De Brusselse aanpak van de marktmacht van Big Tech houdt stand – voorlopig. Woensdag heeft het Europees Gerecht in Luxemburg geoordeeld dat de miljardenboete die de Europese Commissie in 2017 oplegde aan Google blijft staan. Het is een flinke opsteker voor Eurocommissaris Margrethe Vestager (Mededinging). Met verschillende opzienbarende boetes probeert ze al jaren de macht van grote technologiebedrijven te beteugelen.
De boete waarover het Gerecht ditmaal oordeelde, is daarvan een van de eerste. In juni 2017 kreeg Google van Vestager een sanctie van 2,4 miljard euro opgelegd omdat het bedrijf zijn prijsvergelijkingsdienst ‘Shopping’ zou voortrekken in de eigen zoekmachine. Machtsmisbruik, vond de Europese Commissie, onder meer naar aanleiding van een klacht van verschillende prijsvergelijkingssites. Naast de boete kreeg Google ook de verplichting opgelegd andere prijsvergelijkers prominenter weer te geven.
Het was destijds een recordboete. In de jaren erna beboette de EU Google nog tweemaal in mededingingszaken, voor 4,3 miljard en 1,5 miljard euro. Het Amerikaanse techbedrijf is tegen alle drie boetes in beroep gegaan.
Precedent
Dat de eerste boete nu standhoudt voor het Gerecht in Luxemburg, zet voor de Europese Commissie een hoopvol precedent. Het zal mogelijk aanzetten tot meer zaken tegen grote techbedrijven. Op dit moment lopen al onderzoeken naar onder meer Facebook, Apple en Amazon. Sinds juni heeft Brussel ook Google weer in het vizier, ditmaal om zijn online advertentieplatform.
Googles verweer is altijd geweest dat consumenten gebaat zijn bij de rechtstreekse verwijzing naar producten van de Shopping-toepassing. In een reactie schrijft het bedrijf woensdag de gevraagde aanpassingen al in 2017 te hebben doorgevoerd. De kans is aanzienlijk dat Google de uitspraak opnieuw aanvecht, ditmaal bij de hoogste Europese rechter: het Europees Hof van Justitie. Een definitieve uitspraak kan dan weer lang op zich laten wachten.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/12/data65432141-5d088c.jpg)
Marktmacht beteugelen
Die lange looptijd van juridische procedures is een van de redenen waarom in Brussel intussen hard wordt gewerkt aan nieuwe wetgeving die de marktmacht van Big Tech effectiever moet beteugelen. Monopolievorming is vaak al een feit tegen de tijd dat zaken zijn afgerond, en de boetes hebben op de megabedrijven nauwelijks effect. Met nieuwe wetgeving waarover de onderhandelingen momenteel lopen, wil Brussel grote techbedrijven extra regels opleggen om toegang te houden tot de Europese markt. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om een expliciet verbod eigen diensten voorrang te geven – iets wat het verdienmodel van Google direct zou raken.