beriep zich op het advies van de Amerikaanse Gezondheidsautoriteit CDC eerder deze maand en stelde dat het Oostenrijkse gezondheidsrecht een zogeheten ‘off-label gebruik’ van het vaccin toestaat. Daarbij mag een (nog) niet-goedgekeurd medicijn voor een bepaalde leeftijdsgroep toch worden ingezet.

Tot deze week hadden ouders van kinderen van elf jaar en jonger tussenkomst van een dokter nodig om hun kind te kunnen laten vaccineren. Het leidde ertoe dat ouders met hun kinderen uit buurland Zwitserland naar Oostenrijk trokken om hun kinderen te laten vaccineren. Vandaag ging in Oostenrijk een lockdown voor ongevaccineerden in. Inwoners van het land die niet gevaccineerd zijn tegen het coronavirus mogen tenminste tien dagen alleen naar buiten voor dringende zaken als boodschappen, werk en medische zorg. Oostenrijk kent zo’n 1,6 miljoen ongevaccineerden.

Sinds afgelopen maandag kunnen kinderen tussen vijf en elf in Wenen een prik halen die beschermt tegen het coronavirus. Foto Joe Klamar/AFP

Ruim 19.000 positieve coronatests, 16 sterfgevallen

Tussen zondagochtend en maandagochtend heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 19.274 positieve coronatests geregistreerd. Dit aantal noemde Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, eerder op de dag ook al tijdens de technische briefing aan de Tweede Kamer.

In de afgelopen 24 uur zijn zestien coronasterfgevallen geregistreerd, negen meer dan op zondag. Dat wil niet direct zeggen dat deze mensen ook daadwerkelijk in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Als een coronapatiënt overlijdt, wordt dit vaak niet direct doorgegeven aan het RIVM.

Het aantal positieve tests valt op maandag vermoedelijk hoger uit door een storing bij de GGD afgelopen weekend. De dagen daarvoor was het aantal geregistreerde coronagevallen een stuk lager. Tussen zaterdag- en zondagochtend ging het om ruim twaalfduizend nieuwe positieve tests en in het etmaal daarvoor om bijna veertienduizend.

LNAZ-voorzitter Kuipers rept van zesde golf, stijging nog niet ten einde

Nederland bevindt zich momenteel in de „zesde golf” van de coronapandemie. Dat heeft Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), maandag gezegd tijdens een persconferentie. De besmettingscijfers zullen de komende tijd verder stijgen en de druk op de ziekenhuizen zal toenemen, verwacht Kuipers.

De patiëntenspreiding was afgelopen tijd een toenemend probleem. Ziekenhuizen die patiënten vanwege capaciteitsgebrek zelf niet konden opnemen, lukte het maar moeilijk om zieken te verplaatsen naar andere ziekenhuizen. In de regio Limburg waren de ziekenhuizen langer dan een dag overbezet. Dat kwam omdat in Limburg de bezetting nog sneller steeg dan in andere provincies, aldus Kuipers. Daarnaast was onvoldoende personeel voorhanden om patiënten op korte termijn te vervoeren naar ziekenhuizen elders in het land. Ook staan de wijkzorg en verpleegzorg onder druk, waardoor patiënten die het ziekenhuis eigenlijk konden verlaten, niet konden worden ontslagen.

Gevolg van het hoge aantal ziekenhuisbezettingen is dat de zorg moet worden afgeschaald. 12 procent van de ziekenhuizen kan de ‘kritiek planbare zorg’ - behandelingen die permanente gezondheidsschade kunnen voorkomen - niet binnen zes weken leveren. Dat percentage zal de komende tijd verder oplopen, verwacht Kuipers. De LNAZ-voorzitter benadrukte dat Covid-19-patiënten een onevenredig groot deel van de bezettingsgraad in ziekenhuizen vormen, omdat die daar gemiddeld langer liggen dan andere patiënten.

Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, tijdens de technische briefing over het coronavirus eerder vandaag in de Tweede Kamer. Foto Phil Nijhuis / ANP

Lange rijen voor vaccinatiecentra: 2G-maatregel ingevoerd in Berlijn

Er staan lange rijen voor verschillende vaccinatiecentra in Berlijn maandag. In de Duitse hoofdstad geldt vanaf maandag de 2G-maatregel. Daardoor mogen nu alleen nog maar gevaccineerden of mensen die recent herstelden van een coronabesmetting restaurants, bioscopen, kappers en pretparken bezoeken. Ze hoeven daar dan geen mondmasker te dragen.

Kerstmarkten mogen zelf besluiten of deze het 2G- of het 3G-beleid hanteren. Bij dat laatste krijgen ook mensen toegang die negatief werden getest. Daarnaast hoeven jongeren onder de achttien jaar zich niet te houden aan de 2G-maatregel: voor hen is een negatieve coronatest overal nog voldoende.

‘Zo’n 19.200 positieve tests afgelopen dag, deels door eerdere storing’

Ongeveer 19.200 positieve tests werden gemeld aan de RIVM tussen zondag- en maandagochtend. Dit hoge aantal is waarschijnlijk deels veroorzaakt door de storing bij de GGD van afgelopen weekend. Dat zei Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, maandag tijdens de technische briefing aan de Tweede Kamer. Door de storing liep koepelorganisatie GGD GHOR vertraging op met het doorsturen van testuitslagen aan het RIVM.

Het RIVM komt dinsdag met de exacte cijfers. Het aantal positieve coronatesten op één dag bereikte afgelopen donderdag een nieuw hoogtepunt sinds het begin van de coronacrisis in maart 2020. Toen registreerde het RIVM 16.313 besmettingen. De dag daarna telde ongeveer evenveel besmettingen. In het weekend was dit, mogelijk vanwege de storing, minder.

Ziekenhuisbezetting nadert de tweeduizend - ‘piek nog niet bereikt’

In de Nederlandse ziekenhuizen liggen maandag 1.985 coronapatiënten: 122 meer dan een dag eerder, zo meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding maandag. 380 patiënten liggen op de intensive care, terwijl dat er zondag 377 waren. Op de reguliere verpleegafdelingen nam de bezetting toe van 1.486 naar 1.605.

Volgens Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, zal de belasting van de ziekenhuiszorg door coronapatiënten voorlopig toenemen. „De piek in de curve is nog niet bereikt, de verwachting is dat we verder doorstijgen”, zei hij volgens persbureau ANP.

Oostenrijkse gezondheidsminister wil avondklok voor gevaccineerden, bondskanselier is tegen

Als het aan de Oostenrijkse gezondheidsminister Wolfgang Mückstein (Groenen) ligt, geldt straks een avondklok voor gevaccineerde mensen. Dat zei hij maandagochtend. Het voorstel voor aanvullende maatregelen, waaronder de avondklok, wordt woensdag besproken. Bondskanselier Alexander Schallenberg (ÖVP) is tegen.

In Oostenrijk is maandag de lockdown voor ongevaccineerden begonnen. Ze mogen — in ieder geval — tien dagen alleen naar buiten voor dringende zaken als boodschappen, werk en medische zorg. Wie de regels overtreedt, riskeert een boete van 1.450 euro. Oostenrijk telt zo’n 1,6 miljoen ongevaccineerden.

De Oostenrijkse overheid besloot zondag, na overleg tussen de federale regering en de negen deelstaten, de lockdown in te stellen. Volgens Mückstein is de lockdown nodig en gerechtvaardigd vanwege de „dramatische situatie op de intensivecare-afdelingen”. Deelstaten mogen de regels voor ongevaccineerden verder aanscherpen. Deelstaat Karinthië maakte maandagochtend bekend met scherpere regels te komen — het besluit zal later op de dag worden toegelicht.

Vrijwel direct na de aankondiging van de lockdown verzamelden „enkele honderden mensen” zich zondagavond voor het regeringsgebouw in Wenen, schrijft de Wiener Zeitung. Er werden geen incidenten gemeld. Ook kondigde de recht-populistische oppositiepartij FPÖ aan een klacht in te dienen bij het constitutionele hof. Die politieke partij organiseert zaterdag een demonstratie tegen de lockdown.

Oostenrijk heeft een van de laagste vaccinatiepercentages in Europa: 65 procent van de bevolking is volledig gevaccineerd. Door strengere maatregelen in te voeren, hoopt de regering dat meer mensen zich laten vaccineren tegen Covid-19. Deskundigen betwijfelen volgens de Wiener Zeitung of het verhogen van de vaccinatiegraad met alleen een lockdown kan worden bereikt.

De Oostenrijkse overheid heeft maandag een lockdown ingesteld voor mensen die niet (volledig) zijn gevaccineerd. Foto Leonhard Foeger / Reuters

Dringende thuiswerkadvies lijkt effect te hebben op eerste werkdag, rustige ochtendspits

De ochtendspits was maandagochtend een stuk rustiger dan de voorbije weken. Dat zegt een woordvoerder van de ANWB tegen NRC. Het dringende thuiswerkadvies van het demissionaire kabinet van afgelopen vrijdag lijkt effect te hebben op de eerste werkdag van de week.

Op het hoogtepunt van de spits (7.50 uur) stond er 93 kilometer file op de Nederlandse wegen. Een week daarvoor was dat 279 kilometer, twee weken geleden 377 kilometer. Omdat de weersomstandigheden vergelijkbaar zijn, lijkt het erop dat de rustige ochtendspits komt door het dringende thuiswerkadvies, aldus de woordvoerder. De ANWB verwacht dat ook de avondspits rustig zal zijn.

Een woordvoerder van de NS zegt dat op dit moment geen betrouwbare data beschikbaar zijn over de situatie op de Nederlandse spoorwegen. Maar het is „de verwachting dat het [dringende thuiswerkadvies] tot minder reizigers heeft geleid” al wordt op dit moment alleen op basis van „waarnemingen” gezegd. Toen het demissionaire kabinet in september coronamaatregelen versoepelde, zag de NS het aantal dagjesmensen weer toenemen terwijl het aantal forenzen „achterbleef”.

Luchtfoto van een rustige snelweg. Foto Robin Utrecht/ANP

Welkom in dit blog

De redactie van NRC houdt hier het laatste nieuws over de wereldwijde coronapandemie bij. Sinds afgelopen zaterdag gelden in Nederland aangescherpte coronamaatregelen. Zo moeten horecazaken uiterlijk om 20.00 uur hun deuren sluiten en moeten onder meer kappers, kledingwinkels en casino’s om 18.00 uur dicht. Op plekken waar de coronapas niet is verplicht, geldt een mondkapjesplicht en is het advies om anderhalve meter afstand te houden.

Lees hier het coronablog van zondag 14 november terug