De rijksoverheid was de afgelopen jaren steeds meer geld kwijt aan de inhuur van advocaten en juridisch adviseurs. Waar de ministeries in 2017 bij elkaar opgeteld minder dan 35 miljoen euro uitgaven aan rechtsbijstand, was dat bedrag vorig jaar opgelopen tot circa 65 miljoen euro. Dat meldt tv-programma EenVandaag donderdag op basis van cijfers die het bij de departementen heeft opgevraagd.
Een eenduidige oorzaak van de gestegen kosten komt uit het onderzoek van EenVandaag niet naar voren. Wel is duidelijk dat de afwikkeling van het dossier rond de Groningse gaswinning, die veel bewoners met aardbevingsschade heeft opgezadeld, een flink deel vormt van het juridische budget van het Rijk. In de afgelopen tweeënhalf jaar kocht de overheid voor 8,2 miljoen euro aan rechtshulp in bij landsadvocaat Pels Rijcken in zaken die met de kwestie-Groningen te maken hadden, aldus EenVandaag.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/11/data78107024-8acc2a.jpg)
Op andere gebieden die vaak het nieuws halen waren de advocatenkosten voor de rijksoverheid lager. Het ministerie van Financiën was bijvoorbeeld ongeveer 600.000 euro kwijt aan zaken rond de Toeslagenaffaire. Procedures over stikstof en fosfaatrechten kostten het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit zo’n 700.000 euro. Alles bij elkaar had het ministerie van Justitie en Veiligheid vorig jaar de hoogste juridische rekening: ruim 15 miljoen euro. Ook Financiën (circa 10 miljoen euro) en Economische Zaken (9 miljoen) hadden relatief veel advocatenkosten op de begroting.
Van de 65 miljoen euro die de ministeries in 2020 uitgaven aan advocaten en juridische bijstand, ging de helft naar landsadvocaat Pels Rijcken. Dat kantoor raakte de afgelopen tijd meermaals in opspraak. Eerst bleek dat voormalig bestuursvoorzitter Frank Oranje voor miljoenen euro’s fraudeerde met de tegoeden van klanten. Later kwam Pels Rijcken onder verscherpt toezicht van de Haagse deken van de Orde van Advocaten, vanwege sociale onveiligheid op de werkvloer en een ongezonde bedrijfscultuur.