Ik zie anti-vaxers toch vooral als mensen die heimwee hebben naar een nooit gekend vroeger

Het is niet fijn afhankelijk te zijn. Het ego krijgt een deuk, de eigen almachtsfantasie wordt hard onderuit gehaald, en voordat je het weet verwachten de mensen ook nog dankbaarheid retour: de emotie die geen geld kost, maar des te meer moeite.

Daarom zweren de meeste mensen bij ‘autonomie’, of tenminste bij de illusie daarvan. Wij bepalen zelf wat we met ons leven doen, en met ons lichaam, hoofd en buik. Onze wil is wet. Totdat er een acute darmperforatie optreedt, en er heel snel een ambulance moet komen. Autonomie is altijd relatief, nooit een absolute waarde. Maar juist de laatste restjes autonomie zijn het moeilijkst op te geven.

Een interview in de Volkskrant, de afgelopen week, met moeder en zoon Marjan de Vries en Joep Kragtwijk. Zij is bewust niet gevaccineerd, zoon wel. Er ontspint zich een kregelig gesprek zoals dat nu duizenden keren wordt gevoerd tussen vrienden en zelfs vage kennissen. Moeder Marjan gelooft in de weerbaarheid van haar immuunsysteem, en zo’n lichaamsvreemd prikje zou de boel ernstig verstoren. De Vries: ‘Ik vind dat we zelf moeten nadenken over wat we in ons lichaam stoppen. Zoals we ook op de E-nummers letten als we naar de supermarkt gaan.’

Ik voelde me meteen aangesproken, want ik let daar helemaal niet op. Het zijn altijd van die kleine lettertjes die ik vanwege brilafhankelijkheid niet eens kan lezen. Vroeger haalde ik een zoon van een vriendin van school, en daar hoorde ik vaders en vooral moeders heel opgewonden praten over die E-nummers. Hun kinderen mochten die onder geen beding binnen krijgen, ook niet als ze toevallig bleven spelen in mijn huis.

Ik heb die kinderen vooral veel getrakteerd op water.

De obsessie met E-nummers lijkt me typisch het laatste bastion van de autonomiegedachte. We betalen voor het pensioen, ruim voor het pensioen, de dood is verzekerd, je weet maar nooit, en de inboedel is ook volledig gedekt. Die autonomie hebben we zelf al uit handen gegeven. Er rest geen mooie, gave appel, maar een sneu, bruinig klokhuis: dat is wat overbleef van onze autonomie. Maar voor dat laatste restje maken we ons dan ook sterk, het is erop of eronder. Het afgekloven klokhuis is alleen al dierbaar, vanwege de zo lang gekoesterde herinnering aan de onkwetsbaarheid.

Je kan een AOW-uitkering genieten, in het ziekenhuis liggen (altijd met staatsteun), of in de schuldsanering zitten, maar die e-nummers, die komen er niet in.

Ik zie anti-vaxers toch vooral als mensen die heimwee hebben naar een nooit gekend vroeger. Weet je nog, de tijd dat je elke vorm van afhankelijkheid kon opzeggen als een krantenabonnement.