Het Depot opent maar de toekomst van het museum zelf is nog compleet onduidelijk

In Museum Boijmans van Beuningen kwam ik altijd graag. Niet alleen voor de tentoonstellingen en feestjes, maar ook om vanuit de espressobar te werken, een rondje door het museum te wandelen en me te laten inspireren door de werken. Met als cliché-favoriet, uit de vaste collectie, Manhole van Maurizio Cattelan, ook wel bekend als de man die door het gat uit de grond klimt. Met de jaren werd Boijmans een beetje mijn tweede werkplek. Toen het museum moest sluiten voor renovatie – de asbestsanering van het pand kon écht niet langer op zich laten wachten – was ik tot mijn grote spijt in één klap mijn geheime flexwerkplek kwijt.

Lees ook deze reconstructie over de jarenlange zoektocht naar een geschikte locatie voor het Depot

Het museumgebouw is eigendom van de gemeente. Na jaren van ondergelopen kelders (wie kent de beelden van museumdirecteur Sjarel Ex met kaplaarzen aan niet?), bezoekjes van de brandweer voor het leegpompen van ondergelopen kelders, en de doekjes voor het bloeden wanneer het gebouw weer eens kraakte, hakte de gemeente eind 2018 de knoop door: het museum ging dicht. Er werden plannen gemaakt, met verschillende scenario’s. Het basisscenario voorziet alleen in een renovatie en asbestsanering, maar als er genoeg geld opgehaald zou worden, dan zou ook een ontwerp van architect Francine Houben kunnen worden gerealiseerd. Het laatste woord daarover is nog niet gesproken, maar het lijkt steeds duidelijker dat die uitbreiding er niet komt. De gemeente komt namelijk miljoenen tekort.

Sterker nog: in de wandelgangen gonst het dat zelfs het budget bestemd voor het basisscenario inmiddels gevaar loopt. Door alle vergaderingen, onderzoeken en voorverkenningen loopt dat miljoenenpotje leeg. De vraag is of er überhaupt voldoende geld overblijft voor een fatsoenlijke renovatie.

Bijbouwen voor de goede sier, maar goed onderhoud plegen, ho maar

Wel staat vlak naast het museum inmiddels Rotterdams nieuwste trekpleister: het Depot. Alle ogen zijn gericht op het collectiegebouw dat dit weekend opent – ik mocht maandag al de persschouw leiden. Het potvormige spiegelgebouw dat is ontworpen door Winy Maas (MVRDV) is een unicum, zo benadrukt het museum. Musea tonen doorgaans slechts 6 tot 10 procent van hun collectie, hier zijn straks alle 151.000 werken toegankelijk. Dat het museum zelf voor onbepaalde tijd gesloten is, zou de pret niet mogen drukken, maar dat doet het natuurlijk wel.

Het is ook wel symbolisch voor Rotterdam, dat het Depot opent maar de toekomst van het museum zelf nog compleet onduidelijk is. Je zou het zelfs visieloos beleid van de gemeente kunnen noemen. Bijbouwen voor de goede sier, maar goed onderhoud plegen, ho maar. Dat vergt immers (financieel) commitment dat verder reikt dan de vier collegejaren waarin de heren en dames wethouders op hun zetel zitten.

Nu is het Museumpark al jaren het nachtmerrieproject van de gemeente, ik snap goed dat men daar liever de handen niet aan brandt. We herinneren ons allen nog de Blunderput vlak naast het Depot; de parkeergarage die 46 miljoen had moeten kosten, maar waar de gemeente uiteindelijk ruim 103,4 miljoen euro voor moest ophoesten. Een project met grove fouten maar zonder politieke gevolgen. Gek genoeg lijkt niemand zich op te winden over de miljoenen die in een depot zonder museum zijn gestoken, terwijl, laten we wel wezen: hoe mooi, vernieuwend of iconisch het collectiegebouw ook is, uiteindelijk blijft het een veredelde opslagruimte. Voor het echte werk moet je in het gesloten museum zijn.